Sáng 13.7, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT chủ trì họp phiên thứ 6 nhằm tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho các dự án.
Thủ tướng họp ban chỉ đạo các công trình trọng điểm ngành giao thông sáng 13.7
Báo cáo của Bộ GTVT cho biết, sau cuộc họp lần thứ 5 Ban chỉ đạo các công trình giao thông trọng điểm của Chính phủ đầu tháng 4, nhiều vướng mắc đã được tháo gỡ trong giải phóng mặt bằng, tái định cư, mỏ vật liệu xây dựng…
Trong đó, các bộ, ngành địa phương và chủ đầu tư đang phối hợp đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư các dự án cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng, Đồng Đăng – Trà Lĩnh, Hòa Bình – Mộc Châu.
Bộ KH-ĐT đã phối hợp với các cơ quan chủ quản hoàn thành thẩm định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án cao tốc Tuyên Quang – Phú Thọ, Bến Lức – Long Thành, Đồng Đăng – Trà Lĩnh, đường sắt đô thị Nhổn – ga Hà Nội. Bộ Tài chính phối hợp với các chủ đầu tư giải quyết các thủ tục về nguồn vốn, đặc biệt cho dự án sử dụng vốn vay ODA với dự án Bến Lức – Long Thành và metro Bến Thành – Suối Tiên.
Riêng về giải phóng mặt bằng, tới nay 12 địa phương có dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 đi qua đã bàn giao mặt bằng 624,3 trên 721,2 km (đạt 87%). Hoàn thành 38 khu tái định cư, đang xây dựng 106 khu. Các địa phương đã tổng hợp để trình HĐND tỉnh thông qua trong tháng 7/2023 chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, sử dụng đất các khu vực liên quan đến mỏ vật liệu xây dựng, để các nhà thầu triển khai khai thác vào cuối tháng 7 và đầu tháng 8.2023.
Cả nước đang thi công gần 1.700 km cao tốc
Bộ GTVT cũng cho biết, 14 địa phương có 3 dự án cao tốc Đông – Tây (cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, Biên Hòa – Vũng Tàu, Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng) và 2 đường vành đai đã triển khai giải phóng mặt bằng đáp ứng tiến độ khởi công, trong đó một số địa phương triển khai tốt như Hà Nội, Đồng Nai, Hậu Giang và TP.HCM đạt trên 85%; đang tích cực triển khai giải phóng mặt bằng phần còn lại để hoàn thành trước 31.12.2023.
Với sân bay Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã bàn giao 4.860/4.946 ha (98%) diện tích dự án. TP.HCM đã phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng để hoàn thành công tác mặt bằng dự án nhà ga T3 Cảng HKQT Tân Sơn Nhất.
Trong đó, dự kiến khởi công 2 tuyến giao thông kết nối dự án Cảng HKQT Long Thành vào ngày 14.7 và hạng mục đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ trong tháng 8.2023. Hiện ACV đang nỗ lực trong việc lựa chọn nhà thầu gói thầu nhà ga hành khách và dự kiến sẽ có kết quả trong tháng 7.2023.
Chỉ tính từ đầu năm 2023 tới nay đã có tới 1.332 km cao tốc được khởi công xây dựng. Tính chung cả nước đang triển khai thi công 1.693 km đường bộ cao tốc.
Các địa phương có dự án cao tốc đang chỉ đạo nhà thầu, chuẩn bị công trường, huy động máy móc, lập thiết kế bản vẽ thi công, chuẩn bị nguồn vật liệu… để thi công. Đến nay đã khai thác 9 mỏ vật liệu, xác nhận bản đăng ký kế hoạch khai thác được 26 mỏ (đang triển khai các thủ tục về đất đai).
Đặc biệt, một số địa phương như Hà Tĩnh, Quảng Bình, Bình Định, Khánh Hòa, Quảng Ngãi đã thực hiện tốt việc xác nhận các thủ tục khai thác vật liệu, tạo điều kiện để nhà thầu sớm khai thác.
Các tỉnh Bình Phước, Thái Bình và TP.HCM đang khẩn trương tổ chức lập chủ trương đầu tư các dự án đường bộ cao tốc theo phương thức đối tác công tư (PPP) được giao làm cơ quan có thẩm quyền. Gồm, cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành, Nam Định – Thái Bình – Hải Phòng, TP.HCM – Mộc Bài.
