Tại khu vực Linh Đàm (Hà Nội), một quán ăn nằm ngay mặt đường, giữa khu dân cư đông đúc, đã đóng cửa sau gần 5 năm hoạt động. Mặt bằng hiện bỏ trống và treo biển cho thuê.
Theo người dân xung quanh, mức giá thuê tại đây vào khoảng 50 triệu đồng/tháng. Khi doanh thu không đủ bù chi phí, chủ quán đã không gia hạn hợp đồng thuê và “tháo chạy”.
Cách đó không xa, một quán phở có hai mặt tiền rộng dưới chân tòa chung cư cũng rơi vào cảnh tương tự. Dù nằm tại vị trí đẹp, quán vẫn không thể trụ lại trong bối cảnh chi phí thuê, nhân sự và điện nước ngày càng leo thang, trong khi lượng khách sụt giảm đáng kể.
Địa điểm này trước đó từng là nơi bán bún riêu, nay cũng đã dừng hoạt động. Người dân quanh khu vực không khỏi tiếc nuối khi chứng kiến nhiều quán ăn liên tục rút lui khỏi khu vực vốn được coi là “đất vàng”.
Không chỉ quán kinh doanh nhỏ lẻ, ngay cả các chuỗi nhà hàng và thương hiệu ẩm thực lớn cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Thay vì mở rộng và chiếm lĩnh thị trường, nhiều thương hiệu có xu hướng thu hẹp quy mô, không mở thêm địa điểm mới để tập trung củng cố hoạt động kinh doanh hiện có.
Khảo sát tại các con phố như Kim Mã, Nguyễn Thái Học, Tôn Đức Thắng, Tây Sơn, nhiều cửa hàng ăn uống đã đóng cửa, bỏ trống.
Trên nhiều diễn đàn dành cho chủ nhà hàng, các thành viên liên tục chia sẻ về tình trạng kinh doanh khó khăn. Nhiều người bày tỏ sự lo lắng khi quán vắng khách, doanh thu sụt giảm và phải liên tục bù lỗ. Tình trạng này khiến không ít chủ quán tính đến phương án trả lại mặt bằng.
Theo ông Nguyễn Quang Thành (một môi giới chuyên về mặt bằng kinh doanh), thị trường cho thuê đang chứng kiến sự thay đổi lớn. Ông cho biết: “Trước đây, chỉ cần có mặt bằng đẹp là ngay lập tức có người hỏi thuê để mở nhà hàng hay quán cà phê. Nhưng hiện tại, ngay cả những vị trí đắc địa nhất cũng trở nên ế ẩm và rất khó để tìm được người thuê”.
Thanh lọc thị trường
Ông Minh Phan, chuyên gia mặt bằng, nhà sáng lập SitePlus, nhận định, thị trường bất động sản F&B đang trong giai đoạn thanh lọc mạnh, khi chi phí mặt bằng đã ở mức cao.
Sau Tết Nguyên đán vừa qua, số lượng mặt bằng trống tăng cao do sức mua yếu và chi phí vận hành lớn, buộc nhiều chủ nhà phải linh hoạt và hỗ trợ nhiều hơn cho khách thuê. Tuy nhiên, tại các khu vực đắc địa, giá thuê vẫn giữ nguyên hoặc tăng nhẹ do nguồn cung hạn chế.
Báo cáo của Savills Việt Nam cho thấy, bán lẻ đường phố đang gặp nhiều thách thức và cạnh tranh khốc liệt. Tỷ lệ trống của các mặt bằng bán lẻ đường phố vẫn chưa phục hồi như thời hoàng kim trước đại dịch Covid-19. Tình trạng mặt bằng bị bỏ trống thường xuyên tiếp diễn, kể cả ở những khu vực trung tâm và sầm uất.
Theo bà Cao Thị Thanh Hương, Quản lý cấp cao, Bộ phận Nghiên cứu Savills TPHCM, nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thay đổi trong thói quen của người tiêu dùng. Việc giãn cách xã hội trong đại dịch đã thúc đẩy người dân tìm đến các kênh mua sắm trực tuyến nhiều hơn và dần quen với sự thuận tiện, khả năng tiết kiệm chi phí khi mua hàng online.
Hiện phần lớn người tiêu dùng lựa chọn tiếp tục duy trì thói quen này ngay cả khi thị trường dần hồi phục. Đây là sự thay đổi mang tính dài hạn trong hành vi tiêu dùng, kéo theo ảnh hưởng không nhỏ đến nhu cầu thuê mặt bằng bán lẻ truyền thống.
Ông Minh Phan cho rằng, trong năm 2025, giá thuê khó có khó biến động, duy trì ổn định hoặc giảm nhẹ ở một số khu vực. Các doanh nghiệp có tiềm lực tài chính yếu sẽ tiếp tục bị loại khỏi thị trường, trong khi những đơn vị có chiến lược tốt có cơ hội thuê được mặt bằng đẹp với điều kiện thương lượng thuận lợi hơn.
Tối ưu chi phí vẫn là yếu tố cốt lõi trong bối cảnh thị trường chưa thực sự khởi sắc. Doanh nghiệp cần thận trọng trong việc lựa chọn mặt bằng, đảm bảo cân đối giữa chi phí thuê và doanh thu, tránh quyết định vội vàng dẫn đến áp lực tài chính không đáng có.
