– Đối mặt với các biện pháp kìm hãm từ bên ngoài, điều gây ra nhiều khó khăn cho Huawei, cảm xúc của ông ra sao?
Tôi chưa từng nghĩ đến chúng. Suy nghĩ về chúng chỉ vô ích. Đừng bận tâm tới khó khăn. Hãy hành động và tiến lên từng bước.
– Chip Ascend của Huawei được cho là có nhiều rủi ro khi sử dụng. Điều đó tác động ra sao tới Huawei?
Có rất nhiều công ty sản xuất chip ở Trung Quốc và nhiều công ty đang làm tốt. Huawei chỉ là một trong số đó. Mỹ đã phóng đại những thành tựu của Huawei. Chúng tôi chưa mạnh đến vậy. Chính vì thế, chúng tôi sẽ nỗ lực hết mình để tương xứng với đánh giá của họ.
Xét về chip, chúng tôi vẫn tụt hậu hơn họ cả một thế hệ. Chúng tôi đang sử dụng toán học để bù đắp cho vật lý. Chúng tôi sử dụng các phương pháp tiếp cận không theo định luật Moore để bổ sung cho Định luật Moore và tính toán nhóm để bù đắp cho những hạn chế của chip đơn lẻ. Điều này đã hiệu quả.
– Nếu có khó khăn, đó là gì?
Đã bao giờ không có khó khăn? Thời kỳ canh tác nương rẫy có khó khăn không? Thời kỳ đồ đá có khó khăn không? Khi con người sử dụng các công cụ bằng đá, họ có thể tưởng tượng ra tàu cao tốc không?
Trung Quốc có cơ hội trong mảng chip tầm trung và tầm thấp với hàng chục công ty đang nỗ lực hết mình. Cơ hội thậm chí còn lớn hơn với ngành bán dẫn. Đối với chip silicon, như đã nói ở trên, chúng tôi sử dụng toán học để bù đắp cho vật lý, các phương pháp tiếp cận không theo Định luật Moore để bổ sung cho Định luật Moore và tận dụng các nguyên tắc điện toán cụm để đáp ứng các nhu cầu hiện tại của mình.
Phần mềm không thể bị bóp nghẹt. Chúng được xây dựng dựa trên các thuật toán và không có bất cứ rào cản nào. Trong tương lai, Trung Quốc sẽ có hàng trăm, hàng nghìn hệ điều hành, hỗ trợ sự tiến bộ trong các ngành công nghiệp, nông nghiệp, chăm sóc sức khỏe….
– Hiện Huawei đang rất được đánh giá cao và được công nhận…
Khi mọi người nói chúng tôi tốt, điều đó gây áp lực rất lớn cho chúng tôi. Một chút chỉ trích sẽ giúp chúng tôi tỉnh táo hơn. Chúng tôi tạo ra các sản phẩm và việc mọi người chỉ trích khi sử dụng chúng là điều bình thường. Chúng tôi sẵn sàng đón nhận những chỉ trích, miễn là chúng đúng sự thật. Chúng tôi thực sự ủng hộ những chỉ trích đó.
Đừng quá chú trọng tới những lời khen hay chỉ trích. Hãy tập trung vào việc chúng ta có thể làm tốt việc của mình hay không. Nếu chúng ta làm tốc công việc của mình thì chẳng vấn đề gì cả.
– Đó có phải yếu tố khiến Huawei tiến xa đến vậy?
Tôi thấy chúng tôi vẫn có nhiều lời ngợi khen quá. Mọi người nên chú ý hơn đến việc hiểu những người trực tiếp tham gia nghiên cứu. Công trình của họ rất sâu sắc nhưng thường bị công chúng đánh giá thấp, nhất là khi có những nghiên cứu phải mất nhiều thập kỷ, nhiều thế kỷ, để nhận ra giá trị.
