Những đại lộ trống trải sau vụ sụp đổ của bong bóng bất động sản, giờ biến thành bãi thử nghiệm cho hàng trăm phương tiện tự lái…
Ordos, thành phố than có tiếng ở miền Bắc Trung Quốc, từng được kỳ vọng sẽ cất cánh, nhưng giấc mơ dở dang sau cú sập thị trường bất động sản năm 2010. Không thu hút được dân cư, Ordos lại bất ngờ trở thành bãi thử hoàn hảo cho công nghệ xe tự lái.
BÃI THỬ NGHIỆM CHO HÀNG TRĂM PHƯƠNG TIỆN TỰ LÁI
Hơn chục doanh nghiệp đã mang xe tự hành đến đây. Những đại lộ rộng thênh thang, mặt đường nhựa tốt và gần như không có giao thông giúp xe thử nghiệm an toàn, không lo va chạm với người đi bộ hay vướng cảnh tắc đường.
Từ chỗ là “nỗi đau” của bất động sản, Ordos nay trở thành “phòng thí nghiệm sống” cho công nghệ. Thành phố nắm giữ tới một phần sáu trữ lượng than của Trung Quốc, giờ không chỉ gắn với nhiên liệu truyền thống mà còn góp phần huấn luyện thế hệ xe tải tự lái trong tương lai của Trung Quốc, theo Rest of World.
Trung Quốc đã xếp xe tự hành cùng robot và trí tuệ nhân tạo vào nhóm ưu tiên công nghệ hàng đầu. Sự thất bại của Ordos trong thập niên 2010 lại vô tình tạo ra môi trường hoàn hảo để thử nghiệm xe tải tự lái, robotaxi và xe buýt thông minh. Hiện thành phố đã dành riêng 355 km đường cho thử nghiệm phương tiện tự động, trở thành một trong 20 địa điểm thử nghiệm chính thức của Trung Quốc cho hệ thống tích hợp “xe – đám mây”.
Ordos đã lắp đặt hơn 2.500 thiết bị dọc đường, từ radar laser đến cảm biến thông minh, nhằm tạo kênh trao đổi dữ liệu theo thời gian thực giữa xe cộ và hạ tầng. Hệ thống này thu thập tín hiệu từ đường phố, đèn giao thông và phương tiện, cung cấp dữ liệu cần thiết để hỗ trợ lái xe tự động an toàn hơn.
KargoBot, công ty được hậu thuẫn bởi Didi, nền tảng gọi xe lớn nhất Trung Quốc, bắt đầu thử nghiệm xe tải tự lái ở Ordos từ năm 2021. Hiện công ty sở hữu đội xe hơn 300 chiếc, quy mô lớn nhất tại đây, hoạt động ngay giữa vùng đất chứa tới một phần sáu trữ lượng than của Trung Quốc.
Sau nhiều năm chạy thử, KargoBot đã đưa vào vận hành thương mại. Trong mỗi đoàn xe từ 2 đến 6 chiếc, chỉ có một người điều khiển an toàn ngồi trên xe dẫn đầu, còn lại hoàn toàn tự động. Nhờ vậy, năm ngoái công ty ghi nhận doanh thu 300 triệu nhân dân tệ (42 triệu USD), và dự kiến vượt 500 triệu nhân dân tệ trong năm nay, chủ yếu từ hoạt động vận tải tại Ordos.
Wang Ke, Phó chủ tịch KargoBot, chia sẻ với Rest of World: “Ordos rất rộng, nhưng không quá rộng. Quan trọng hơn, nơi đây có tới một phần sáu trữ lượng than của cả nước – môi trường công nghiệp hoàn hảo để chúng tôi thử nghiệm phương tiện tự lái”.
CÁC QUỐC GIA ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN XE TỰ HÀNH
Trên thế giới, nhiều quốc gia cũng đang đẩy mạnh các khu thử nghiệm để thu hút đầu tư vào xe tự hành, song mỗi nơi lại phục vụ một mục đích riêng. Ở Mỹ, GoMentum Station (California) biến một căn cứ hải quân cũ với 20 dặm đường trải nhựa thành khu thử nghiệm tự lái lớn nhất nước. Hàn Quốc thì phát triển K-City, một “thị trấn giả” rộng 79 mẫu Anh, đầy đủ cao tốc, đường phố và bãi đỗ để mô phỏng môi trường đô thị.
Ngay tại Trung Quốc, các thành phố cũng hướng đến những thế mạnh khác nhau. Yizhuang, ngoại ô Bắc Kinh, tập trung thử nghiệm robotaxi và xe buýt tự hành để phục vụ tham vọng trở thành trung tâm công nghệ cao.
Trong bức tranh đó, Ordos nổi bật nhờ sự kết hợp đặc biệt: hạ tầng đô thị hiện đại nhưng vắng bóng dân cư, cùng nhu cầu thương mại quy mô lớn trong vận tải hàng hóa. Khác với các khu thử nghiệm nhân tạo, Ordos mang lại “đường phố thật, ứng dụng thật” cho xe tự hành, đồng thời giảm thiểu rủi ro cho người đi bộ.
Tuy nhiên, môi trường an toàn quá mức này cũng bộc lộ hạn chế. Sự vắng vẻ khiến Ordos thiếu những tình huống phức tạp mà xe tự hành cần đối mặt: người đi bộ băng qua đường bất ngờ, xe đạp lấn làn, hay cảnh hỗn loạn giờ cao điểm.
Các công ty thừa nhận rằng phát triển AI cho xe tự hành không thể chỉ dựa vào những đại lộ trống trải. Theo Kevin Mak, nhà phân tích chính của Global Automotive Practice (TechInsights, Anh), môi trường vắng vẻ như Ordos rất phù hợp cho xe tải tự hành trong công nghiệp, nhưng lại hạn chế cho những ứng dụng hướng tới người tiêu dùng.
Ông Mak chia sẻ: “Phần lớn các quốc gia đang thử nghiệm xe tự hành ngay trong thành phố của họ. Cơ hội thương mại lớn nhất vẫn nằm ở các đô thị đông dân, nơi dịch vụ di động có thể tạo ra doanh thu”.
Chính vì thế, dù giữ Ordos là trung tâm, KargoBot đã mở rộng sang bảy thành phố khác của Trung Quốc để thu thập dữ liệu đa dạng hơn. Henry Liu, Giám đốc Viện Nghiên cứu Giao thông, Đại học Michigan, đồng thời là người điều hành MCity (một trong những bãi thử xe tự hành hàng đầu tại Mỹ), cũng nhìn nhận: “Để robotaxi có thể sinh lời, cần nhiều khách hàng tiềm năng hơn. Điều đó chỉ có ở các đô thị đông dân”.
Wang Ke, Phó chủ tịch công ty, cũng đưa ra quan điểm tương tự: “Ordos cho chúng tôi một môi trường lý tưởng để ra mắt ban đầu. Nhưng để phát triển công nghệ, chúng tôi cần dữ liệu từ những môi trường phức tạp hơn để thực sự thử thách AI”.
-Hạ Chi
