Tại tọa đàm “Loại bỏ những rào cản để kinh tế tư nhân phát triển theo Nghị quyết 68″* do Báo Pháp Luật TP HCM tổ chức ngày 10-6, TS Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế, nhấn mạnh việc cần xóa bỏ thuế khoán và tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Theo TS Trần Du Lịch, việc vẫn tồn tại khái niệm “hộ kinh doanh” trong khi các chủ thể kinh doanh thực chất chỉ gồm thể nhân và pháp nhân đang tạo ra bất cập.
“Trong quan hệ thị trường, kinh doanh chỉ có 2 chủ thể là thể nhân và pháp nhân, chứ không có hộ kinh doanh. Doanh nghiệp tư nhân cũng là cá nhân chịu trách nhiệm, mà hộ cũng là cá nhân kinh doanh. Nhưng vì có khái niệm hộ kinh doanh và chỉ đóng thuế khoán, trong khi các doanh nghiệp tư nhân lại phải đóng thuế đầy đủ theo Luật Doanh nghiệp. Đây là điều cần phải thay đổi” – ông Lịch nói.
TS Trần Du Lịch phát biểu tại tọa đàm
“Ở Nhật Bản có những doanh nghiệp siêu nhỏ, chỉ 3-4 nhân viên. Nay, để bỏ thuế khoán và khuyến khích hộ kinh doanh ở Việt Nam lên doanh nghiệp, nhà nước cần hỗ trợ 2 việc là mọi thủ tục đăng ký lên doanh nghiệp – cơ quan quản lý hỗ trợ toàn bộ. Trước mắt, vấn đề khai thuế, kế toán, địa phương sẽ lập quỹ để thuê các đơn vị kế toán làm giúp cho hộ kinh doanh trong vài năm đầu. Nếu làm được, hộ kinh doanh sẽ chuyển đổi. Và tôi đang tư vấn để thí điểm cho một địa phương cách làm này” – TS Trần Du Lịch phân tích và dẫn chứng.
Còn với cách làm như hiện nay chỉ vận động, khuyến khích là rất khó. Trong khi đó, doanh số của nhiều hộ kinh doanh nhỏ, lẻ là rất lớn. Chuyên gia Trần Du Lịch dẫn chứng tại một huyện nhỏ, một quán sáng bán cháo giò, chiều bán cháo gà, cán bộ địa phương tính toán hộ này lãi ít nhất 70-80 triệu đồng/tháng nhưng chỉ đóng thuế khoán là không công bằng.
Các doanh nghiệp kỳ vọng môi trường kinh doanh sẽ thuận lợi hơn khi có Nghị quyết 68 – với những chính sách đột phá cho khu vực kinh tế tư nhân.
“Đây là sự bất công nếu so với những người đăng ký mô hình doanh nghiệp siêu nhỏ, lỗ tới lỗ lui. Môi trường kinh doanh là nơi có cơ hội kinh doanh như nhau và tuân thủ pháp luật giống nhau. TP HCM có khoảng 450.000 hộ kinh doanh, nếu có cơ chế phù hợp để đưa họ sẵn sàng chuyển đổi sẽ góp phần vào mục tiêu tăng doanh nghiệp trong nền kinh tế” – TS Trần Du Lịch nói.
TS Trần Quang Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và quản lý TP HCM, cũng cho rằng ngay cả với các hộ kinh doanh cá thể, việc chuyển đổi sang hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và lộ trình xóa bỏ thuế khoán cũng là bước đi cần thiết. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi vẫn là khâu thực thi để bảo đảm các chính sách hỗ trợ đến đúng đối tượng.