Việc chỉ trích những người làm nghiên cứu một cách vô căn cứ sẽ gây bất lợi cho sự phát triển lâu dài của đất nước. Chúng ta phải hiểu và ủng hộ những người làm công tác nghiên cứu đó. Chúng ta cần đánh giá cao tầm nhìn của họ, sự cống hiến thầm lặng và vĩ đại của họ bởi đó chính là hy vọng của đất nước.
Chúng ta không nên nâng cao nhóm này nhưng hạ thấp nhóm khác. Những người tham gia nghiên cứu chính là hy vọng cho tương lai của quốc gia.
– Vậy làm sao để đánh giá đúng các nghiên cứu thuần túy?
Khi đất nước có một sức mạnh kinh tế nhất định, chúng ta phải coi trọng nghiên cứu, đặc biệt là nghiên cứu thuần túy. Các nghiên cứu này thường mất đến 10 năm, 20 năm, thậm chí lâu hơn. Nếu chúng ta không tham gia nghiên cứu cơ bản thì cũng giống như cây không có gốc rễ. Ngay cả khi lá tươi tốt và phát triển, chúng cũng sẽ rụng khi gặp gió.
Mua sản phẩm nước ngoài thường rất tốn kém vì giá đã bao gồm cả chi phí đầu tư ban đầu của họ cho nghiên cứu. Dù Trung Quốc có tham gia nghiên cứu cơ bản hay không, chúng ta vẫn mất khoản chi phí đó. Vậy tại sao chúng ta không trả tiền cho các nhà nghiên cứu của mình thực hiện?
– Trong lĩnh vực nghiên cứu, mọi người có thể không hiểu và hỏi: Mục đích của nghiên cứu này là gì?; Nó có thể tạo ra lợi ích gì?…
Những đột phá khoa học chỉ có một số ít người trên thế giới hiểu được. Những người không hiểu thì không nên đánh giá. Phát hiện của Einstein về việc tia sáng có thể bị bẻ cong phải cần tới cả trăm năm sau mới được xác nhận. Hay ở tỉnh Quý Châu, Tây Nam Trung Quốc có một nhà nông học tên là Luo Dengyi. Vào những năm 1940, ông ấy đã phân tích thành phần dinh dưỡng của trái cây và rau quả. Ông ấy phát hiện ra một loại quả dại gọi là lê gai có hàm lượng vitamin cực cao. Vào thời điểm đó, Trung Quốc vẫn đang trong cuộc kháng chiến chống Nhật nên nhìn chung, trình độ học vấn của xã hội rất thấp nên ít ai hiểu được thành quả nghiên cứu của ông.
Trong một bài báo, ông Luo đã tuyên bố lê gai là “vua của vitamin C”. Gần 100 năm sau, Quý Châu đã phát triển một loại đồ uống từ quả lê gai tự nhiên rất giàu vitamin. Đó là một loại đồ uống xa xỉ trên thị trường với giá lên tới 100 tệ/chai nhưng vẫn được rất nhiều người săn đón. Ngành công nghiệp lê gai đã trở thành một kênh giúp nông dân thoát đói nghèo và trở nên thịnh vượng. Chỉ khi đó, mọi người mới thực sự công nhận Luo, người đã làm việc trên một chiếc bàn ọp ẹp giữa ngọn lửa chiến tranh.
– Như ông nói, nhiều thành tựu nghiên cứu thoạt đầu có vẻ không có gì đặc biệt nhưng cuối cùng chúng thường chứng minh được giá trị vô cùng to lớn…
Các nhà khoa học cơ bản rất cô đơn. Chúng ta cần phải kiên nhẫn và hiểu được họ. Các biểu tượng, công thức và suy nghĩ trong tâm trí họ chỉ có thể được một số ít người trên thế giới hiểu được. Chúng ta phải tôn trọng các nhà nghiên cứu khoa học cơ bản vì chúng ta không thể hiểu lĩnh vực chuyên môn của họ. Xã hội nên khoan dung và nhà nước nên hỗ trợ họ.
