Theo Nghị định số 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, từ nay cơ chế độc quyền của Nhà nước trong sản xuất, xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng chính thức bị bãi bỏ. Thay vào đó, hoạt động sản xuất vàng miếng sẽ chuyển sang cơ chế cấp phép có điều kiện.
Mở rộng phạm vi và định nghĩa hoạt động kinh doanh vàng
Nghị định mới bổ sung phạm vi điều chỉnh đối với hoạt động sản xuất vàng miếng, quy định rõ đây là một phần trong hoạt động kinh doanh vàng. Vàng miếng được định nghĩa là sản phẩm được dập thành miếng, có ghi rõ khối lượng, chất lượng, ký mã hiệu của doanh nghiệp và ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước cho phép sản xuất.
Cụm từ “tổ chức tín dụng” cũng được chuẩn hóa thành “ngân hàng thương mại”, giới hạn rõ ràng đối tượng được cấp phép tham gia hoạt động sản xuất vàng miếng.
Sản xuất vàng miếng là ngành nghề kinh doanh có điều kiện
Theo quy định mới, chỉ các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại đáp ứng các tiêu chí cụ thể về vốn điều lệ, năng lực pháp lý và quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng mới được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng.
Cụ thể, doanh nghiệp cần có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên, trong khi ngân hàng thương mại phải có vốn từ 50.000 tỷ đồng. Ngoài ra, các tổ chức này không được vi phạm pháp luật về kinh doanh vàng trong quá khứ hoặc đã khắc phục xong hậu quả nếu từng bị xử phạt.
Siết chặt quản lý giao dịch vàng, yêu cầu thanh toán qua ngân hàng
Một điểm đáng chú ý khác là quy định mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng/ngày trở lên bắt buộc phải thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Quy định này nhằm tăng tính minh bạch và khả năng giám sát các giao dịch lớn trên thị trường vàng, đồng thời tận dụng hệ thống xác thực đã có sẵn của các ngân hàng thương mại.
Doanh nghiệp phải lập hóa đơn điện tử, lưu trữ và cung cấp dữ liệu
Nghị định cũng yêu cầu các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ khi bán vàng nguyên liệu phải lập hóa đơn điện tử, lưu trữ dữ liệu giao dịch và kết nối cung cấp thông tin cho Ngân hàng Nhà nước. Đây là biện pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn hoạt động kinh doanh vàng nguyên liệu, hạn chế tình trạng trốn thuế và buôn lậu.
Tăng trách nhiệm doanh nghiệp, ngân hàng thương mại
Nghị định 232/2025/NĐ-CP bổ sung nhiều quy định liên quan đến trách nhiệm của các tổ chức được phép sản xuất, kinh doanh vàng miếng. Theo đó, doanh nghiệp và ngân hàng thương mại sản xuất vàng miếng phải công bố tiêu chuẩn sản phẩm, chịu trách nhiệm bảo hành và lưu trữ dữ liệu về vàng đã sản xuất.
Các doanh nghiệp kinh doanh mua bán vàng miếng phải niêm yết công khai giá mua – bán, không được kinh doanh thông qua đại lý ủy nhiệm, đồng thời xây dựng quy trình giao dịch rõ ràng và hệ thống lưu trữ, xử lý thông tin giao dịch theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước.