Ngoài ra, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hòa Bình đã tích cực triển khai lập báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án đường bộ cao tốc được giao làm cơ quan chủ quản/cơ quan có thẩm quyền, phấn đấu phê duyệt trong quý 3/2023 với các dự án cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng, Đồng Đăng – Trà Lĩnh, Hòa Bình – Mộc Châu.
Hà Nội và TP.HCM đã hoàn chỉnh điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án đường sắt đô thị; đang triển khai thi công, phấn đấu khai thác 2 tuyến vào cuối năm 2023 và đầu năm 2024 là đoạn trên cao Nhổn – ga Hà Nội và tuyến Bến Thành – Suối Tiên.
Vẫn khó vật liệu
Dù các mỏ vật liệu cho dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025 đã được các chủ đầu tư, địa phương và nhà thầu xác định vị trí, đủ trữ lượng. Tuy nhiên, theo Bộ GTVT một số mỏ còn chưa đủ điều kiện, thủ tục để khai thác, bảo đảm yêu cầu cho công tác triển khai thi công.
Nếu không hoàn thành thủ tục để khai thác các mỏ nhà thầu đã trình vào cuối tháng 7 và đầu tháng 8.2023 sẽ ảnh hưởng đến tiến độ thi công và giải ngân. Các mỏ còn lại phải hoàn thành thủ tục trong tháng 10.2023 mới bảo đảm đủ nhu cầu vật liệu cho dự án.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các địa phương có trách nhiệm hỗ trợ nhà thầu trong quá trình thương thảo chuyển nhượng, thuê đất, đền bù cây cối, hoa màu. Các địa phương cũng đã phối hợp triển khai nhưng hiệu quả chưa cao, cách làm chưa thống nhất.
Ngoài ra, các mỏ cát đang khai thác khu vực các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa chưa được áp dụng cơ chế đặc thù trong việc nâng công suất, dẫn đến còn thiếu nguồn cung…
Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ các địa phương triển khai lựa chọn nhà thầu để khởi công các dự án thành phần thuộc Vành đai 4 Hà Nội trong tháng 9.2023, lập kế hoạch và triển khai thi công bù lại tiến độ đã bị chậm.
Hà Nội và TP.HCM nỗ lực hoàn thành và đưa vào khai thác 2 tuyến đường sắt đô thị cuối năm 2023 và đầu năm 2024.
Tỉnh Đồng Nai quyết liệt chỉ đạo các đơn vị liên quan, bổ sung nhân sự tập trung đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng các dự án đường bộ cao tốc (Biên Hòa – Vũng Tàu, Vành đai 3 TP.HCM, tuyến giao thông kết nối Cảng HKQT Long Thành). Đặc biệt, trong tháng 8.2023 hoàn thành giải phóng mặt bằng dự án Tân Vạn – Nhơn Trạch để triển khai thi công trong tháng 9.2023.
Bộ GTVT cũng xác định nhiệm vụ trọng tâm là quyết liệt, đôn đốc các nhà thầu tập trung mọi nguồn lực, tranh thủ điều kiện thời tiết thuận lợi, tổ chức thi công “3 ca 4 kíp” để bảo đảm tiến độ thi công đã cam kết và đáp ứng kế hoạch giải ngân.
Đặc biệt hoàn thành 3 dự án thành phần thuộc cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2017 – 2020 và Mỹ Thuận – Cần Thơ trong năm 2023. Kiên quyết xử lý các nhà thầu yếu kém, vi phạm tiến độ hợp đồng theo đúng các quy định. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để tháo gỡ các khó khăn thuộc thẩm quyền, kịp thời báo cáo các nội dung vượt thẩm quyền.
Đồng thời, quyết liệt chỉ đạo các nhà thầu phối hợp với các địa phương sớm hoàn thiện các thủ tục khai thác các mỏ vật liệu để có thể khai thác cuối tháng 7 và đầu tháng 8.2023 với các mỏ đã trình.
Khảo sát, đưa thêm các mỏ đáp ứng trữ lượng, chất lượng và thuận lợi về thủ tục đất đai vào hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án (nếu có nhu cầu) và hoàn thành thủ tục với các mỏ còn lại chậm nhất trong tháng 10.2023. Đây là điều kiện tiên quyết và điểm nghẽn lớn nhất để hoàn thành dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 đúng kế hoạch.
