Sáng 28/9, bão Bualoi (bão số 10) vẫn duy trì cường độ rất mạnh, di chuyển nhanh về phía đất liền. Dự báo sẽ đổ bộ vào khu vực từ Nghệ An đến Quảng Trị trong chiều tối nay, gây gió mạnh, sóng lớn, mưa lũ diện rộng và nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Điểm đáng lưu ý, nơi gió mạnh nhất có thể là Thanh Hoá, cho dù tỉnh này không nằm trong tâm bão.
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy
văn quốc gia, cho biết lúc 7h sáng 28/9, tâm bão Bualoi ở trên vùng biển Quảng
Trị – Đà Nẵng, cách Huế khoảng 170 km về phía đông, cách bắc Quảng Trị khoảng
350 km về phía đông đông nam. Bão di chuyển với tốc độ 25–30 km/h, hướng dần
lên phía bắc. Khoảng chiều tối cùng ngày, bão bắt đầu ảnh hưởng trực tiếp tới
ven bờ Quảng Trị – Nghệ An, và sau 19h, nhiều khả năng tâm bão đi vào khu vực
Nghệ An – bắc Quảng Trị.
Trong 24 giờ qua, bão duy trì cường độ cấp 12, giật cấp 15.
Các dự báo cho thấy khi tiến gần bờ, bão có thể mạnh thêm, đạt cấp 13 (134 –
149 km/h), giật cấp 16. Đây là cơn bão được đánh giá rất mạnh, hoàn lưu rộng,
có khả năng gây tác động lớn trên biển và đất liền.
Từ chiều tối 27/9, vùng biển các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng
Ngãi đã có gió mạnh cấp 6, sau tăng lên cấp 8–9; vùng gần tâm bão đạt cấp
10–13, giật cấp 14–16, sóng biển cao 5–7 m. Tình trạng này đặc biệt nguy hiểm với
tàu thuyền, lồng bè nuôi trồng thủy sản và các hoạt động ven biển.
Trên đất liền, khu vực tâm bão đi qua vào tối 28/9, có thể có gió mạnh
cấp 10–12, giật cấp 14–15, đe dọa nghiêm trọng hệ thống hạ tầng, nhà cửa, cây cối.
Bão kết hợp với triều cường và sóng lớn có thể gây tràn, vỡ, sạt lở đê biển, ngập
các khu dân cư ven biển, vùng trũng thấp. Điều đáng lưu ý, Thanh Hoá tuy không phải là nơi tâm bão đi qua, nhưng sẽ là nơi có gió mạnh nhất.
Ngoài gió mạnh, bão còn gây mưa lớn trên diện rộng ở Bắc
Bộ và Bắc Trung Bộ (kể cả trên lãnh thổ Lào), đặc biệt từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh
với tổng lượng mưa 200–400 mm, có nơi trên 600 mm. Nguy cơ cao xảy ra lũ ống,
lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt và chia cắt giao thông ở miền núi, vùng thấp
trũng. Trên các sông khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, lũ có thể lên mức báo động
2–3, thậm chí trên báo động 3.
Ông Mai Văn Khiêm nhấn mạnh: “Đến thời điểm này có thể khẳng
định chắc chắn bão Bualoi sẽ gây ảnh hưởng rất lớn, rất nguy hiểm. Người dân cần
tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn của chính quyền địa phương, không ở lại trên tàu
thuyền, lồng bè và hạn chế ra ngoài khi bão đổ bộ.”
Trước diễn biến phức tạp của bão số 10, Thủ tướng Phạm
Minh Chính tối 27/9 đã ký công điện gửi các bộ, ngành và địa phương từ Đà Nẵng
trở ra Bắc Bộ, yêu cầu tập trung ứng phó với bão Bualoi.
Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà thành lập ban
chỉ đạo tiền phương tại các tỉnh có tâm bão đi qua để trực tiếp chỉ đạo công
tác phòng, chống và khắc phục hậu quả.
Công điện yêu cầu các địa phương tổ chức neo đậu, đảm bảo
an toàn cho tàu thuyền, nghiêm cấm ra khơi, hạn chế giao thông, cho học sinh
nghỉ học nếu cần thiết. Đồng thời, phải chủ động vận hành hồ chứa nước hợp lý,
tránh tình trạng “lũ chồng lũ”, bảo đảm an toàn cho công trình thủy lợi, thủy
điện.
Các địa phương cần triển khai ngay việc chằng néo, gia cố
nhà cửa, kho tàng, trường học, cơ sở y tế, sản xuất kinh doanh; rà soát, di dời
dân khỏi khu vực nguy hiểm như nơi có nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, ngập sâu, sụt
lún. Lực lượng cứu hộ, phương tiện, nhu yếu phẩm phải được bố trí sẵn sàng để ứng
cứu kịp thời, không để người dân thiếu ăn, thiếu mặc, đói, rét trong tình huống
bão lũ kéo dài.
Thủ tướng cũng lưu ý cần đặc biệt bảo đảm an toàn cho hệ
thống giao thông vận tải, đê điều, hồ đập, điện, viễn thông, cơ sở hạ tầng thiết
yếu nhằm hạn chế thiệt hại đến mức thấp nhất.
Tuy nhiên, bên cạnh những biện pháp ứng phó khẩn cấp, việc
chuẩn bị cho những tác động lâu dài của bão Bualoi cũng cần được chú trọng. Các
doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản, cần có kế hoạch
dự phòng để giảm thiểu thiệt hại. Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, hệ thống cảnh
báo sớm và các biện pháp bảo vệ môi trường cũng là những yếu tố quan trọng giúp
tăng cường khả năng chống chịu của cộng đồng trước thiên tai.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, các
cơn bão mạnh như Bualoi có thể trở thành hiện tượng thường xuyên hơn. Do đó, việc
nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng chống thiên tai, cũng như xây dựng
các chính sách hỗ trợ người dân trong việc khôi phục sản xuất sau bão là rất cần
thiết. Các tổ chức, doanh nghiệp cũng nên tham gia vào các hoạt động hỗ trợ cộng
đồng, từ việc cung cấp lương thực, thực phẩm đến việc giúp đỡ trong việc khôi
phục sản xuất.
-Chu Minh Khôi
