Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các đơn vị quản lý khẩn trương rà soát, đánh giá toàn diện quy trình vận hành các hồ chứa thủy lợi quan trọng đặc biệt và các hồ chứa thủy lợi liên tỉnh, trong đó ưu tiên tối đa việc dành dung tích hữu ích để cắt lũ và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho vùng hạ du…
Ngày 9/12/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Công văn số 10149/BNNMT-TL về việc rà soát quy trình vận hành các hồ chứa thủy lợi quan trọng đặc biệt và các hồ chứa thủy lợi liên tỉnh…
Công văn gửi tới các đơn vị quản lý, khai thác hồ chứa thủy lợi, nêu rõ: việc
rà soát được thực hiện nhằm triển khai Kết luận số 213-KL/TW ngày 21/11/2025
của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2020 liên
quan đến tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng ngừa, ứng phó và
khắc phục hậu quả thiên tai.
Đồng thời, Công văn cũng căn cứ Kết luận của Phó
Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về ứng phó cơn bão số 15 và tiếp
tục khắc phục hậu quả mưa lũ tại các tỉnh miền Trung (Thông báo số 646/TB-VPCP
ngày 27/11/2025), nhằm chủ động ứng phó hiệu quả với thiên tai trong thời gian
tới.
Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Môi
trường yêu cầu các đơn vị quản lý, khai thác hồ chứa thủy lợi quan trọng đặc
biệt và hồ chứa thủy lợi liên tỉnh tổ chức rà soát, đánh giá toàn diện việc vận
hành các hồ chứa theo quy trình hiện hành và công tác tổ chức thực hiện trong
thời gian qua.
Việc rà soát phải bảo đảm an toàn công trình, an toàn vùng hạ du
và đáp ứng yêu cầu cấp nước đa mục tiêu, phù hợp với các quy định của pháp luật
liên quan như Luật Phòng, chống thiên tai, Luật Phòng thủ dân sự, Luật Tài
nguyên nước và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Trên cơ sở đánh giá
tình hình mưa, lũ, các đơn vị thực hiện điều chỉnh, bổ sung quy trình vận hành
hồ chứa phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu, mưa lũ cực đoan, điều kiện cơ
sở hạ tầng và yêu cầu an toàn hạ du. Thời hạn hoàn thành việc rà soát và lập hồ
sơ điều chỉnh quy trình vận hành là trước tháng 4/2026.
Công văn nêu rõ một
số nội dung trọng tâm cần lưu ý trong quá trình rà soát và điều chỉnh quy trình
vận hành. Trong đó, ưu tiên dành dung tích hữu ích của hồ để cắt lũ cho hạ du;
quy định mực nước trước lũ theo hướng linh hoạt nhằm tăng tối đa dung tích
phòng lũ. Đồng thời, cho phép sử dụng một phần dung tích phòng lũ trên mực nước
dâng bình thường của hồ để nâng cao khả năng cắt, giảm lũ cho khu vực hạ du.
Bộ Nông nghiệp và Môi
trường cũng yêu cầu quy định cụ thể thời gian tối thiểu thông báo trước khi vận
hành xả lũ; phương thức truyền tin, cảnh báo tới các cơ quan, đơn vị và người
dân trong khu vực bị ảnh hưởng, bao gồm thông tin về thời gian xả lũ, lưu lượng
xả lũ, phạm vi và mức độ ngập. Các giải pháp truyền tin, cảnh báo trong trường
hợp không có sóng điện thoại, mất điện cũng phải được xác định rõ.
Bên cạnh đó, việc cập nhật, chia sẻ dữ liệu quan trắc và dữ liệu vận hành công trình, cũng như quy chế phối hợp với chính quyền cấp xã và các đơn vị liên quan ở hạ du để theo dõi, giám sát và cung cấp thông tin phục vụ quản lý, vận hành được yêu cầu thực hiện đầy đủ.
Công văn yêu cầu các
quy trình vận hành cần quy định cụ thể về quan trắc công trình, quan trắc khí
tượng thủy văn chuyên dùng, tính toán dòng chảy đến hồ, quan trắc hạ lưu hồ
chứa và quy trình kỹ thuật vận hành cửa van. Đồng thời, các đơn vị phải phân
công nhiệm vụ, trách nhiệm rõ ràng đến từng đơn vị, cá nhân nhằm bảo đảm an
toàn cho công trình và khu vực hạ du.
Ngoài ra, các đơn vị
quản lý hồ chứa cần phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan,
đơn vị liên quan tại địa phương để thu thập số liệu vết lũ. Các số liệu này
được sử dụng phục vụ việc cập nhật hoặc xây dựng mới phương án ứng phó thiên
tai cho công trình, xây dựng bản đồ ngập lụt hạ du, xác định hành lang thoát lũ
và phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp đối với các hồ chứa. Việc xây dựng
các phương án phải bảo đảm sát với thực tế, tuân thủ phương châm “bốn tại chỗ”
và phù hợp với mô hình vận hành của chính quyền địa phương hai cấp.
Bộ Nông nghiệp và Môi
trường cũng yêu cầu tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng các hồ chứa nước sau
mùa lũ năm 2025; trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch và phương án sửa chữa nhằm bảo
đảm an toàn công trình trong mùa lũ năm 2026 và các năm tiếp theo. Nội dung
kiểm tra bao gồm hệ thống điện, nguồn điện dự phòng, thiết bị nâng hạ cửa van
để bảo đảm vận hành chính xác, an toàn. Các nội dung công việc cần được tổng
hợp, đề xuất và bổ sung vào kế hoạch sản xuất, kinh doanh của đơn vị trong năm
2026 theo quy định.
Các đơn vị quản lý, khai thác hồ chứa thủy lợi
quan trọng đặc biệt có trách nhiệm gửi kết quả rà soát, đánh giá về Bộ Nông
nghiệp và Môi trường (qua Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi) trước
ngày 15/1/2026. Đối với các đơn vị quản lý, khai thác hồ chứa thủy lợi liên
tỉnh, kết quả báo cáo gửi Ủy ban nhân dân tỉnh để bố trí kinh phí thực hiện,
đồng thời tổng hợp và gửi về Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày
30/01/2026.
-Chu Khôi
