Lo lắng với lạm thu đầu năm học

Một số trang mạng xã hội đăng tải bức ảnh thống kê các khoản thu đầu năm của trường THPT Thanh Miện III (Hải Dương) lên mạng xã hội, lập tức trở thành tâm điểm chú ý. 

Vấn nạn lạm thu nhiều năm gần đây trở thành nỗi ám ảnh với nhiều bậc phụ huynh.

Đa số mọi người đều cho rằng, số tiền 8,7 triệu đồng là gánh nặng với phụ huynh, nhất là các gia đình không có điều kiện, vì đầu năm học có rất nhiều khoản phải chi. 

Các hạng mục được liệt kê trong bản này gồm: Học phí, tiền gửi xe, bảo hiểm thân thể, bảo hiểm y tế, vở ghi, ghế ngồi, thẻ học sinh, nước uống, vệ sinh, quỹ hội phụ huynh, đồng phục, sổ liên lạc điện tử, khảo sát, kiểm tra chung, tivi, xã hội hóa, quỹ học bổng. Tổng mức thu là 8.715.000 đồng.

Lãnh đo trường THPT Thanh Miện III (Hải Dương) xác nhận, hình ảnh các khoản thu đầu năm hơn 8,7 triệu đồng được lan truyền trên mạng xã hội do một cô giáo trong trường soạn thảo, nhưng đây chưa phải phương án chính thức.

Về vụ việc, UBND tỉnh Hải Dương vừa có văn bản yêu cầu kiểm tra, làm rõ nội dung báo chí nêu về việc lạm thu đầu năm học ở Trường THPT Thanh Miện III.

Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương giao Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo kiểm tra, khẩn trương làm rõ nội dung trên; báo cáo kết quả về UBND tỉnh trước ngày 15/9/2023.

UBND tỉnh Hải Dương giao Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND cấp huyện có trách nhiệm chỉ đạo thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát về các mức thu, khoản thu của cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý theo đúng quy định, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng lạm thu trong các trường; chỉ đạo và quán triệt các cơ sở giáo dục thực hiện việc vận động, quản lý và sử dụng các khoản tài trợ, viện trợ theo đúng các quy định hiện hành.

Trước đó, chiều 11/9, đoàn công tác do lãnh đạo UBND huyện Thanh Miện đã làm việc với nhà trường về thông tin trên và chỉ ra nhiều khoản dự kiến thu của trường như tiền gửi xe đạp, tiền nước uống, sổ liên lạc điện tử, ghế ngồi…không đúng quy định.

Các khoản thu bắt buộc, tự nguyện, thỏa thuận chưa rõ ràng, quy trình thực hiện chưa bám sát các văn bản quy định. Đoàn công tác đề nghị Ban Giám hiệu nhà trường rà soát lại toàn bộ các khoản dự kiến sẽ thu theo đúng quy định và báo cáo về UBND huyện.

Ngày 12/9, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hải Dương có buổi làm việc với Ban Giám hiệu Trường THPT Thanh Miện III liên quan một số khoản dự kiến thu đầu năm học 2023-2024 được cho là không đúng quy định. Trước đó, ngay sau khi nắm được thông tin vụ việc, sở đã chỉ đạo nhà trường làm báo cáo về sự việc.

Lý giải về các khoản thu của nhà trường, lãnh đạo Trường THPT Thanh Miện III cho biết, nhà trường đầu năm học đã có hướng dẫn nội dung họp phụ huynh tới các giáo viên chủ nhiệm của các lớp, các khối học.

“Chúng tôi thông báo cụ thể bằng văn bản ngày giờ, nội dung họp và các khoản thu tới các giáo viên chủ nhiệm. Nhưng do các khối học, các khoản đóng góp là khác nhau, nên cũng đã làm hướng dẫn các khoản thu theo từng khối học”, vị này nói.

Theo lãnh đạo nhà trường, với các khoản thu, lãnh đạo nhà trường cho biết, tới đây nhà trường sẽ tiến hành rà soát, điều chỉnh lại và thông báo công khai tới các phụ huynh để xin ý kiến trong 10 ngày trước khi triển khai.

Cũng về vấn nạn lạm thu, ngày 9/8 vừa qua, một phụ huynh có con học lớp 1 của trường Tiểu học Hữu Hoà, Hà Nội đăng bài viết lên mạng xã hội phản ánh việc giáo viên chủ nhiệm lớp con yêu cầu cha mẹ đóng góp lắp điều hòa và máy chiếu phục vụ việc học tập và kèm theo cam kết phải tặng lại các tài sản này cho nhà trường sau khi các con học hết lớp 5.

Ngày 10/8, tổ công tác có buổi làm việc với đại diện cha mẹ học sinh của cả 7 lớp 1 năm học 2023-2024 ở Trường Tiểu học Hữu Hòa để nắm bắt thông tin và xác minh sự việc.

Theo báo cáo của Trường Tiểu học Hữu Hòa, cán bộ, giáo viên của trường đều khẳng định không có sự việc yêu cầu cha mẹ học sinh lớp 1 phải đóng góp kinh phí lắp điều hòa và máy chiếu để phục vụ việc dạy và học tại trường.

Trước đó, hồi cuối tháng 9/2022 nhiều phụ huynh có con đang học ở Trường THPT Tây Thạnh (TP.HCM) phản ánh nhà trường đưa ra nhiều khoản thu bất hợp lý, dẫn đến số tiền đầu năm phải đóng lên đến gần 6,4 triệu đồng. Nếu vận động thành công và tất cả phụ huynh đều đóng thì riêng quỹ phụ huynh của trường sẽ vào khoảng 1,3 tỷ đồng.

Chưa kể, trong buổi họp phụ huynh đầu tiên, giáo viên chủ nhiệm của nhiều lớp tại một huyện của tỉnh Hà Tĩnh thông báo nhà trường có kế hoạch mua 45 bộ bàn ghế, ba chiếc bảng, những vật dụng này đều vận động đóng góp từ phụ huynh.

Nhà trường yêu cầu mỗi học sinh lớp 1 phải đóng 550.000 đồng tiền bàn ghế, 173.000 đồng tiền bảng, ngoài ra còn tiền mua rèm cửa, tiền quỹ cha mẹ học sinh.

Tổng cộng gần 1 triệu đồng. Giáo viên còn lưu ý áp đặt nếu phụ huynh không đóng tiền mua bàn ghế, con không có chỗ ngồi học, nên gây bức xúc cho phụ huynh.

Họ cho rằng, con em học trường công, đáng ra những cơ sở vật chất thiết yếu như bàn ghế, bảng phải có trước, không thể áp đặt bắt học sinh phải đóng góp để mua sắm.

Để ứng phó với vấn nạn lạm thu diễn ra nhiều năm theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Bộ đã có văn bản yêu cầu các nhà trường tuyệt đối không được lợi dụng danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định tại thông tư này.

Ban đại diện cha mẹ học sinh chỉ được thu các khoản phục vụ trực tiếp cho hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh, không được thu 7 khoản gồm: Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường; trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh; vệ sinh lớp học, vệ sinh trường;

Khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường; mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường; hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục; sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường.

Văn bản cũng nêu rõ, việc thu, chi kinh phí của ban đại diện cha mẹ học sinh phải bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ. Sau khi chi tiêu phải báo cáo công khai quyết toán kinh phí tại các cuộc họp toàn thể cha mẹ học sinh lớp và các cuộc họp toàn thể ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Không quy định mức kinh phí ủng hộ bình quân cho các cha mẹ học sinh.

“Các sở giáo dục và đào tạo thống nhất bằng văn bản về mức thu các khoản thu khác của các cơ sở giáo dục công lập trực thuộc; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thu chi đầu năm học tại các cơ sở giáo dục, kịp thời chấn chỉnh tình trạng lạm thu, thu các khoản trái quy định”, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu.