Từng xếp sau Nhật Bản, Đức, Mỹ… về sản xuất, chế tạo cũng như xuất khẩu ô tô sang các thị trường khác trên thế giới. Tuy nhiên, lợi thế về chuỗi cung ứng phụ tùng, linh kiện và sự phát triển như vũ bão của ô tô điện giúp Trung Quốc có những bước tiến mạnh mẽ những năm gần đây.
Một bài viết trên AutoNews mới đây nhận định Trung Quốc đã nhanh chóng phát triển thành một thế lực lớn trong ngành công nghiệp ô tô, bằng chứng là xuất khẩu ô tô từ quốc gia này ngày càng gia tăng.
Năm 2022, Trung Quốc vượt Đức trở thành quốc xuất khẩu ô tô lớn thứ hai với 3,32 triệu xe. Không những vậy, với tốc độ phát triển của ngành sản xuất ô tô trong nước, sau giai đoạn đầu năm 2023 Trung Quốc tiếp tục vượt qua Nhật Bản để vươn lên vị trí dẫn đầu.
Ô tô Trung Quốc từng bị mang tiếng xấu về chất lượng cũng như các vấn đề an toàn, nhưng những năm gần đây điều đó đã được cải thiện đáng kể. Các nhà sản xuất ô tô tại Trung Quốc đã thay đổi rất nhiều về công nghệ, vật liệu… để các mẫu ô tô “Made in China” giờ đây có thể cạnh tranh trực tiếp với các mẫu xe của những thương hiệu ô tô danh tiếng trên thế giới, đồng thời mở ra cơ hội thống trị thị trường ô tô toàn cầu.
Theo các chuyên gia trong ngành, những lợi thế như mẫu mã thiết kế thời trang, giá bán hấp dẫn cùng với công nghệ chế tạo xe điện… đang dần thay đổi cách nhìn nhận của nhiều người về các mẫu mã ô tô có xuất xứ từ Trung Quốc. Qua đó, từng bước giúp các nhà sản xuất ô tô ở Trung Quốc từng bước mở rộng phạm vi phân phối.
Theo báo cáo của S&P Global, năm 2022 Trung Quốc đã xuất khẩu 3,32 triệu xe ô tô, tăng 57% so với năm 2021. Từ tháng 1 – 4.2023, xuất khẩu ô tô của Trung Quốc tăng 76% so với cùng kỳ năm ngoái lên khoảng 1,5 triệu, chiếm vị trí đầu tiên trong danh sách những quốc gia xuất khẩu ô tô nhiều nhất thế giới.
Chính vì vậy, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy thoái, nhu cầu mua sắm ô tô mới ở Trung Quốc sụt giảm… sự tăng trưởng ở các thị trường bên ngoài vẫn giúp các nhà sản xuất ở Trung Quốc khá “bận rộn”. Thực tế, từ sau đại dịch Covid-19 không giống như hãng xe nước ngoài, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc không gặp phải các vấn đề nghiêm trọng về chuỗi cung ứng cũng như tình trạng thiếu chất bán dẫn, do đó cho phép họ duy trì sự ổn định để phát triển. SAIC Motor và Chery đang dẫn đầu về lượng xuất khẩu ô tô, trong khi BYD và Geely cho thấy tiềm năng xuất khẩu lớn.
Trung Quốc đã tận dụng những biến động của thị trường ô tô Nga sau khi chiến sự giữa Nga và Ukraine diễn ra để từng bước đẩy mạnh xuất khẩu ô tô sang Nga. Khoảng 60 nhà sản xuất ô tô từng hoạt động ở Nga bị ảnh hưởng trước lệnh trừng phạt và hiện chỉ còn 14 hãng hoạt động. Vì vậy, ngoài các nhà sản xuất trong nước như Lada, GAZ và UAZ, để đáp ứng nhu cầu thị trường nhiều nhà phân phối ô tô tại Nga đã nhập khẩu xe từ Trung Quốc. Hiện tại, các hãng ô tô Trung Quốc đang chiếm phần lớn doanh số bán xe tại Nga. Năm ngoái, ô tô Trung Quốc xuất khẩu sang Nga chỉ chiếm 5% nhưng con số này dự kiến sẽ tăng trong tương lai.
Tại châu Âu – nơi người tiêu dùng cần nhiều thời gian cũng như sự thuyết phục về chất lượng sản phẩm… tốc độ tăng trưởng của ô tô Trung Quốc có phần chậm hơn, tuy nhiên tất cả đều cho thấy những tín hiệu lạc quan. Tại Bỉ, ô tô Trung Quốc đã chiếm khoảng 6% lượng ô tô mới bán ra trong quý 1/2023. Con số này tại Anh khoảng 4%. Để tiếp cận khách hàng, các hãng xe Trung Quốc đã sử dụng nhiều cách thức khác nhau. Một ví dụ kinh doanh điển hình là việc SAIC sử dụng thương hiệu MG một cách thông minh để gia tăng doanh số tại châu Âu, đặc biệt ở Anh. Các nhà sản xuất ô tô khác như BYD đang có kế hoạch xây dựng các nhà máy ở châu Âu, điều này sẽ giúp họ tránh thuế và cải thiện hình ảnh của xe Trung Quốc ở lục địa già.
Trong khi đó, Mexico hiện là thị trường xuất khẩu ô tô lớn nhất của Trung Quốc, chiếm hơn 8% thị phần vào năm 2022. Trong đó, chủ yếu là các sản phẩm phổ biến mang thương hiệu GM được sản xuất tại các nhà máy Trung Quốc. Sự phát triển trong những năm gần đây đang mở ra tương lai xán lạn cho các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc.