Theo báo cáo từ Bộ Xây dựng, tổng hợp báo cáo của 60/63 địa phương tính đến hết năm 2022, cả nước đã hoàn thành 307 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị với khoảng 157.100 căn, chỉ đạt 41,7% kế hoạch. Trong đó, nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp đã hoàn thành 126 dự án, với khoảng 62.700 căn hộ; nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp đô thị, đã hoàn thành 181 dự án, với khoảng 94.390 căn hộ. Trong đó, TP.HCM đã hoàn thành đưa vào sử dụng 23 dự án nhà ở xã hội với 18.085 căn trong giai đoạn 2015 – 2020, đạt 75% kế hoạch.
Hiện cả nước đang triển khai thực hiện 418 dự án với khoảng 432.400 căn. Trong đó, nhà cho công nhân đang triển khai 127 dự án, khoảng 160.900 căn hộ; nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp đô thị là 291 dự án, với khoảng 271.500 căn hộ. Trong số này, riêng TP.HCM dự kiến triển khai đầu tư xây dựng 25 dự án nhà ở xã hội giai đoạn 2021 – 2025, với tổng số 30.610 căn hộ.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) lưu ý, kết quả có 307 dự án với 157.000 căn hộ nhà ở xã hội đã hoàn thành đưa vào sử dụng là số lượng lũy kế từ năm 2011 đến nay, nên chưa cho thấy rõ kết quả phát triển nhà ở xã hội theo từng năm, nhất là trong các năm gần đây. Nhưng theo báo cáo tổng kết năm 2020, 2021, 2022 của Bộ Xây dựng cũng đã cho thấy, công tác phát triển nhà ở xã hội của cả nước tiếp tục sụt giảm mạnh, khi trong 3 năm chỉ hoàn thành 19 dự án nhà ở xã hội, đưa vào sử dụng với 4.671 căn. Trong đó, năm 2020 chỉ hoàn thành 8 dự án với 1.677 căn, năm 2021 chỉ hoàn thành 5 dự án với 1.694 căn và năm 2022 cũng chỉ hoàn thành được 6 dự án với 1.300 căn.
“Nhìn chung, kết quả phát triển nhà ở xã hội chưa đạt kế hoạch đã đề ra, chưa đáp ứng kịp nhu cầu nhà ở rất lớn của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang, công nhân, lao động, người có thu nhập thấp đô thị và người nhập cư”, HoREA nhận định.
Cũng theo HoREA, mới đây Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 338 phê duyệt đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 – 2030. Trong đó đặt ra mục tiêu phát triển 428.000 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 – 2025 và 572.000 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2026 – 2030, nhưng kết quả đạt được còn rất khiêm tốn.
Tại hội nghị triển khai đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng cho biết từ năm 2021 đến ngày 18.5.2023, cả nước mới hoàn thành 41 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, với khoảng 19.516 căn, chỉ đạt 4,55% kế hoạch của giai đoạn 2021 – 2025 và đang triển khai thực hiện 294 dự án với khoảng 288.499 căn.
Theo ông Lê Hoàng Châu, để đạt được mục tiêu phát triển 428.000 căn hộ nhà ở xã hội vào năm 2025 thì vấn đề quan trọng nhất hiện nay là cần phải tập trung nỗ lực xây dựng, hoàn thiện chính sách về nhà ở xã hội của dự thảo luật Nhà ở (sửa đổi) để tháo gỡ vướng mắc, khó khăn về cơ chế, chính sách, tạo quỹ đất, tạo nguồn vốn ưu đãi tín dụng nhà ở xã hội. Đồng thời sửa luật để hỗ trợ cho người mua, thuê mua nhà ở xã hội và huy động thêm nhiều nguồn lực xã hội hoá từ khu vực tư nhân tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội, tạo điều kiện cho các tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản lớn thực hiện cam kết đầu tư phát triển khoảng 1,5 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030.