Đầu Xuân Ất Tỵ 2025, Báo Người Lao Động xin trích ghi một số chia sẻ của các tham tán thương mại, từ đó giúp doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội mới, “mở cửa” thị trường trong năm mới.
Không chỉ gạo mà nhiều mặt hàng khác có thể xuất khẩu sang Philippines
Theo ông Phùng Văn Thành, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Philippines, đất nước này có đặc điểm quy mô dân số lớn, nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ đa dạng, văn hóa và thị hiếu tiêu dùng có nhiều nét tương đồng với Việt Nam. Đặc biệt, nền sản xuất hàng hóa trong nước của Philippines còn hạn chế, áp lực mở cửa thị trường lớn đối với các sản phẩm, hàng hóa phục vụ nhu cầu tiêu thụ trong nước…
Philippines trở thành thị trường có nhiều tiềm năng cho các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Philippines lần đầu vượt mức 6 tỉ USD.
Năm 2025, Philippines tiếp tục là thị trường có nhiều tiềm năng cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, bên cạnh mặt hàng truyền thống là gạo thì còn rất nhiều mặt hàng khác từ nông sản, thủy sản cho đến dụng cụ, máy móc, các sản phẩm chế tạo… và các doanh nghiệp Việt Nam cần tiếp tục khai thác tốt hơn nữa tiềm năng thị trường này.
Thương vụ Việt Nam tại Philippines khẳng định luôn đồng hành, hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước khai thác tốt hơn tiềm năng thị trường thông qua việc thông tin về đặc điểm, thị hiếu, nhu cầu thị trường, hỗ trợ giới thiệu, quảng bá các sản phẩm, hàng hóa tới các doanh nghiệp nhập khẩu, các kênh phân phối, thông tin và hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia trưng bày, giới thiệu và quảng bá sản phẩm, hàng hóa tại các triển lãm, hội chợ được tổ chức tại Philippines.
Kiên trì và linh hoạt để chinh phục thị trường hơn 1,4 tỉ dân
Tham tán Thương mại Việt Nam tại Ấn Độ, ông Bùi Trung Thướng, cho biết Ấn Độ là một thị trường rộng lớn với hơn 1,4 tỉ dân, tầng lớp trung lưu ngày càng tăng và nền kinh tế phát triển nhanh chóng.
Điều này mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực như hàng tiêu dùng, nông sản, thực phẩm chế biến, thủy sản, dệt may, da giày, và công nghệ thông tin.
Nhu cầu tiêu thụ các mặt hàng tiêu dùng, thực phẩm ăn nhanh, nông sản và thực phẩm chế biến đang tăng mạnh tại Ấn Độ. Đây là lĩnh vực mà Việt Nam có thế mạnh về chất lượng và giá cả cạnh tranh. Ngoài ra, các sản phẩm thủy sản như cá tra, cá ba sa Việt Nam cũng rất được ưa chuộng.
Mặc dù thị trường Ấn Độ rất tiềm năng nhưng các doanh nghiệp Việt Nam cũng đối mặt với một số thách thức như: Khác biệt văn hóa và thị hiếu tiêu dùng; rào cản về thủ tục và quy định pháp lý; sự cạnh tranh ngày càng gia tăng và nguy cơ điều tra phòng vệ thương mại…
Trong năm 2025, Thương vụ Việt Nam tại Ấn Độ sẽ tập trung vào các hoạt động như tiếp tục đẩy mạnh cung cấp thông tin thị trường, liên tục cập nhật thông tin về các quy định nhập khẩu, xu hướng tiêu dùng, và các cơ hội kinh doanh tiềm năng tại Ấn Độ để doanh nghiệp Việt Nam có cơ sở lập kế hoạch và chiến lược tiếp cận thị trường phù hợp.
Dự kiến trong năm 2025, “chúng tôi sẽ tổ chức và tham dự khoảng 30 chương trình xúc tiến thương mại ở tại Ấn Độ và tổ chức đoàn doanh nghiệp Ấn Độ về Việt Nam” – ông Thướng cho biết. Đặc biệt, Tham tán Bùi Trung Thướng khuyến nghị kiên trì và linh hoạt là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp thành công trong việc chinh phục thị trường rộng lớn và đầy thách thức này.
