Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính về góp ý sửa đổi Nghị định 90/2023 về thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ. Trong đó, Bộ Xây dựng đề xuất bỏ tem thu phí dán trên kính ô tô nhằm giảm chi phí hành chính và phù hợp với xu hướng số hóa quản lý.
Theo Bộ Xây dựng, việc sửa đổi này nhằm thực hiện Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ về chương trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh giai đoạn 2025 – 2026.
Trên ô tô hiện nay có hai loại tem hình oval, dán ở góc trên bên phải kính lái, đều do Bộ Giao thông vận tải (hoặc hiện nay là Bộ Xây dựng) phát hành, bao gồm tem thời hạn đăng kiểm và tem thời hạn nộp phí sử dụng đường bộ.
Bộ Xây dựng cho rằng mục đích ban đầu của việc dán tem trên kính chắn gió phương tiện là để hỗ trợ lực lượng chức năng kiểm tra việc nộp phí. Tuy nhiên, thực tế hiện nay chưa có quy định rõ về cơ quan kiểm tra, xử phạt khi phương tiện không dán hoặc không nộp phí.
Việc kiểm soát nghĩa vụ nộp phí đã được tích hợp thông qua hệ thống quản lý thu phí và cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam.
Theo Bộ Xây dựng, việc bỏ tem thu phí sử dụng đường bộ không chỉ tiết kiệm chi phí hành chính mà còn phù hợp với xu hướng chuyển đổi số trong công tác quản lý phương tiện, thu phí và kiểm tra dữ liệu liên ngành.
Đồng thời, chỉ cần tra cứu dữ liệu từ hệ thống thu phí hoặc cổng thông tin đăng kiểm là có thể biết phương tiện đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính hay chưa; không cần thêm tem giấy để chứng minh điều đó.
Bộ Xây dựng cũng cho biết đề xuất này nếu được chấp thuận sẽ góp phần hiện đại hóa hệ thống thu phí sử dụng đường bộ, tăng tính minh bạch và giảm gánh nặng thủ tục cho người dân, doanh nghiệp.
Đánh giá về việc thực hiện Nghị định 90/2023, Bộ Xây dựng cho biết văn bản này đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện, thông qua hệ thống các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới trên toàn quốc.
Sau hơn một năm triển khai, tổng thu phí sử dụng đường bộ năm 2024 lần đầu vượt ngưỡng 14.000 tỷ đồng. Đây là nguồn đóng góp quan trọng cho ngân sách nhà nước, phục vụ công tác bảo trì, duy tu hệ thống giao thông đường bộ.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện nghị định cũng bộc lộ một số bất cập. Chẳng hạn, nhiều phương tiện bị tạm giữ, tạm thu hoặc hết hạn đăng kiểm không lưu thông nhưng vẫn bị truy thu phí; các thủ tục xác nhận xe dừng lưu hành vẫn thiếu hướng dẫn cụ thể, dễ gây khó khăn cho cơ quan đăng kiểm và doanh nghiệp.
Một điểm khác là về mức thu phí đối với xe buýt vận tải hành khách công cộng. Hiện nay, loại xe này (kể cả xe buýt đưa đón học sinh, sinh viên, công nhân được trợ giá) đang bị áp mức thu như ô tô dưới 10 chỗ ngồi. Bộ Xây dựng cho rằng quy định này chưa hợp lý, cần điều chỉnh để phù hợp với tính chất phương tiện phục vụ công cộng.
