Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng, hoàn thiện dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành Tiêu chí xác định dự án đầu tư, nhiệm vụ thích ứng biến đổi khí hậu. Dự kiến, Bộ sẽ trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Quyết định trong tháng 8/2025.
Theo Báo cáo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật, các nguồn lực nhà nước chỉ đủ đáp ứng 30% nhu cầu thích ứng. Trong bối cảnh nhu cầu chi tiêu đầu tư ngày càng tăng lên, vấn đề đặt ra là việc xác định các tiêu chí cho những dự án thích ứng biến biến đổi khí hậu, tập trung vào những lĩnh vực và địa điểm dễ đối mặt với rủi ro.
Thích ứng biến đổi khí hậu cùng với giảm nhẹ phát thải khí nhà kính là hai trụ cột trong ứng phó biến đổi khí hậu. Các nghiên cứu chỉ ra, thiệt hại hàng năm liên quan đến khí hậu cực đoan tại Việt Nam tương đương khoảng 1,5% GDP.
Theo Luật Bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường (này là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) được giao chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Tiêu chí xác định dự án đầu tư, nhiệm vụ thích ứng với biến đổi khí hậu thuộc thẩm quyền phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.
Tiêu chí này sẽ góp phần hoàn thiện các chính sách liên quan đến thích ứng biến đổi khí hậu và đầu tư công; hỗ trợ các bộ, ngành, địa phương xác định rõ mức độ liên quan của dự án với mục tiêu thích ứng biến đổi khí hậu, làm căn cứ lựa chọn các đề xuất dự án đúng trọng tâm.
Thông tin tại Hội thảo tham vấn dự thảo Quyết định mới đây, Cục Biến đổi khí hậu cho biết biến đổi khí hậu gồm hai trụ cột chính là giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu. Các dự án giảm phát thải đã có nhiều tiêu chí rõ ràng để xác định. Trong khi đó, các tiêu chí cho dự án thích ứng dù được đề cập trong một số quy định, nhưng đến nay vẫn chưa có bộ tiêu chí toàn diện.
Xác định đúng dự án thích ứng là cơ sở quan trọng để huy động hiện quả nguồn lực và đảm bảo sử dụng vốn đúng mục đích.
Thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan và các chuyên gia nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn, rà soát các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; Luật Đầu tư công năm 2024; Luật Đầu tư năm 2020; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu năm 2024. Việc nghiên cứu, rà soát các tiêu chí đã ban hành cùng các luật và văn bản quy phạm pháp luật liên quan sẽ giúp tiếp cận xây dựng tiêu chí cho nhiệm vụ, dự án thích ứng mang tính khả thi, phù hợp với thực tế.
Trong dự thảo, Quyết định Tiêu chí xác định các dự án đầu tư, nhiệm vụ thích ứng với biến đổi khí hậu thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, việc xác định dự án thích ứng biến đổi khí hậu sẽ căn cứ vào nội dung báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đề xuất chủ trương đầu tư của các dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.
Thay vì phải đáp ứng cả trăm tiêu chí như dự thảo ban đầu, dự thảo lần này chỉ còn 6 tiêu chí để xác định dự án đầu tư thích ứng biến đổi khí hậu gồm: sự cần thiết đầu tư, mục tiêu dự án, địa điểm thực hiện, các hoạt động, tính bền vững, hiệu quả kinh tế- xã hội.
Theo dự thảo Quyết định, 6 lĩnh vực, nhóm dự án đầu tư liên quan đến thích ứng biến đổi khí hậu gồm: Nhóm dự án thủy lợi, phòng chống thiên tai; nhóm dự án sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản nhằm chống chịu thời tiết cực đoan, thích ứng biến đổi khí hậu; nhóm dự án xây dựng, tôn tạo vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên nhằm ứng phó biến đổi khí hậu và nước biển dâng; nhóm dự án giao thông nhằm nâng cao khả năng chống chịu, giảm thiểu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu; nhóm dự án xây dựng nhà ở và hạ tầng đô thị nhằm thích ứng biến đổi khí hậu và nước biển dâng; nhóm dự án y tế, văn hóa, thể thao và du lịch nhằm nâng cao khả năng chống chịu biến đổi khí hậu.