Tìm cơ hội mới ở thị trường Canada
Bà Trần Thu Quỳnh, Tham tán thương mại Việt Nam tại Canada, thông tin trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang địa bàn tăng trưởng khoảng trên 7% so với 2023, vượt mốc 10 tỉ USD. Đây là mốc lần đầu tiên đạt được trong lịch sử thương mại với Canada. Với mức tăng trưởng xuất khẩu cao, hiện nay Việt Nam là đối tác nhập khẩu lớn thứ 7 của Canada.
Tuy vậy, trong năm 2025, và các năm tiếp theo, triển vọng xuất khẩu của Việt Nam sang địa bàn sẽ khá khó khăn. Hiện nay, do đồng CAD duy trì chính sách tỉ giá thấp để thúc đẩy xuất khẩu, hàng Việt Nam trở nên đắt hơn tương đối vì được định giá bằng USD.
Đồng đô la Canada đang trên đà giảm mạnh hiện đã xuống 0,698 USD/1 CAD, đây là mức thấp nhất kể từ tháng 4-2020, khi dịch COVID-19 bùng phát và cũng là một trong những mức thấp nhất trong lịch sử 10 năm qua (mất giá khoảng gần 19%). Với việc Canada duy trì chính sách tỉ giá thấp trong 2 năm qua và dự kiến sẽ tiếp tục giữ mức 0,70 trong cả năm 2025 đã và sẽ gây khó khăn hơn nữa cho hàng xuất khẩu Việt Nam…
Hàng Việt cũng đối mặt với thách thức tiếp theo đến từ chính khả năng của chúng ta đáp ứng với những tiêu chuẩn xuất khẩu mới, đặc biệt là các vấn đề về sản xuất xanh, tiêu chuẩn bao bì, thuế chuyển dịch carbon xuyên biên giới.
Trước những thách thức trên, định hướng của Thương vụ trong thời gian tới là đẩy mạnh các hoạt động quảng bá để giới thiệu năng lực sản xuất và trình độ công nghiệp hóa cao của Việt Nam nhằm thúc đẩy sự kết nối chuỗi cung ứng/kết nối logistics giữa Việt Nam và Canada; giúp các doanh nghiệp hai bên hiểu rõ hơn về Hiệp định và cách thức tận dụng CPTPP trong chiến lược đầu tư kinh doanh.
Các chuỗi hoạt động này cũng nhằm quảng bá các lĩnh vực mặt hàng chúng ta có lợi thế cạnh tranh cũng như các lĩnh vực công nghiệp trọng điểm, nền tảng mà chúng ta muốn thu hút. Thương vụ cũng sẽ tiếp tục chú trọng công tác thúc đẩy tính kết nối giữa hai nền kinh tế, nhất là trong lĩnh vực vận tải hàng hải và hàng không để giúp giảm chi phí và thời gian đưa hàng Việt Nam vào thị trường.
Trong năm 2025 và những năm tiếp theo, trọng tâm hỗ trợ doanh nghiệp của Thương vụ vẫn là các doanh nghiệp thực phẩm chế biến của Việt Nam có sản phẩm sáng tạo, quan tâm đến việc phát triển thị trường nước ngoài.
Trong bối cảnh cầu của thị trường suy giảm, ưu tiên của Thương vụ là hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm các đơn hàng mới, củng cố và hỗ trợ quảng bá các doanh nghiệp và sản phẩm đã hiện diện tại địa bàn.
Hợp tác giữa Việt Nam – Mỹ đang phát triển tích cực
Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại, Trưởng cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, nhìn nhận về cơ bản dự báo về hoạt động thương mại của Việt Nam với Mỹ trong năm 2025 sau khi Tổng thống đắc cử Donal Trump lên nắm chính quyền không có quá nhiều thay đổi so với trước đó.
Hiện, hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Mỹ đang phát triển một cách tích cực. Trong đó hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư là điểm sáng trong quan hệ hai nước, trong đó kim ngạch thương mại song phương tăng trưởng rất tích cực.
Theo Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, các biện pháp thuế quan tiềm năng của chính quyền Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ tác động rất lớn đến thương mại toàn cầu và nhiều đối tác thương mại của Mỹ đang chuẩn bị phương án ứng phó cho các tình huống.
Nếu Đạo luật thương mại có đi có lại (USRTA) có hiệu lực, Việt Nam sẽ thuộc nhóm 3 các quốc gia và vùng lãnh thổ được ưu tiên để đàm phán giải quyết các vấn đề về thặng dư thương mại (Ấn Độ, Trung Quốc thuộc nhóm 1, Liên minh châu Âu thuộc nhóm 2 và nhóm 3 gồm Việt Nam, Đài Loan (Trung Quốc), Thái Lan).
