Thông tin được ông Nguyễn Bảo Trung, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số và Thông tin Dữ liệu Tài nguyên Môi trường (Bộ Nông nghiệp & Môi trường – NN&MT) cho biết tại hội thảo “Hoàn thiện pháp luật đất đai tạo động lực phát triển trong kỷ nguyên số” do Tạp chí điện tử VietTimes tổ chức hôm nay (20/8).
Vị này nhấn mạnh, việc chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai giúp giảm các thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai đang được thực hiện trên cả nước.
“Trên cơ sở xây dựng dữ liệu đất đai sẽ xác định các giấy tờ, hồ sơ được cắt giảm. Với những thông tin, dữ liệu mà Nhà nước có, người dân sẽ không phải nộp những giấy tờ này”, ông Trung nói.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là cần đảm bảo tính pháp lý của dữ liệu. Trước những băn khoăn về việc số hóa dữ liệu đất đai khi vẫn còn nhiều thửa đất chưa có giấy chứng nhận (sổ đỏ), ông Trung khẳng định sổ đỏ không phải là trở ngại. Sổ đỏ chỉ là một loại giấy tờ pháp lý. Thay vì chờ đợi có đủ sổ đỏ để số hóa, Bộ NN&MT đang chủ động xây dựng cơ sở dữ liệu từ nguồn gốc đất đai.
“Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai không phụ thuộc hoàn toàn vào việc đã có sổ đỏ hay chưa. Sổ đỏ là yếu tố pháp lý, còn Nhà nước sẽ chủ động cấp giấy chứng nhận cho người dân”, ông Trung nhấn mạnh.
Theo ông Trung, hiện nay Bộ NN&MT đang triển khai theo hướng người dân chưa đủ điều kiện cấp sổ đỏ vẫn có thể đăng ký thông tin đất đai. Những hồ sơ đã đăng ký sẽ được lưu trữ và xử lý, khi đủ điều kiện pháp lý, Nhà nước sẽ tiến hành cấp giấy chứng nhận. Cách tiếp cận này giúp gỡ bỏ nút thắt, đẩy nhanh quá trình số hóa và quản lý đất đai một cách hiệu quả hơn, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người dân.
Đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, gỡ khó từ giá đất đầu vào
Theo quy định hiện nay, việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai thuộc thẩm quyền của các địa phương. Số liệu thống kê cho thấy, trên cả nước hiện có khoảng 495/699 huyện (tính trước khi sáp nhập) đã triển khai việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai.
Tuy vậy, trong khi cơ sở dữ liệu thống kê, kiểm kê đất đai đã hình thành ở nhiều địa phương, thì dữ liệu về giá đất lại còn rất hạn chế. Hiện mới chỉ có khoảng 50 huyện (trước sáp nhập) đưa được nội dung này vào cơ sở dữ liệu.
Giải thích về thực trạng này, ông Trung cho hay, nguyên nhân không nằm ở khó khăn kỹ thuật hay công nghệ, mà chủ yếu do vướng mắc về thông tin đầu vào.
“Bây giờ giá đất thị trường đầu vào sẽ lấy theo mức nào? Đây là câu chuyện còn nhiều lúng túng”, ông Trung nói.
Theo ông, việc xác định giá đất thực tế gặp khó do nhiều yếu tố khách quan. Khi cơ quan Nhà nước chưa thể tiếp cận trực tiếp thông tin từ các giao dịch thực tế trên thị trường, cả từ phía người dân lẫn doanh nghiệp bất động sản. Chính khoảng trống dữ liệu này đang là rào cản lớn đối với quá trình xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đất.
Đại diện Bộ NN&MT cũng thông tin, kế hoạch hoàn thành cơ sở dữ liệu đất đai trên phạm vi cả nước sẽ được nới rộng đến năm 2026. Lý do là nhiều địa phương chưa có đủ nguồn lực để triển khai đồng bộ như kỳ vọng.
“Với những địa phương còn khó khăn, Trung ương sẽ hỗ trợ”, ông Trung nhấn mạnh. Ông cũng cho biết, trong giai đoạn tới, Cục Chuyển đổi số và Thông tin Dữ liệu Tài nguyên Môi trường sẽ phối hợp chặt chẽ với Cục Quản lý đất đai (Bộ NN&MT) nhằm cải cách thủ tục, đơn giản hóa quy trình hành chính trong lĩnh vực đất đai.
“Những thủ tục không phải xuất phát từ nhu cầu của người dân thì cơ quan Nhà nước sẽ chủ động thực hiện việc cập nhật”, Phó Cục trưởng nhấn mạnh.
Để thực hiện việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai ngày càng tốt hơn trong thời gian tới, ông Trung cũng mong muốn cơ quan Nhà nước sẽ được tiếp cận những cơ sở dữ liệu về giá bất động sản của các hiệp hội bất động sản đang được giao dịch để làm cơ sở cho xây dựng dữ liệu đất đai.
