Lễ hội “Không tiền mặt – Ting Ting Day 2025” diễn ra tại Quận 1, TP.HCM sáng 14/6 thu hút hàng ngàn người tham gia.
Tại lễ hội, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đánh giá, khi Việt Nam phát triển thương mại điện tử thì đương nhiên phải thanh toán không tiền mặt. Thanh toán không tiền mặt diễn ra nhanh chóng, chỉ trong vài giây, đồng thời giúp minh bạch hóa dòng tiền và thúc đẩy phát triển kinh tế số.
Ông Phớc chia sẻ, thanh toán không tiền mặt không chỉ thúc đẩy hiệu quả ngành ngân hàng, mà còn giúp tăng tính minh bạch trong quản lý tài chính, hỗ trợ thương mại điện tử và dịch vụ công, nâng cao năng suất lao động và tiết giảm chi phí xã hội.
Lãnh đạo Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và TP.HCM tham quan các gian hàng tại Lễ hội “Không tiền mặt – Ting Ting Day 2025”. (Ảnh: Đ.V)
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cho rằng cần phải thẳng thắn nhìn nhận có một số tồn tại như vấn đề an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong thanh toán số, nhất là trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi. Do đó cần phải hoàn thiện thể chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho các mô hình thanh toán sáng tạo, đồng thời đảm bảo quản lý rủi ro và an toàn hệ thống, bảo vệ tài sản của người dân.
Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, thanh toán không dùng tiền mặt đang đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế số, góp phần nâng cao minh bạch, thúc đẩy thương mại điện tử. Khi phương thức này chưa phổ biến, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng còn đi từng gian hàng của tiểu thương để dán mã QR. Đến nay, thanh toán QR nói riêng và thanh toán không tiền mặt nói chung đã phát triển rất mạnh mẽ.
“Hiện nay 87% số người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng. Tại TP.HCM, tỷ lệ này còn cao hơn. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng hiện xử lý bình quân 820.000 tỷ đồng mỗi ngày trong khi hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử xử lý 26 triệu giao dịch mỗi ngày”, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nói.
Ông cho biết hạ tầng thông tin tín dụng quốc gia liên tục được nâng cấp để gia tăng khả năng xử lý, cập nhật dữ liệu tự động. Bên cạnh đó, hệ thống cũng mở rộng thu thập, cập nhật dữ liệu trong và ngoài ngành với tỷ lệ cập nhật số liệu thành công từ tổ chức tín dụng đạt trên 98%.
Đại diện Ngân hàng Nhà nước chia sẻ, từ ngày 1/7/2024, khách hàng cá nhân buộc phải xác thực căn cước công dân và sinh trắc học. Công tác này lúc đầu khá khó khăn nhưng nhờ truyền thông tốt, đến nay đã có hơn 110,8 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân, hơn 711.000 hồ sơ khách hàng tổ chức đã được đối chiếu thông tin sinh trắc học.
Từ ngày 1/7/2025, đại diện hợp pháp của doanh nghiệp cũng phải xác thực sinh trắc học mới giao dịch được.
Ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cũng nhận định, thanh toán không tiền mặt trở thành xu hướng khách quan, xuất hiện khắp nơi như nhà hàng, quán cà phê, tiệm tạp hóa… nhưng việc triển khai thanh toán không tiền mặt vẫn còn khó khăn, hạn chế, trong đó có vấn đề bảo mật an toàn giao dịch cho người dùng. Tội phạm công nghệ cao, lừa đảo, đánh cắp dữ liệu cá nhân ngày càng tinh vi, phức tạp.
Thanh toán không tiền mặt phổ biến ở khắp mọi nơi. (Ảnh: Đ.V)
Lãnh đạo TP.HCM nhận thức rõ vai trò then chốt của thanh toán không tiền mặt trong tiến trình thúc đẩy thanh toán số và phát triển kinh tế số và đã đưa ra một số đề xuất để phát triển triển hơn nữa phương thức thanh toán này.
Cụ thể, TP.HCM đề nghị các cơ quan quản lý Nhà nước, các chuyên gia quan tâm chia sẻ kinh nghiệm trong việc thúc đẩy thanh toán số trong thương mại điện tử, về vai trò của các giải pháp kết nối dữ liệu trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế số và những khuyến nghị riêng cho TP.HCM.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho rằng, các sở, ban ngành, UBND các phường xã cũng cần chủ động rà soát lồng ghép các nội dung, thúc đẩy triển thanh toán không tiền mặt vào chương trình công tác thường xuyên của đơn vị, địa phương. Trong đó, cần tập trung triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp tăng cường ứng dụng thanh toán điện tử trong dịch vụ công, đặc biệt là trong lĩnh vực hành chính công, giáo dục, y tế, giao thông, thuế và phí, đảm bảo quy trình thanh toán tiện lợi và an toàn.
TP.HCM đề xuất phối hợp tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại gắn với đẩy mạnh triển Thanh toán không tiền mặt, nhất là trong các sự kiện tiêu dùng lớn như khuyến mại tập trung, chương trình xúc tiến tiêu dùng, kích cầu du lịch. Thành phố cũng đề xuất những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tiểu thương, người dân áp dụng các giải pháp thanh toán số phù hợp với quy mô và điều kiện thực tế.
Cùng với đó là việc đẩy mạnh truyền thông trên nhiều nền tảng nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng thanh toán không tiền mặt cho người dân, vận động thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong cộng đồng, nhất là tại các khu dân cư, chợ truyền thống, khu ngoại thành.
Theo ông Nguyễn Văn Dũng, các đơn vị như Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, các sở ban ngành cần phối hợp với các cơ quan bộ ngành Trung ương để kết nối liên thông dữ liệu giữa các ngành, các lĩnh vực, hình thành hệ sinh thái số thanh toán thông minh trên địa bàn thành phố.
Số vụ lừa đảo đã giảm mạnh
Đại diện Cục Công nghệ thông tin Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, số vụ việc lừa đảo và số tài khoản nhận tiền lừa đảo đã giảm mạnh sau khi làm sạch thông tin tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân.
Kể từ ngày 1/72024 đến nay, số vụ khách hàng bị lừa đảo mất tiền trung bình hàng tháng giảm 57% so với trung bình 6 tháng đầu năm 2024 (chưa áp dụng quy định về làm sạch thông tin tài khoản đối với khách hàng cá nhân).
Số tài khoản nhận tiền lừa đảo trung bình hằng tháng kể từ giữa năm 2024 đến nay cũng giảm 46,5% so với trung bình 6 tháng đầu năm 2024. Đặc biệt, tại một số tổ chức tín dụng đã không có phát sinh vụ việc lừa đảo của tội phạm mạng trong thời gian gần đây.
