Tại Tọa đàm “Phát huy vai trò của các ngân hàng thương mại trong thực hiện Nghị quyết 68” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng 27/6, nhận định về Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) nhấn mạnh: “Trong Nghị quyết 68, có một luận điểm rất quan trọng là xác định kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Nghị quyết cũng đưa ra các giải pháp tháo gỡ chính sách cho doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản”.
Chủ tịch HoREA cho hay: “Các doanh nghiệp bất động sản luôn nhìn các tổ chức tín dụng như bà mẹ của mình. Chúng tôi dùng hình ảnh tổ chức tín dụng là ‘bà đỡ’ của nền kinh tế, là ‘bà đỡ’ của thị trường bất động sản. Bởi sau khi doanh nghiệp bất động sản tạo lập được quỹ đất thì rất cần nguồn vốn tín dụng, đây chính là nguồn vốn mồi đầu tiên. Trong giai đoạn đầu triển khai, doanh nghiệp chưa thể huy động được vốn từ khách hàng do chưa xây dựng xong móng, chưa có hạ tầng. Do đó, doanh nghiệp bất động sản rất cần nguồn vốn từ ngân hàng”.
Cũng theo ông Châu, thời gian qua, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp có uy tín và thương hiệu đã sử dụng nguồn vốn tín dụng đúng mục đích, an toàn. Chính điều đó đã giúp họ triển khai dự án thuận lợi và hoàn trả lãi vay đúng hạn cho ngân hàng.
Tuy nhiên, ông Châu cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, một số doanh nghiệp yếu về năng lực lại đầu tư quá mức, “mèo nhỏ bắt chuột to”, dàn trải vốn vào quá nhiều dự án, gây rủi ro cho hệ thống tổ chức tín dụng. Do vậy, khi tổ chức tín dụng đóng vai trò là “bà đỡ”, thì ngược lại, doanh nghiệp bất động sản cũng cần có trách nhiệm trong việc đảm bảo an toàn cho cả hệ thống.
Ông Châu khẳng định, vai trò của tổ chức tín dụng đối với thị trường bất động sản là rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh các kênh dẫn vốn khác vẫn còn nhiều hạn chế. Lấy ví dụ cụ thể, ông cho biết các quỹ đầu tư tài chính ở Việt Nam hiện vẫn chưa đủ lớn. Đơn cử, quỹ đầu tư tín thác bất động sản hiện nay chỉ có một quỹ do một ngân hàng tư nhân lập ra, quy mô chỉ 50 tỷ đồng – con số quá nhỏ. Việt Nam hiện vẫn chưa có các quỹ tài chính đủ mạnh để đầu tư cho thị trường bất động sản. Do đó, ông bày tỏ mong muốn sẽ có thêm các quỹ đầu tư để hỗ trợ lĩnh vực này.
Bên cạnh đó, ông Châu cho rằng dòng vốn từ thị trường chứng khoán cũng còn rất hạn chế. Hiện mới chỉ có 63 doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn, chưa đủ để thị trường chứng khoán trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn cho lĩnh vực này. Trong khi đó, kênh trái phiếu doanh nghiệp cũng đang gặp nhiều trục trặc, cần được chấn chỉnh.
Về quy định pháp luật, ông Châu lưu ý: phát hành trái phiếu doanh nghiệp không được vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc huy động vốn qua kênh này vẫn đang gặp nhiều trở ngại.
Quay trở lại với vai trò của tổ chức tín dụng, ông Châu cho rằng các ngân hàng cần kiểm soát dòng vốn cho vay, đảm bảo được sử dụng đúng mục đích. Các doanh nghiệp cũng cần tuân thủ đúng quy định pháp luật về sử dụng vốn. Hiện nay, tổ chức tín dụng đang đóng vai trò là “bà đỡ” cho doanh nghiệp bất động sản, nhưng 80–90% nguồn vốn huy động lại là vốn ngắn hạn.
Trong khi đó, vốn ngắn hạn chủ yếu phục vụ cho các ngành sản xuất – kinh doanh có vòng quay nhanh, còn bất động sản lại cần vốn trung và dài hạn. Điều này khiến các tổ chức tín dụng buộc phải trích lập dự phòng rủi ro lớn hơn.
Ông Châu nhấn mạnh: “Chúng tôi mong muốn người dân có nhận thức rõ rằng, việc tăng dòng tiền tiết kiệm trung và dài hạn vào ngân hàng để hình thành các kênh vốn bền vững sẽ giúp ngân hàng thương mại có nguồn lực tốt hơn, an toàn hơn. Hiện nay, 80% nguồn vốn là ngắn hạn nhưng lại cho vay trung, dài hạn trong lĩnh vực bất động sản thì rất rủi ro”.
Về phía doanh nghiệp bất động sản, ông Châu cho rằng các đơn vị này phải nâng cao uy tín, được xếp hạng tín nhiệm tốt thì mới có thể trở thành đối tượng được tổ chức tín dụng ưu tiên cấp vốn.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần tiến hành tái cấu trúc, tập trung phát triển các phân khúc bất động sản có giá trung bình, nhà ở vừa túi tiền, loại hình hiện nay gần như không còn tại TP.HCM. Ông Châu nhấn mạnh, các doanh nghiệp cần hướng đến phát triển những sản phẩm, dự án thực sự phù hợp với nhu cầu thực tế của người dân.
