Hợp thức hoá để quản lý
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 05 cho phép thí điểm 5 năm đối với thị trường tài sản mã hóa. Ông Michael Kokalari – Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital – đánh giá, động thái này cho thấy sự tiếp nhận của Chính phủ đối với tài sản mã hóa sau thời gian dài cân nhắc, trong bối cảnh loại tài sản này đang dần trở nên quen thuộc với người dân.
Tính toán của VinaCapital cho thấy, có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa, với tổng giá trị giao dịch tài sản mã hóa hằng năm ước tính trên 100 tỷ USD. Trong đó, hầu như toàn bộ hoạt động diễn ra trên các sàn giao dịch ở nước ngoài như Binance, Bybit và các nền tảng khác tại Singapore, Hàn Quốc, Hồng Kông…
Hiện có 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa, với tổng giá trị giao dịch hằng năm ước tính trên 100 tỷ USD.
Theo ông Michael Kokalari, mục tiêu của Chính phủ là chuyển hoạt động tiền mã hóa tại Việt Nam từ thị trường phi chính thức quy mô lớn, phụ thuộc vào các kênh nước ngoài, sang thị trường chính thức có thể quản lý về vấn đề thuế và tích hợp vào hệ thống tài chính nội địa.
Hồi tháng 7, Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, chính thức công nhận tài sản số và yêu cầu các nền tảng tiền mã hóa phải có giấy phép hoạt động trong nước, đồng thời cung cấp cổng giao dịch trực tiếp bằng tiền đồng từ ngày 1/1/2026. Cũng trong tháng 7, Chính phủ đã ra mắt NDAChain – nền tảng blockchain quốc gia của Việt Nam, cho phép thực hiện các giao dịch tài chính an toàn và mua sắm trực tuyến bảo mật.
“Một cách tổng quát, Chính phủ đang tập trung vào 3 mục tiêu trọng yếu, gồm hợp thức hoá và tính thuế giao dịch tài sản mã hóa, tích hợp tài sản số vào hệ thống tài chính trong nước, tăng cường khả năng bảo vệ nhà đầu tư và giám sát thị trường”, ông Michael Kokalari nói.
Thị trường triển vọng
Chuyên gia của VinaCapital cho rằng, đây là một lĩnh vực mới nên việc tham khảo kinh nghiệm của các quốc gia khác trong việc tích hợp tài sản số vào hệ thống tài chính sẽ là một cơ sở quan trọng để xác định xu hướng sắp tới ở Việt Nam.
Chẳng hạn, từ năm 2021, Hàn Quốc đã áp dụng các chính sách như liên kết tài khoản ngân hàng bằng tên thật, kiểm soát chặt chẽ rủi ro và xử phạt nghiêm các hành vi lạm dụng, thao túng thị trường. Nhờ đó, hoạt động giao dịch đã tập trung vào 5 sàn giao dịch đáp ứng đầy đủ quy định, hiện đang áp dụng các hình thức thuế khác nhau.
Trong khi đó, các quốc gia khác trong khu vực phải đối mặt với rủi ro từ cách tiếp cận mở trước, siết sau. Vào tháng 6/2025, Singapore buộc các sàn giao dịch tài sản số chưa có giấy phép phải dừng hoạt động, cùng với động thái của Thái Lan nhằm chặn các nền tảng lớn của nước ngoài, cho thấy ngay cả những thị trường được xem là cởi mở nhất trong khu vực cũng sẽ không ngần ngại siết chặt kiểm soát khi rủi ro gia tăng.
Việt Nam đang sớm triển khai các sàn thí điểm để thiết lập khung quy định rõ ràng trước khi chính thức ra mắt.
“Vì vậy, Việt Nam đang sớm triển khai các sàn thí điểm để thiết lập khung quy định rõ ràng trước khi chính thức ra mắt. Theo Nghị quyết 05, các sàn phải có giấy phép hoạt động trong nước, giao dịch tiền mã hóa bằng VND và vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng. Mức phí giao dịch hiện chưa ấn định, nhưng ban đầu sẽ giữ tương tự mức phí giao dịch ở thị trường chứng khoán, khoảng 0,15%”, ông Michael Kokalari nói.
Ngoài các chương trình thí điểm và thay đổi cách tiếp cận của Chính phủ, khối doanh nghiệp tư nhân liên quan đến thị trường tài sản số cũng đang dần hình thành. Cụ thể, MB Bank hợp tác với Dunamu của Hàn Quốc – đơn vị vận hành Upbit để xây dựng một trong những nền tảng được quản lý đầu tiên tại Việt Nam với các tiêu chuẩn an toàn quốc tế.
Tether đã tham gia thảo luận về thí điểm giới hạn giao dịch USDT tại Đà Nẵng, trong khi Chainalysis đề xuất cung cấp công cụ giám sát blockchain nhằm hỗ trợ hạ tầng tuân thủ mới của Việt Nam.
“Ba yếu tố then chốt hỗ trợ triển vọng của tài sản số tại Việt Nam, gồm một thị trường tiềm năng với sự tham gia tích cực của nhà đầu tư cá nhân, một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á và một Chính phủ quyết tâm định hình hoạt động tiền mã hóa vào khuôn khổ”, ông Michael Kokalari nói.
