Số liệu thống kê cho thấy, tăng trưởng GDP quý II/2024 và 6 tháng đầu năm 2024 đạt lần lượt đạt 6,93% và 6,42%, cao hơn nhiều cùng kỳ năm 2023 (3,84%).
Với kết quả tăng trưởng GDP vượt kịch bản tại Nghị quyết 01 (5,5 – 6%) trong nửa đầu năm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề nghị Chính phủ điều chỉnh kịch bản tăng trưởng cả năm lên từ 6,5 – 7% thay vì 6 – 6,5% theo Nghị quyết 01. Bộ này cũng mạnh dạn kiến nghị với Chính phủ đạt mục tiêu phấn đấu cao hơn 7% để có những chỉ đạo quyết liệt hơn, hướng đến mục tiêu này dựa vào các yếu tố tác động gồm xu hướng tăng trưởng tích cực của khu vực và thế giới; đầu tư bao gồm cả đầu tư của khu vực ngoài nhà nước, đặc biệt là đầu tư FDI, đều tăng trưởng tích cực; và các động lực về xuất khẩu đã phục hồi và tỷ lệ các doanh nghiệp có đơn hàng xuất khẩu tăng lên nhanh chóng; du lịch phục hồi khá mạnh mẽ.
Ngoài ra, Quốc hội đã thông qua hiệu lực của ba luật rất quan trọng, đó là Luật Đất đai, Luật Bất động sản và Luật Kinh doanh nhà ở. Với các quy định mới thông thoáng hơn và tạo điều kiện hơn, thị trường bất động sản sẽ có tín hiệu khởi sắc trong 6 tháng cuối năm, tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế.
Tổng sản phẩm quốc nội (Gross Domestic Product – GDP) – Nguồn: Wichart.vn cập nhật quý II/2024
Nhấn mạnh với PV, đây là đề nghị điều chỉnh rất tích cực, PGS.TS Bùi Quang Tuấn – Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, chúng ta luôn luôn phải đặt mục tiêu để theo đuổi mục tiêu và nỗ lực nhiều hơn để đạt mục tiêu. Với tăng trưởng GDP năm 2024 mục tiêu 7%, ông Tuấn đánh giá đây là mục tiêu cao nhưng có cơ sở để thực hiện.
Xét từ yếu tố bên ngoài, PGS.TS Bùi Quang Tuấn cho biết, hiện tại kinh tế tại nhiều quốc gia đang trong xu hướng hồi phục và lạm phát đang dần được kiểm soát. Đây là yếu tố thuận lợi cho bài toán tăng trưởng.
“Tất nhiên, hiện tại lạm phát của Mỹ vẫn còn ở mức khá cao, song có xu hướng đi xuống. Trong ngắn hạn, Mỹ sẽ có điều chỉnh giảm lãi suất và khi đó nền kinh tế nước này cũng sẽ phục hồi nhanh hơn”, ông nói.
Các tổ chức quốc tế (WB, IMF, ADB, OECD, UN…) cập nhật dự báo với tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2024-2025 có thể đạt 2,6-3,2%, tương đương năm 2023, lạm phát (CPI bình quân) hạ nhiệt về mức khoảng 4% năm 2024 và 3-3,5% năm 2025; thương mại toàn cầu dự báo phục hồi, tăng 2,5-3,3% năm 2024-2025 (từ mức 0,4% năm 2023), đầu tư FDI phục hồi nhẹ (tăng khoảng 2-3% năm 2024-2025).
Trong nước, nhiều điểm sáng đến từ các động lực kinh tế truyền thống, đây cũng là động lực để kỳ vọng tăng trưởng kinh tế nửa cuối năm của Việt Nam bứt phá mạnh mẽ. Trong đó, các động lực của nền kinh tế được ông nhắc đến đó là xuất nhập khẩu, tiêu dùng và đầu tư đều có tăng trưởng tương đối tích cực.
Chẳng hạn như kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa, 6 tháng đầu năm tăng 15,7%, trong khi cùng kỳ giảm 15,2%. Cán cân thương mại hàng hóa thặng dư 11,6 tỷ USD.
Đầu tư tăng 6,72%, gấp gần 6 lần cùng kỳ năm trước. Tiêu dùng cũng tăng gấp hơn 2 lần so với 6 tháng đầu năm 2023.
Tuy nhiên, ông Tuấn lưu ý, Việt Nam đang sống trong bối cảnh có rất nhiều yếu tố khó đoán định, nhiều thay đổi. Do đó, chúng ta đặt ra mục tiêu đó nhưng phải có những phương án dự phòng, tránh tình trạng “kịch bản không như mong muốn, chúng ta lại bị động”.
