Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 2-8, ông Nguyễn Văn Đạo, Tổng Giám đốc Công ty CP Gò Đàng (tỉnh Tiền Giang, chuyên ngành cá tra), cho rằng mức thuế đối ứng 20% của Mỹ không quá bất ngờ và cũng không chênh lệch nhiều so với các nước trong khu vực như Thái Lan hay Indonesia (19%).
Thủy sản ít chịu ảnh hưởng, chủ động thích ứng
Ông Đạo nhận định vấn đề thuế đối ứng hiện nay chưa ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh thực tế.
Kết quả kinh doanh 7 tháng đầu năm của Gò Đàng vẫn tăng trưởng 20%. Dù vậy, trước sự thay đổi chính sách liên tục của Mỹ, công ty ông và nhiều doanh nghiệp khác trong ngành đều phải đa dạng hóa cả thị trường và sản phẩm.
Gian hàng của Công ty CP Gò Đàng
Công ty đang hướng đến các thị trường châu Á, châu Âu, Trung Đông và Nam Mỹ, đồng thời phát triển hàng chục mặt hàng chế biến sâu để tạo lợi thế cạnh tranh.
Tuy nhiên, ông Phùng Văn Sâm, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Hanfimex Việt Nam (chuyên xuất khẩu hạt tiêu, cà phê, hạt điều), lại bày tỏ lo ngại.
Ông Sâm cho rằng dù thuế đối ứng đã được công bố nhưng các bên vẫn tiếp tục đàm phán. Tuy nhiên, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp bởi Mỹ là thị trường chính.
Ngành điều lo lắng đối thủ “mọc thêm cánh”
Trong số đó, ngành hạt điều dự kiến sẽ chịu tác động tiêu cực, nhất là khi mất lợi thế cạnh tranh với Bờ Biển Ngà – một đối thủ lớn. Mức thuế suất của Bờ Biển Ngà vừa được Mỹ công bố là 15%, thấp hơn mức 20% của Việt Nam.
Ngành hạt điều chịu sức ép tại thị trường Mỹ bởi thuế đối ứng
Bờ Biển Ngà còn có lợi thế về vị trí địa lý, chi phí vận chuyển thấp và được chính phủ hỗ trợ ngành chế biến trong nước với mức thuế xuất khẩu điều thô 5%.
Điều này khiến các doanh nghiệp Việt Nam phải mua nguyên liệu với giá cao hơn, chi phí vận chuyển nhiều hơn và chịu thuế cao hơn tại Mỹ, tạo ra thế bất lợi kép.
Hạt tiêu và các loại gia vị
Ông Bạch Khánh Nhựt, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), nhận định việc Mỹ công bố thuế đối ứng cũng mang lại sự rõ ràng về chính sách, giúp doanh nghiệp và cả người mua tại Mỹ có cơ sở để thỏa thuận giá cả và xây dựng chiến lược kinh doanh hợp lý. Tuy nhiên, mối lo lớn nhất của ngành hạt điều vẫn là Bờ Biển Ngà, khi nước này đang có nhiều lợi thế như nguyên liệu tại chỗ, chất lượng cao và giá tốt.
Ông Nhựt cũng chỉ ra một bất lợi nội tại: chính sách cho phép nhập khẩu hạt điều còn vỏ lụa từ châu Phi để gia công đã vô tình giúp các nhà máy châu Phi tăng năng lực sản xuất và xuất khẩu, làm tăng sự cạnh tranh với các doanh nghiệp Việt Nam.
Lo lắng kép
Bên cạnh thuế đối ứng của Mỹ, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản Việt Nam còn đối mặt với khó khăn khi phải tạm đóng 5% thuế GTGT từ ngày 1-7.
Quy định này làm giảm khả năng cạnh tranh vì doanh nghiệp bị “chôn vốn”, đồng thời tiềm ẩn rủi ro không được hoàn thuế nếu bên cung ứng không hoàn thành nghĩa vụ.
Với biên lợi nhuận ngành nông sản chỉ khoảng 1%-2%, việc không được hoàn thuế GTGT 5% là một tổn thất không thể bù đắp.
Sự thiếu rõ ràng về thuế ở Mỹ cũng khiến người mua e ngại, giảm lượng hàng tồn kho và gây khó khăn cho giao dịch.
