Phát biểu kết luận tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cuộc đối thoại dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm.
Thủ tướng cũng khái quát một số vấn đề nổi lên trong việc hỗ trợ người nông dân về ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp cũng như tiêu thụ sản phẩm.
Ông nhấn mạnh, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu, là điều kiện tiên quyết để chúng ta đạt mục tiêu 100 tỷ USD xuất khẩu nông sản. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách lớn giữa nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp.
Về đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn, cần tăng cường, bảo đảm điện và sóng, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Phải có cơ chế, chính sách hỗ trợ liên kết giữa hợp tác xã, doanh nghiệp gắn với chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ.
Theo Thủ tướng, thu nhập của phần lớn nông dân chưa cao và chịu nhiều rủi ro do thiên tai, dịch bệnh và biến động thị trường. Do đó, cần có giải pháp đột phá trong phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân và xây dựng nông thôn mới và biện pháp quản lý rủi ro như bảo hiểm nông nghiệp.
Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, địa phương tiếp tục rà soát, xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách thông thoáng về đất đai, tín dụng, khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong nông nghiệp; triển khai các giải pháp tín dụng hỗ trợ khu vực nông nghiệp, nông thôn; tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc, hướng tới hình thành và phát triển mạnh thị trường bảo hiểm nông nghiệp.
Thủ tướng lưu ý, nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ người dân và doanh nghiệp; các cơ quan thiết kế chính sách phải coi trọng trí tuệ, tiết kiệm thời gian và quyết đoán đúng lúc, linh hoạt, hiệu quả.
Ông kêu gọi các cấp, các ngành thực hiện phương châm “3 đồng hành” cùng người nông dân trong ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp, gồm: hỗ trợ trang bị kiến thức và chuyển giao công nghệ cho nông dân; xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ, mở rộng việc làm, sinh kế; kết nối thị trường, tiêu thụ sản phẩm và xây dựng thương hiệu nông sản.
Thủ tướng có “5 đặt hàng” quan trọng đối với bà con nông dân.
Cụ thể là: (1) Đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh trong sản xuất; ưu tiên phát triển nông nghiệp công nghệ cao và kinh tế nông nghiệp; (2) Tích cực tham gia hiến kế, hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khởi nghiệp; (3) Mạnh dạn, tiên phong trong khởi nghiệp sáng tạo nông nghiệp; (4) Nâng cao năng lực quản trị thông minh trong tổ chức sản xuất, quản lý chuỗi giá trị và vận hành doanh nghiệp; (5) Chủ động tiếp cận vốn, đất đai, mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu sản phẩm.
Tập trung vào 8 nhóm vấn đề để phát triển nông nghiệp, nông thôn
Để tiếp tục giải quyết những khó khăn, nút thắt, điểm nghẽn nhằm xây dựng nền nông nghiệp thịnh vượng, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, làm chủ khoa học, công nghệ, Thủ tướng đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương tập trung:
Một là, tiếp tục xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược lâu dài, là nền tảng quan trọng bảo đảm ổn định vĩ mô, tăng trưởng bền vững; coi nông dân là trung tâm, là chủ thể, là động lực, nguồn lực; chuyển mạnh sang tư duy sản xuất hàng hoá, đẩy mạnh cơ cấu lại theo hướng phát triển nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải thấp; ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số toàn diện; phát huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương.
Hai là, xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là then chốt tháo gỡ những nút thắt, điểm nghẽn trong nông nghiệp, nông thôn hiện nay, là động lực đột phá để nâng cao giá trị gia tăng, chất lượng các sản phẩm nông nghiệp. Xây dựng cơ chế đặt hàng giữa nhà khoa học – doanh nghiệp – hợp tác xã – nông dân.
Ba là, về các kiến nghị liên quan đến đầu tư nghiên cứu khoa học, hạ tầng Internet, sàn giao dịch thương mại điện tử dành riêng cho nông dân, đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng cơ chế hợp tác công – tư để phát triển hạ tầng số hiện đại.
Bốn là, về các kiến nghị liên quan đến vốn, tín dụng, đào tạo khoa học công nghệ và bảo hiểm nông nghiệp, đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu và xây dựng cơ chế, chính sách về bảo hiểm nông nghiệp theo hướng đơn giản, dễ tiếp cận, các bên cùng có lợi.
Năm là, cần cương quyết tuyên chiến với thực phẩm bẩn, không bảo đảm an toàn, chú trọng đầu tư nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp – môi trường, phục vụ truy xuất nguồn gốc, phát thải carbon và quản trị chuỗi giá trị. Tăng cường đầu tư xây dựng các trung tâm, phòng kiểm nghiệm đạt chuẩn.
Sáu là, tiếp tục thúc đẩy liên kết hợp tác, hình thành chuỗi giá trị phát triển bền vững và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp, nông thôn.
Bảy là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tiếp tục phát huy vai trò, vị trí của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội, là nơi quy tụ rộng rãi nhất của quần chúng, theo đúng phương châm Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo.
Tám là, tiếp tục triển khai hiệu quả các chương trình an sinh, xây dựng nông thôn mới, xóa đói, giảm nghèo bền vững; phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Chú trọng chăm lo đời sống của người dân, nhất là những người dân ở vùng sâu, vùng xa, người nghèo, người yếu thế.
Mọi chương trình an sinh phải được triển khai trên tinh thần “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả và “3 công khai – 3 giám sát”: Công khai mục tiêu – nguồn lực – tiến độ; giám sát bởi nhân dân – mặt trận – báo chí; thể chế hóa quy trình “dân biết – dân bàn – dân làm – dân kiểm tra – dân giám sát – dân thụ hưởng”, Thủ tướng lưu ý.