– Các nghiên cứu cơ bản thường có chu kỳ dài nhưng doanh nghiệp cần tập trung vào hiệu quả. Ông nghĩ sao về điều này?
Huawei đầu tư 180 tỷ tệ (25 tỷ USD) vào nghiên cứu và phát triển mỗi năm, trong đó khoảng 60 tỷ tệ được phân bổ cho nghiên cứu cơ bản. Đó rõ ràng không phải lĩnh vực để đánh giá hiệu suất. Khoảng 120 tỷ tệ còn lại được đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm và đó mới là đối tượng đánh giá. Nếu không có sự hỗ trợ về mặt lý thuyết, sẽ không có sự đột phá và chúng ta sẽ không thể bắt kịp Mỹ.
– Ông đánh giá ra sao về triển vọng phát triển của trí tuệ nhân tạo?
AI có thể là cuộc cách mạng công nghệ cuối cùng trong xã hội loài người dù trong lĩnh vực năng lượng, có thể có phản ứng tổng hợp hạt nhân. Sự phát triển của AI sẽ kéo dài trong hàng thập kỷ, hàng thế kỷ. Đừng lo lắng. Trung Quốc có nhiều lợi thế.
– Lợi thế đó là gì?
Trung Quốc là nơi sinh sống của hàng trăm triệu thanh thiếu niên, những người là tương lai của đất nước. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã chỉ ra sức mạnh của một dân tộc, một quốc gia được củng cố bởi sự thịnh vượng về văn hóa và chúng ta có điều đó.
Yêu cầu kỹ thuật quan trọng với AI nằm ở nguồn cung điện dồi dào và mạng lưới thông tin phát triển tốt. Phát triển AI đòi hỏi sự đảm bảo mạnh mẽ về nguồn điện. Trung Quốc nổi trội về sản xuất điện và truyền tải lưới điện, tự hào có mạng lưới viễn thông tiên tiến nhất thế giới. Dự án “Dữ liệu đông, điện toán tây” có thể được hiện thực hóa.
– Theo ông, Trung Quốc còn lợi thế nào khác?
Thực ra không cần lo lắng về vấn đề chip. Bằng cách tận dụng các phương pháp như chồng chập và phân cụm, kết quả tính toán có thể phù hợp với các tiêu chuẩn toàn cầu tiên tiến nhất. Về phần mềm, hàng nghìn phần mềm mã nguồn mở sẽ đáp ứng nhu cầu của toàn xã hội trong tương lai.
– Ông đánh giá ra sao về tương lai của Trung Quốc?
Thomas L. Friedman (nhà báo danh tiếng người Mỹ) rời khỏi công ty chúng tôi và mua vé tàu cao tốc hạng 2 để trải nghiệm Trung Quốc. Sau đó, ông ấy viết bài báo có tựa đề: “Tôi vừa nhìn thấy tương lai và không phải ở Mỹ”.
– Chúng tôi đã đọc bài báo ấy, trong đó ông Friedman viết rằng “điều kiện cho gã khổng lồ sản xuất của Trung Quốc trở nên hùng mạnh như ngày nay không phải là chỉ làm cho mọi thứ rẻ hơn mà làm cho chúng rẻ hơn, nhanh hơn, tốt hơn, thông minh hơn và ngày càng được tích hợp AI”…
Về cơ bản, ứng dụng của các thuật toán không nằm trong tay các chuyên gia CNTT mà nằm trong tay các chuyên gia điện, chuyên gia cơ sở hạ tầng, chuyên gia than, chuyên gia y tế và nhiều chuyên gia trong các ngành khác. Theo quan điểm thực tế, ngành sản xuất của Trung Quốc đang ứng dụng trí tuệ nhân tạo rất nhanh chóng và nó sẽ tạo ra nhiều mô hình kiểu Trung Quốc.
Tham khảo: China Daily