Ông cũng cho rằng, từ nay cho tới cuối năm, ngoài những động lực truyền thống, Việt Nam sẽ khai thác nhiều hơn các động lực tăng trưởng mới. Trong đó, chuyển đổi số, kinh tế chia sẻ, kinh tế ban đêm hay những động lực liên quan đến kinh tế xanh, chuyển đổi xanh còn nhiều không gian và dư địa, theo ông Tuấn còn rất nhiều không gian và dư địa đóng góp cho tăng trưởng GDP nửa cuối năm nay và những năm tiếp theo.
“Tuy nhiên, để phát huy các động lực này, chúng ta phải có những chính sách đột phá. Hiện các chính sách chưa đủ đột phá cho các doanh nghiệp tư nhân doanh nghiệp ngoài nhà nước tham gia”, ông Tuấn gợi ý.
Cũng cho rằng, tăng trưởng kinh tế năm 2024 dự báo có thể đạt tới 7%, song ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp, CIEM cho rằng, để đạt được mục tiêu này, kinh tế thế giới chuyển biến tích cực hơn phục hồi nhanh. Đồng thời, nhà đầu tư gia tăng đầu tư vào các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam; chuỗi cung ứng phục hồi.
Trong nước, đầu tư cho chuyển đổi số và chuyển đổi xanh có chuyển biến tích cực. Ngoài ra, Việt Nam thực hiện hiệu quả các giải pháp cải cách và điều hành kinh tế ở Việt Nam, qua đó giúp đạt kết quả tối đa về giải ngân/hấp thụ đầu tư công và tín dụng (kể cả chất lượng tín dụng), tăng năng suất lao động, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Về điều hành chính sách kinh tế vĩ mô, ông Dương cho rằng nếu chỉ tập trung nới lỏng tiền tệ và tài khóa để thúc đẩy tăng trưởng thì áp lực lạm phát sẽ gia tăng. Vì vậy, cần theo dõi diễn biến lạm phát, đặc biệt là tác động của tăng lương và tăng giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý giá. Đặc biệt, cần giữ gìn dư địa tài khóa để ứng phó với các cú sốc trong tương lai.
Dự báo có phần khiêm tốn hơn, song TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và Cạnh tranh cũng bày tỏ tin tưởng rằng, GDP có thể vượt trên 6,5%.
Ông Thành phân tích, trong 3 động lực tăng trưởng kinh tế (tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu) thì tốt nhất vẫn là xuất khẩu tăng trên 15 – 16%, đằng sau đó là sự phục hồi của nhiều ngành công nghiệp chế biến chế tạo gắn với xuất khẩu như da giày, dệt may và điện tử
Trong đầu tư, thu hút đầu tư nước ngoài không chỉ cam kết mà cả giải ngân cũng có kết quả tích cực. Cùng với đó là sự vào cuộc tích cực vào cuộc của Chính phủ và các bộ ngành và doanh nghiệp thì đầu tư công giữ đà khởi sắc.
Tuy vây, vẫn có hai chỉ số đang quan ngại là tiêu dùng bán lẻ dù có tăng trưởng nhưng từ quý III/2023 đến nay thì mức tăng trên 5% không còn là yếu tố dẫn dắt, và đầu tư tư nhân vẫn ở mức thấp đáng quan ngại – cho thấy sự phục hồi hiện nay vẫn còn khá bấp bênh.
“Hi vọng sự quyết liệt vào cuộc của Chính phủ như kích cầu, hỗ trợ của doanh nghiệp, và môi trường bên ngoài có thể thuận hơn cả về chính trị và phục hồi kinh tế trong nước thì có thể vượt 6,5%”, ông Thành kỳ vọng.
TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cũng vừa đưa ra dự báo các kịch bản tăng trưởng năm 2024. Trong đó, với kịch bản tích cực ông Lực cho biết, tăng trưởng kinh tế có thể đạt tới 6,7% trong năm 2024 (trong khi kịch bản Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị điều chỉnh từ 6,5 – 7%).
“Cùng với kết quả tăng trưởng khả quan của 6 tháng đầu năm, môi trường pháp lý ngày càng được hoàn thiện, các động lực tăng trưởng (cả truyền thống và mới) được khai thác, phát huy hiệu quả cao hơn; kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, niềm tin của doanh nghiệp và người dân được củng cố; tăng trưởng kinh tế Việt Nam 6 tháng cuối năm có khả năng đạt 6,3-6,8%. Kịch bản cơ sở tăng trưởng kinh tế năm 2024 có thể đạt 6,5% và 6,7% với kịch bản tích cực. Trong đó, tăng lương cơ sở có thể khiến GDP tăng thêm 0,3-0,5 điểm %, lạm phát tăng thêm 0,2-0,3 điểm % trong năm 2024”, ông Lực dự báo.
