Sáng 18-9, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Tọa đàm “Nội địa hóa ngành ô tô với nền kinh tế độc lập, tự chủ”.
Tọa đàm “Nội địa hóa ngành ô tô với nền kinh tế độc lập, tự chủ”
Theo TS Nguyễn Văn Hội, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách công thương – Bộ Công Thương, năm 2024, tổng sản phẩm ô tô tiêu thụ tại thị trường Việt Nam đã đạt 580.000 chiếc, bao gồm cả nhập khẩu và sản xuất lắp ráp trong nước.
Dự báo con số 900.000 đến 1 triệu ô tô vào năm 2030-2035 là hoàn toàn khả thi, cho thấy một thị trường rất tiềm năng.
Cam kết ràng buộc của hãng xe nâng cao tỉ lệ nội địa hóa trong thị trường ô tô Việt Nam
GS-TS Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch Hội đồng giáo sư Nhà nước, cho rằng ô tô là một sản phẩm rất gần gũi với cuộc sống và tiêu dùng của mọi người dân, nên dần trở thành sản phẩm thiết yếu và nhu cầu ngày càng tăng lên.
Đồng thuận, TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, nhận định nhu cầu về ô tô ở Việt Nam rất lớn. “Chúng ta có trên 100 triệu dân. Thái Lan chỉ hơn 70 triệu dân nhưng tiêu thụ khoảng 1 triệu ô tô mỗi năm (Thái Lan sản xuất 2 triệu chiếc, tiêu thụ trong nước 1 triệu), đây là một con số rất lớn. Trong khi Việt Nam có dân số lớn hơn Thái Lan và tầng lớp trung lưu đang tăng mạnh” – ông so sánh.
Tuy nhiên, một trong những nghịch lý trong phát triển ngành ô tô được TS Nguyễn Văn Hội chỉ ra là nhà đầu tư nước ngoài khi cam kết đầu tư vào Việt Nam đều gắn với 2 mục tiêu. Một là nội địa hóa, hai là chuyển giao công nghệ, song đến thời điểm này, phải nói rằng chưa đạt được hoặc là đạt được tỉ lệ không đáng kể. Mục tiêu đến năm 2020, tỉ lệ nội địa hóa ô tô con đạt 40% nhưng đến nay mới là 10%, không đạt mục tiêu về tỉ lệ nội hóa cũng như chuyển giao công nghệ.
TS Ngô Nhật Thái, chuyên gia ô tô, chia sẻ điều chúng ta trăn trở chính là tỉ lệ nội địa hóa còn hơi thấp. Theo thống kê, đến giờ này chúng ta mới chỉ đạt khoảng 10% đối với dòng xe 5 chỗ ngồi, xe du lịch cỡ nhỏ. “Như vậy, so với các nước lân cận như Thái Lan, Malaysia hay Indonesia, chúng ta đang đi sau họ” – ông nói.
Trước thực tế trên, GS-TS Hoàng Văn Cường nhấn mạnh phải có cơ chế buộc các hãng hợp tác, dùng chung linh kiện, đồng thời dịch chuyển dần chuỗi cung ứng về sản xuất trong nước. Thêm vào đó, cần có cam kết hay ràng buộc về chuyển giao công nghệ.
“Nhiều nước, điển hình như Trung Quốc, đã yêu cầu ràng buộc về chuyển giao công nghệ khá là chặt chẽ. Khi ấy doanh nghiệp trong nước mới đứng ra để đảm nhận được các khâu, các quá trình nhận công nghệ về và mới chuyển thành sản phẩm của mình” – GS-TS Hoàng Văn Cường nói.
