Dùng AI cho đồ án tốt nghiệp, đừng quên những điều này

Ngày nay AI dần trở thành một công cụ siêu mạnh mẽ, một trợ lý ảo thông minh có thể giúp bạn giải quyết vô vàn tác vụ phức tạp. Với nhiều tính năng vượt trội, AI có thể hỗ trợ sinh viên rất nhiều trong quá trình học tập hay cả khi làm đồ án.

Dùng AI làm đồ án tốt nghiệp: con dao hai lưỡi

AI có thể tạo ra các đoạn văn bản nháp, tóm tắt nội dung, kiểm tra lỗi ngữ pháp, chính tả và thậm chí đề xuất cách diễn đạt để câu văn trôi chảy, chuyên nghiệp hơn. Điều này đặc biệt hữu ích cho những sinh viên gặp khó khăn trong việc trình bày ý tưởng bằng văn bản.

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ Online, một số công cụ AI tiên tiến có khả năng đưa ra các ý tưởng, gợi mở hướng nghiên cứu mới dựa trên các từ khóa hoặc dữ liệu đầu vào. Điều này có thể kích thích tư duy, mở rộng tầm nhìn cho sinh viên, giúp họ thoát khỏi lối mòn tư duy truyền thống.

Đặc biệt hơn khi đối với các ngành như khoa học máy tính, kỹ thuật, AI có thể giúp sinh viên tạo ra các đoạn mã lập trình, kiểm thử thuật toán, chạy mô phỏng phức tạp, hoặc thậm chí thiết kế mô hình ban đầu. Chúng giúp đẩy nhanh tiến độ dự án và cho phép sinh viên thử nghiệm nhiều phương án hơn.

Tuy nhiên mặt trái của sự tiện lợi này là nguy cơ phụ thuộc. Nếu sinh viên lạm dụng AI, biến nó thành “bộ não” thay vì “công cụ”, họ sẽ rơi vào tình trạng “lười biếng tư duy”. Thay vì tự mình đối mặt, phân tích và giải quyết vấn đề, họ phó mặc cho AI, bỏ qua quá trình học hỏi, nghiên cứu chuyên sâu và đặc biệt là rèn luyện tư duy phản biện – những yếu tố cốt lõi để hình thành năng lực thật sự của một người học. 

Những lưu ý khi dùng AI làm đồ án

Đừng nên tin AI một cách tuyệt đối. Đôi khi AI có thể đưa ra thông tin sai lệch, không chính xác (gọi là “hallucination”). Bạn phải luôn kiểm tra lại các thông tin, số liệu AI đưa ra bằng cách đối chiếu với các nguồn uy tín khác. 

Cố gắng dành thời gian và tư duy để phân tích sâu hơn những gì AI cung cấp. Ví dụ AI có thể tóm tắt, nhưng bạn phải là người đưa ra những nhận định, đánh giá, so sánh và kết luận mang tính chuyên sâu. Hãy tự hỏi: “Tại sao thông tin này lại quan trọng?”, “Nó liên hệ thế nào với các phần khác trong đồ án của mình?”. Việc này thể hiện tư duy phản biện và khả năng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ của bạn.

Không sao chép nguyên văn những gì AI tạo ra. Hãy chỉnh sửa câu từ, bổ sung ý tưởng, phát triển sâu hơn những gợi ý của AI theo phong cách và suy nghĩ của bạn. 

Hãy thêm vào những ví dụ thực tế, những phân tích dựa trên trải nghiệm cá nhân hoặc những quan sát độc đáo của bạn. 

AI có thể giúp bạn tổng hợp thông tin, nhưng kiến thức chuyên môn vững vàng vẫn phải là của bạn. Khi hội đồng đặt câu hỏi, bạn phải tự tin trả lời dựa trên sự hiểu biết thực sự của mình.

Đặc biệt bạn phải thường xuyên tương tác với người hướng dẫn tốt nghiệp hay giảng viên của mình. Giảng viên sẽ hướng dẫn bạn cách đặt câu hỏi cho AI, cách kiểm tra độ tin cậy của thông tin và cách tích hợp kết quả từ AI vào công trình của mình một cách khoa học.