Ngân hàng “săn” khách gửi
Chị Minh Loan (ở Định Công, Hà Nội) bất ngờ được nhân viên một ngân hàng gọi điện thông báo khi chị gần đến ngày tất toán khoản sổ tiết kiệm 200 triệu đồng.
“Nhân viên ngân hàng gợi ý tôi ra hạn sổ tiết kiệm với thời hạn gửi 6 tháng để được lãi suất lên tới 5,4%/năm. Đây là mức tăng gấp đôi so với lãi suất tôi gửi cách đây 6 tháng. Bình thường không mấy khi nhân viên ngân hàng gọi điện với sổ nhỏ thế này nhưng những ngày cuối năm, nhân viên ngân hàng rất nhiệt tình gọi và tư vấn”, chị Loan nói.
Trên mạng xã hội, các nhóm hội nhóm gửi tiết kiệm , các nhân viên ngân hàng liên tục đưa ra các mức lãi suất hấp dẫn với khách hàng gửi tiết kiệm từ 100 triệu đến hàng tỷ đồng. Không chỉ đưa ra các mức lãi suất huy động hấp dẫn, nhiều phần quà cuối năm như lịch, quà lưu niệm… được các ngân hàng tặng cho khách hàng khi gửi vào dịp này.
Ở chiều ngược lại, các khách hàng chỉ cần đăng thông tin muốn gửi tiết kiệm ở đâu lãi suất tốt thì hàng trăm bình luận các nhân viên ngân hàng công khai tên ngân hàng, lãi suất hấp dẫn lên tới hơn 8%/năm.
Cụ thể, hiện lãi suất cao nhất kỳ hạn 6 tháng ngân hàng VIB đưa ra lên tới 7,5%/năm; KienlongBank 8,6%/năm; VPBank 7,6%/năm; GPBank 7,5%/năm; PVCombank 8.1%/năm; WikkiBank 7,7%/năm; NCB 7,9%/năm….
Tính từ đầu tháng 12 đến nay, đã có 18 ngân hàng tăng lãi suất huy động, gồm: Nam A Bank, MB, BVBank, Saigonbank, NCB, Cake by VPBank, Techcombank, Bac A Bank, ACB, Sacombank, SHB, KienlongBank, PGBank, OCB, VCBNeo, BIDV, VIB và VPBank. Trong đó, NCB, VPBank và Techcombank đã có hai lần điều chỉnh lãi suất.
Xuất hiện lãi suất cao tại các hội nhóm gửi tiết kiệm.
Nhiều ngân hàng đã điều chỉnh lãi suất kỳ hạn dưới 6 tháng lên mức 4,75% – mức trần theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Hàng chục ngân hàng đẩy lãi suất lên trên 6,5%/năm. Điển hình như: Vikki Bank, Cake by VPBank, Nam A Bank, PGBank, Bac A Bank, Viet A Bank…
Đáng chú ý, các ngân hàng trong nhóm Big4, vốn duy trì lãi suất ổn định, ít biến động cũng tham gia cuộc đua tăng lãi suất, gồm: VietinBank và BIDV.
Lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng?
Một lãnh đạo ngân hàng thương mại cổ phần lý giải, việc tăng lãi suất huy động bởi nhu cầu vốn tín dụng trong tháng cuối năm vẫn rất lớn do kỳ vọng tăng trưởng và chính sách điều hành mới của Chính phủ. Chi phí vốn của ngân hàng đang tăng do nhu cầu hút thanh khoản, trong khi số doanh nghiệp có chất lượng tín dụng tốt không nhiều. Điều này khiến cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng gay gắt, nhưng các ngân hàng vẫn ưu tiên giữ ổn định lãi vay. Lãi suất cho vay khó tăng mạnh, thậm chí một số ngân hàng có thể chấp nhận biên lợi nhuận thấp để giữ khách hàng tốt.
Tại báo cáo triển vọng ngành ngân hàng quý IV phát hành ngày 12/11, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) nhận định rằng mặt bằng lãi suất tiền gửi có khả năng tiếp tục nhích lên trong thời gian tới, xuất phát từ hai yếu tố then chốt. Thứ nhất, thanh khoản hệ thống bắt đầu chịu sức ép khi tín dụng được dự báo bứt tốc mạnh trong quý cuối năm, với tăng trưởng cả năm ước đạt 18-20%. Thứ hai, rủi ro tỷ giá USD/VNĐ vẫn hiện hữu khi bước vào mùa cao điểm nhập khẩu, khiến nhu cầu ngoại tệ tăng mạnh.
Dựa trên những tín hiệu này, VCBS đánh giá một số ngân hàng thương mại cổ phần có thể tiếp tục nâng lãi suất huy động để đáp ứng nhu cầu vốn và kiểm soát rủi ro thanh khoản, dù mặt bằng chung vẫn được định hướng duy trì ở mức thấp nhằm hỗ trợ tăng trưởng.
Lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng từ nay đến cuối năm.
TS. Nguyễn Tú Anh – Giám đốc Nghiên cứu chính sách, Trường Đại học VinUni – lý giải, lãi suất tăng mạnh do hai nguyên nhân chính là nhu cầu về tín dụng tăng mạnh và nhu cầu gửi tiền cho ngân hàng của người dân giảm. Số liệu tăng trưởng tín dụng cao so với mấy năm trở lại đây phản ánh nhu cầu tín dụng đang tăng mạnh, trong đó, tín dụng bất động sản tăng rất nhanh. Các ngân hàng niêm yết trên sàn chứng khoán đã có khoản dư nợ tín dụng vào lĩnh vực bất động sản trong 9 tháng đầu năm nay tăng đến 26% so với cuối năm 2024.
Về mối quan hệ giữa chất lượng tài sản của hệ thống ngân hàng và xu hướng mặt bằng lãi suất hiện nay, ông Tú Anh cho rằng nợ xấu đang trở thành một yếu tố mang tính cấu trúc, khiến lãi suất không chỉ khó giảm mà còn có xu hướng nhích lên trong thời gian qua.
Theo ông, khi nợ xấu gia tăng, các ngân hàng buộc phải tăng trích lập dự phòng rủi ro nhằm bảo đảm an toàn hệ thống. Khoản dự phòng này thực chất là một chi phí trực tiếp, làm suy giảm lợi nhuận, thu hẹp nguồn vốn tự có và kéo theo chi phí vốn bình quân của ngân hàng tăng lên. Trong bối cảnh chi phí đầu vào bị đội lên, dư địa để các ngân hàng hạ lãi suất cho vay gần như không còn. Thậm chí, để bù đắp rủi ro phát sinh từ danh mục tín dụng kém chất lượng, lãi suất cho vay có thể phải điều chỉnh tăng.
Nhận định này cho thấy, xử lý nợ xấu không chỉ là yêu cầu bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng, mà còn đóng vai trò then chốt trong việc tạo điều kiện hạ mặt bằng lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế.
