Ngày 17/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân lên 15,5 triệu đồng/tháng…
Theo đó, mức giảm trừ đối với người nộp thuế sẽ tăng từ 11 triệu đồng lên 15,5 triệu đồng/tháng, còn mức giảm trừ với mỗi người phụ thuộc sẽ nâng từ 4,4 triệu đồng lên 6,2 triệu đồng/tháng. Chính sách mới sẽ được áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.
Với mức giảm trừ mới, người nộp thuế không có người phụ thuộc sẽ chỉ phải nộp thuế nếu thu nhập vượt quá 17,285 triệu đồng/tháng. Nếu có một người phụ thuộc, ngưỡng chịu thuế tăng lên 24,22 triệu đồng/tháng; và với hai người phụ thuộc là 31,155 triệu đồng/tháng. Đây là mức điều chỉnh tăng hơn 40% so với hiện hành, phản ánh đúng diễn biến giá cả và thu nhập trong 5 năm qua.
Theo tính toán của Bộ Tài chính, phương án điều chỉnh này sẽ khiến ngân sách nhà nước giảm thu khoảng 21.000 tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, Chính phủ cho rằng điều này là cần thiết để giảm bớt nghĩa vụ thuế trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao và thu nhập thực tế của người dân bị bào mòn bởi lạm phát.
Mức giảm trừ đối với người nộp thuế sẽ tăng từ 11 triệu đồng lên 15,5 triệu đồng/tháng, còn mức giảm trừ với mỗi người phụ thuộc sẽ nâng từ 4,4 triệu đồng lên 6,2 triệu đồng/tháng.
Trình bày tờ trình trước Quốc hội, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết Chính phủ đã đề xuất hai phương án.
Phương án 1 chỉ tăng mức giảm trừ cho người nộp thuế lên 13,3 triệu đồng/tháng và với người phụ thuộc lên 5,3 triệu đồng/tháng, tương ứng mức giảm thu ngân sách khoảng 12.000 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, phương án này không phản ánh đầy đủ mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng (CPI), GDP bình quân đầu người và thu nhập bình quân đầu người giai đoạn 2020–2025.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, đến cuối năm 2025, CPI đã tăng hơn 21% so với năm 2020, trong khi thu nhập và GDP bình quân đầu người đều tăng khoảng 40–42%.
Do đó, Chính phủ và đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế – Tài chính thống nhất lựa chọn phương án 2, tức nâng mức giảm trừ cao hơn để đảm bảo tương quan hợp lý với biến động thực tế của nền kinh tế.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, việc điều chỉnh là cần thiết nhằm hỗ trợ người dân và đảm bảo tính công bằng trong điều tiết thu nhập. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý, mức giảm trừ gia cảnh đề xuất hiện nay mới chỉ dựa trên biến động đến năm 2025.
Vì vậy, một số ý kiến đề xuất Chính phủ cân nhắc điều chỉnh dựa trên dự báo thu nhập và GDP đến năm 2026 và các năm tiếp theo, tạo dư địa linh hoạt hơn trong chính sách thuế.
Ngoài ra, nhiều đại biểu đề nghị nên áp dụng mức giảm trừ mới từ kỳ tính thuế năm 2025. Tuy nhiên, để đảm bảo đồng bộ với tiến trình sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định áp dụng từ năm 2026.
Chính phủ nhận định việc nâng mức giảm trừ gia cảnh không chỉ giúp giảm nghĩa vụ thuế mà còn góp phần tăng thu nhập khả dụng, kích thích tiêu dùng hộ gia đình và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mặc dù có thể làm giảm nguồn thu ngân sách trong ngắn hạn, chính sách này được kỳ vọng sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực đến toàn bộ nền kinh tế.
-Kỳ Phong