Theo đó, Thương vụ Việt Nam tại Mỹ khuyến nghị cần tiếp tục mở cửa thị trường, đẩy nhanh giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp Mỹ, tuân thủ pháp luật Việt Nam; Tăng cường đối thoại, hợp tác với Mỹ trong các lĩnh vực như kinh tế, thương mại, an ninh năng lượng; Duy trì và đa dạng hóa các hình thức xúc tiến thương mại kết hợp hình thức truyền thống và trực tuyến.
Cùng với đó, tập trung giải quyết vấn đề thặng dư thương mại, công nhận nền kinh tế thị trường và các rào cản kỹ thuật đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, như vấn đề cá tra…
Triển vọng xuất khẩu vào EU tương đối khả quan
Theo ông Trần Ngọc Quân, Tham tán thương mại tại Bỉ và EU, sau thời gian trì trệ kéo dài, nền kinh tế EU đang trở lại mức tăng trưởng khiêm tốn ở mức quanh mức 1,1% và sức mua của người dân sẽ dần dần tăng trở lại.
Nhiều Trung tâm nghiên cứu dự báo sau trì trệ trong năm 2024, lượng hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu vào năm 2025 và 2026 dự kiến sẽ phục hồi rõ rệt, ở mức 2,5% và 3%. Hoạt động nhập khẩu được tăng cường để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, đầu tư ngày càng tăng trong EU và nhằm đối ứng với tăng trưởng của xuất khẩu. Do vậy, triển vọng chung của xuất khẩu Việt Nam vào EU năm 2025 là tương đối khả quan.
Theo ông Quân, cơ hội lớn nhất của của xuất khẩu Việt Nam nằm ở Hiệp định EVFTA. Hiệp định EVFTA sẽ bước vào năm thứ 5 vào tháng 8-2025, theo đó, Biểu thuế B5 sẽ về 0% và như vậy dự kiến sẽ có trung bình khoảng trên 90% mặt hàng sẽ về 0%.
Cơ hội thứ 2 của xuất khẩu Việt Nam đến từ uy tín hàng Việt Nam tại thị trường EU. Càng ngày càng có nhiều người dân EU và doanh nghiệp EU biết đến hàng hóa Việt Nam thông qua các hoạt động thương mại của cộng đồng và doanh nghiệp Việt Nam tại EU. Năm vừa qua, tại Bỉ, một số mặt hàng Việt Nam đã bắt đầu tiếp cận các chuỗi siêu thị của châu Âu là một minh chứng cho sự phát triển của hàng hóa Việt Nam.
Cơ hội thứ 3 trong năm 2025 đến từ sự điều chỉnh chính sách linh hoạt của Ủy ban Châu Âu nhiệm kỳ mới. Theo đó, một số vấn đề gay gắt trong nhiệm kỳ cũ đã được EU điều chỉnh, tạo thêm thời gian để doanh nghiệp các nước, trong đó có Việt Nam, có thể thích ứng với các quy định mới, nhất là các quy định liên quan đến bền vững như EUDR đã lùi thời gian thực hiện, CBAM vẫn đang trong quy trình chuyển đổi…
Tuy nhiên thách thức cũng không hề nhỏ. Một số thách thức chính có thể kể ra như các yêu cầu ngày càng của EU, khi rào cản thuế quan không còn là công cụ hữu hiệu để bảo vệ thị trường nội địa, EU có xu hướng sử dụng nhiều hơn các biện pháp như chống bán phá giá, chống trợ cấp hay tự vệ hoặc thúc đẩy các tiêu chuẩn cao theo các biện pháp bền vững đòi hỏi sự phát triển về công nghệ và nguồn vốn dồi dào.
Cùng với đó, sự cạnh tranh từ các nước khác tại EU. Hiện nay, thị trường EU vẫn là thị trường mục tiêu của rất nhiều nước, trong đó, mỗi nước có cách tiếp cận riêng, như đẩy mạnh đàm phán FTA, tăng cường hiện diện thương mại của các công ty xuất khẩu tại EU, thúc đẩy thương mại điện tử…
Theo đó, “chúng ta cần phải xử lý một số vấn đề như chống truyền tải hàng hóa qua Việt Nam để tiếp cận thị trường EU để hưởng lợi EVFTA hoặc lẩn tránh thuế tự vệ, thuế chống bán phá giá, an toàn vệ sinh – dư lượng với một số mặt hàng nông sản, hay vấn đề thẻ vàng IUU…” – ông Quân nói.