Sáng nay (15/12), Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức Hội thảo “Đa dạng vốn cho phát triển bền vững” nhằm cung cấp bức tranh toàn diện về nhu cầu vốn, xu hướng huy động nguồn lực và các giải pháp chính sách trong thời gian tới.
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Ngọc Cảnh dẫn số liệu của Bộ Tài chính cho biết, tổng nhu cầu đầu tư dài hạn cho phát triển kinh tế xanh và kinh tế bền vững của Việt Nam đến năm 2050 ước tính vào khoảng 670 – 700 tỷ USD, trong đó nhu cầu vốn cho thích ứng với biến đổi khí hậu chiếm khoảng 368 tỷ USD (chiếm khoảng 6,8% GDP/năm). Điều này đòi hỏi cần tăng cường, vận động mọi nguồn lực cho mục tiêu tăng trưởng xanh quốc gia, đặc biệt là từ thị trường vốn trái phiếu xanh, tín dụng xanh, thị trường các-bon và các nguồn huy động quốc tế bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Ngọc Cảnh. (Ảnh: Báo Đầu tư)
Theo Phó Thống đốc, nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của “tín dụng xanh” và “tài chính bền vững”, thời gian qua NHNN đã không ngừng hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách, triển khai đồng bộ các giải pháp để thúc đẩy hoạt động tín dụng xanh; nhận diện, đánh giá và quản lý rủi ro về môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; qua đó nâng cao trách nhiệm của hệ thống ngân hàng đóng góp và đồng hành cùng mục tiêu tăng trưởng xanh chung của đất nước.
Về phía các TCTD, các ngân hàng đã tích cực, chủ động nghiên cứu phát triển các sản phẩm huy động vốn xanh, tín dụng xanh để tài trợ vốn cho các dự án mang lại lợi ích môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, các mô hình sản xuất tuần hoàn, liên kết bền vững. Theo đó, kết quả hoạt động tín dụng xanh không ngừng được mở rộng cả về quy mô và tốc độ tăng trưởng trong những năm vừa qua.
Tính đến 30/11/2025, dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 750.000 tỷ đồng, tăng bình quân 21%/năm giai đoạn 2017 – 9/2025, cao hơn mức tăng trưởng dư nợ tín dụng chung của cả nền kinh tế. Điều đấy cho thấy các ngân hàng và tổ chức tín dụng rất quan tâm tạo ra kênh vốn tín dụng cho tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Dù ngành ngân hàng rất nỗ lực, song Phó Thống đốc cho rằng, thực tế cho thấy cần phải đa dạng hóa nguồn lực tài chính, đòi hỏi sự tham gia của các kênh vốn trong và ngoài nước, đặc biệt từ khu vực tư nhân và thị trường vốn (ở đây là thị trường chứng khoán), hợp lực cùng hệ thống ngân hàng để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của đất nước.
“Việc mở rộng các kênh vốn đầu tư tài chính xanh từ nhiều khu vực, thị trường không chỉ góp phần giảm áp lực lên hệ thống ngân hàng mà quan trọng nhất còn tạo điều kiện huy động nguồn vốn trung – dài hạn linh hoạt, an toàn và hiệu quả hơn cho mục tiêu chung của quốc gia, phù hợp với xu hướng tài chính xanh toàn cầu”, Phó Thống đốc khẳng định.
Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHHN)
Chia sẻ tại Hội thảo, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHHN) cho biết, NHNN đã khuyến khích cho vay xanh từ rất sớm.
Trong 5 năm qua, dư nợ tín dụng xanh tăng bình quân 21%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của cả nước. Nếu năm 2017 mới chỉ có 15 tổ chức tín dụng ghi nhận có dư nợ tín dụng xanh thì hiện con số này đã tăng lên 58 tổ chức tín dụng.
Theo bà Tùng, trước đây, các ngân hàng thương mại sử dụng chính nguồn lực của chính mình để ưu đãi cho vay với lĩnh vực này. Tuy nhiên, Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội đã quy định cơ chế hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn hoặc áp dụng tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) thông qua Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa và các ngân hàng thương mại. Nói cách khác, tới đây, sẽ có thêm nguồn lực từ ngân sách với lĩnh vực này, mở ra cơ hội lớn để tiếp cận vốn ưu đãi, giúp các đơn vị chuyển đổi mô hình kinh doanh bền vững hơn.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn áp dụng tiêu chuẩn ESG.
“Chúng tôi đang tích cực hoàn thiện dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước cho các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng khung tiêu chuẩn ESG. Hiện dự thảo đã được Bộ Tư pháp thẩm định và trong tuần này sẽ trình Chính phủ, dự kiến sẽ có hiệu lực đầu năm tới”, bà Tùng cho biết.
Trong khi đó, bà Phạm Thị Thanh Tâm, Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính (Bộ Tài chính) cũng xác nhận, dự thảo Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân thông qua Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được Bộ trình Chính phủ trong tháng 12 này.
Theo đại diện NHNN, để tín dụng xanh tăng tốc, ngoài việc ban hành 2 nghị định hướng dẫn hỗ trợ lãi suất 2%, cần có sự phối hợp đồng bộ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong ban hành quy định về xác định dự án nào là dự án xanh, dự án tuần hoàn, dự án ESG. Bộ ba văn bản này, nếu được ban hành đồng thời sẽ khơi thông dòng vốn xanh tăng tốc thời gian tới.
