Thêm điều kiện về phát hành trái phiếu không ảnh hưởng đến việc huy động vốn

Sáng 9/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.

Hạn chế quy định thêm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp

Theo báo cáo tại phiên họp, sau khi các đại biểu Quốc hội góp ý kiến, Chính phủ đã tiếp thu, chỉnh lý và giải trình nhiều nội dung trong dự thảo Luật.

Trong đó, về các quy định liên quan đến “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp”, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính và nhiều đại biểu Quốc hội tán thành quy định khái niệm “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp” theo hướng khái quát, quy định nguyên tắc chung như tại dự thảo Luật để tương đồng với Luật Phòng, chống rửa tiền.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày báo cáo tại phiên họp.

Đồng thời, Chính phủ cũng tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội với các góp ý mang tính kỹ thuật về trách nhiệm thu thập, lưu giữ, cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp và nội dung quy định giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể về tiêu chí để xác định chủ sở hữu hưởng lợi, chế tài xử lý vi phạm khi không cung cấp thông tin theo quy định…

Đối với một số ý kiến đề nghị quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi tại Điều khoản chuyển tiếp, Chính phủ tiếp thu và sửa đổi theo hướng: “Đối với các doanh nghiệp được thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực thì việc bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp (nếu có) được thực hiện đồng thời tại thời điểm doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp gần nhất hoặc theo nhu cầu của doanh nghiệp”.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự thảo Luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cho cơ quan đăng ký kinh doanh, vì việc yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện riêng biệt một thủ tục hành chính chỉ để kê khai bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi sẽ làm tăng thủ tục, phát sinh chi phí cho doanh nghiệp. Đồng thời, yêu cầu này cũng chưa phù hợp với nguyên tắc không hồi tố trong áp dụng pháp luật quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Về nội dung bổ sung đối tượng viên chức được tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp, Chính phủ đã tiếp thu ý kiến đại biểu, sửa đổi dự thảo Luật theo hướng quy định đối tượng không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp bao gồm công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Như vậy, đảm bảo thống nhất với Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và Nghị quyết số 193/2025/QH15.

Bổ sung điều kiện để hạn chế rủi ro thanh toán trái phiếu doanh nghiệp

Ngoài ra, một số đại biểu Quốc hội đề nghị xem xét không quy định tại dự thảo Luật các điều kiện cụ thể của doanh nghiệp khi phát hành trái phiếu riêng lẻ.

Theo Chính phủ, việc bổ sung quy định về điều kiện hệ số nợ phải trả đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ là nhằm tăng năng lực về tài chính đối với doanh nghiệp phát hành, hạn chế những rủi ro thanh toán trái phiếu doanh nghiệp đối với cả doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư.

Mức tỷ lệ không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu được đề xuất trên cơ sở tổng hợp, tiếp thu ý kiến các bộ, ngành, thành viên thị trường trong quá trình Bộ Tài chính xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 155/2020/NĐ-CP.

Hơn nữa, giá trị trái phiếu dự kiến phát hành không quá 5 lần vốn chủ sở hữu về cơ bản không ảnh hưởng việc huy động vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Do vậy, Chính phủ đề xuất giữ nguyên quy định tại dự thảo Luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên họp.

Liên quan đến quy định tăng cường quản lý nhà nước trong kiểm tra, giám sát và chia sẻ dữ liệu của các cơ quan trung ương và địa phương, cơ quan thẩm tra và một số đại biểu đề nghị cân nhắc quy định trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc “ban hành quy chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập”, không quy định trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong thực hiện “giám sát” doanh nghiệp, đồng thời bổ sung quy định UBND cấp tỉnh phải công khai quy trình kiểm tra, giám sát đăng ký kinh doanh.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật được hoàn thiện theo hướng làm rõ trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc tổ chức đăng ký doanh nghiệp, ban hành quy trình kiểm tra nội dung đăng ký kinh doanh trên địa bàn bảo đảm công khai, minh bạch, phù hợp chủ trương “thực hiện chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát” nêu tại Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Về thời điểm Luật có hiệu lực, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng giải trình tại phiên họp khẳng định, Chính phủ đã cân nhắc rất kỹ khi đề nghị Luật có hiệu lực từ 1/7/2025. Đây là thời điểm kỳ họp thứ 9 vừa kết thúc và Bộ Tài chính hiện cũng đã xây dựng dự thảo Nghị định hướng dẫn song song với hoàn thiện luật. Ngay sau khi Quốc hội thông qua, Bộ Tài chính có thể trình Chính phủ để ban hành ngay Nghị định cũng như các văn bản hướng dẫn để Luật thực hiện được ngay. Do đó, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho giữ thời điểm hiệu lực như dự thảo là 1/7/2025.

Bộ trưởng cũng cho biết thêm, thời gian tới, Chính phủ sẽ đề xuất với Quốc hội để sửa đổi toàn diện Luật Doanh nghiệp. Còn trước mắt chỉ tập trung sửa đổi một số điều, khoản để áp dụng ngay. Vì vậy, ở hầu hết các dự thảo luật sửa đổi hiện nay, Chính phủ đều đề nghị có hiệu lực sớm nhất có thể, chậm nhất là 1/10/2026, nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn.