Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng Dự thảo Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Nghệ An giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo dự thảo, hệ thống cảng biển Nghệ An bao gồm các khu bến: Nam Cửa Lò, Bắc Cửa Lò, Đông Hồi, Bến Thủy, Cửa Hội; các bến phao, khu neo đậu chuyển tải, chờ đợi cầu và tránh trú bão.
Mục tiêu đến năm 2030, các cảng biển tại khu vực sẽ đáp ứng sản lượng hàng hóa thông qua từ 22,25 – 26,75 triệu tấn, trong đó hàng container đạt từ 180.000 – 240.000 TEU. Dự kiến lượng hành khách thông qua đạt 17.600 – 21.700 lượt.
Hệ thống sẽ có tổng cộng 9 bến cảng với từ 27 – 29 cầu cảng, tổng chiều dài cầu cảng khoảng 5.151 – 5.676 m (chưa bao gồm các cầu cảng và bến cảng khác).
Với tầm nhìn đến năm 2050, cảng biển Nghệ An tiếp tục được mở rộng với các bến cảng mới nhằm đáp ứng nhu cầu lưu chuyển hàng hóa, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm từ 3,6 – 4,5%.
Tổng nhu cầu sử dụng đất đến năm 2030 dự kiến khoảng 290,3 ha, chưa bao gồm diện tích dành cho phát triển khu công nghiệp và dịch vụ logistics gắn với cảng. Nhu cầu sử dụng mặt nước khoảng 24.852 ha (bao gồm cả vùng nước quản lý không bố trí công trình hàng hải).
Về nguồn lực, tổng vốn đầu tư cho phát triển hệ thống cảng biển Nghệ An đến năm 2030 vào khoảng 15.993 tỷ đồng, trong đó có 1.943 tỷ đồng đầu tư cho hạ tầng hàng hải công cộng và 14.050 tỷ đồng cho các bến cảng.
Theo Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam, trong năm 2024 vừa qua, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Nghệ An đạt 14,31 triệu tấn, chiếm 12,3% tổng lượng hàng hóa của nhóm cảng biển số 2.
Cơ cấu hàng hóa chủ yếu là hàng khô và hàng rời (chiếm 83,64% tương đương 11,97 triệu tấn), phần còn lại là container và hàng lỏng (2,34 triệu tấn). Giai đoạn 2020 – 2024, tốc độ tăng trưởng hàng hóa trung bình đạt 6,4%/năm.
Hiện nay, hệ thống cảng biển Nghệ An có 25 cầu cảng cứng với tổng chiều dài khoảng 3.649 m và 1 bến phao. Khu vực đã tiếp nhận tàu hàng rời lên đến 70.000 tấn tại cảng chuyên dùng Vissai (Bắc Cửa Lò) và tàu tổng hợp, container đến 30.000 tấn tại khu bến Nam Cửa Lò.
Tuy vậy, sản lượng hiện tại mới chỉ đạt khoảng 71,55% so với mục tiêu đề ra trong quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển Bắc Trung Bộ đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Trong đó, khu bến Nam Cửa Lò đạt 4,85 triệu tấn, tương đương 88,18% công suất quy hoạch; trong khi khu bến Bắc Cửa Lò đã vượt công suất với 8,65 triệu tấn, so với mức 6,25 triệu tấn theo quy hoạch.
Vì vậy, việc điều chỉnh, cập nhật và hoàn thiện quy hoạch phát triển cảng biển Nghệ An là yêu cầu cấp thiết, nhằm phân bổ hợp lý nguồn lực, mở rộng quy mô, đồng thời bảo đảm hiệu quả khai thác tổng thể và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của khu vực trong trung và dài hạn.
