Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có công văn gửi Bộ Tài chính góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn.
Cụ thể, Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã bổ sung quy định yêu cầu hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế. VCCI đánh giá đây là một bước tiến lớn trong công tác quản lý, song cũng đặt ra nhiều thách thức trên thực tế.
“Đây là những lỗi vô ý do hộ kinh doanh chưa quen với cách làm mới, thành thạo về công nghệ, không phải do cố tình không tuân thủ quy định, trốn thuế. Do vậy, pháp luật cần có chính sách xử phạt vi phạm nhân văn, hợp tình hợp lý để giúp các hộ kinh doanh an tâm tuân thủ quy định mới, đồng thời cũng nuôi dưỡng nguồn thu lâu dài cho ngân sách”,
(Trích bản góp ý của VCCI)
Khảo sát nhanh 1.368 hộ kinh doanh trên toàn quốc trong tháng 6 của VCCI cho thấy, 68% hộ chỉ nắm sơ bộ hoặc chưa biết làm gì; 21% chưa hiểu. Trong đó, các hộ kinh doanh gặp nhiều thách thức trong việc triển khai quy định nhưng lớn nhất vẫn là thiếu kiến thức, kỹ năng công nghệ (73%) và khó thay đổi thói quen quản lý cũ (49%).
Theo VCCI, các thách thức trên và đặc thù nguồn lực hạn chế dẫn đến tình trạng trong thời gian đầu tuân thủ, các hộ kinh doanh dễ vi phạm một số quy định về hóa đơn, đặc biệt là các lỗi về hình thức như sai chỉ tiêu, lập hóa đơn chưa đúng thời điểm.
Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định không áp dụng chế tài xử phạt hành chính với các hộ kinh doanh vi phạm về thuế, hóa đơn trong khoảng thời gian đầu, có thể cân nhắc 2 năm. Về phía các hộ kinh doanh, các hộ có trách nhiệm khắc phục và nộp số tiền thuế còn thiếu, phát sinh từ các vi phạm.
Bên cạnh đó, VCCI cũng kiến nghị nên cảnh cáo, hoặc xử phạt ở mức thấp nhất với hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm nếu không làm ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế.
Cụ thể, Điều 24.3 Nghị định 125/2020/NĐ-CP nêu rõ, xử phạt hành chính với trường hợp lập hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không dẫn đến chậm thực hiện nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, VCCI cho biết theo phản ánh từ các doanh nghiệp thì quy định này là không phù hợp.
Nguyên nhân xuất phát từ việc lập hóa đơn điện tử phụ thuộc vào việc vận hành của hệ thống công nghệ. Nhiều trường hợp, hệ thống này có thể ngừng hoạt động hoặc sai sót do nguyên nhân khách quan như lỗi phần mềm, tấn công mạng…
Do vậy, VCCI đề nghị chỉ xử phạt cảnh cáo hoặc áp dụng mức xử phạt nhẹ nhất đối với hành vi này nhằm bảo đảm tính công bằng và khuyến khích doanh nghiệp tuân thủ.
“Các tình huống này có thể dẫn đến việc lập hóa đơn không đúng thời điểm, nhưng về bản chất, doanh nghiệp không ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế phải nộp, ngân sách không bị thiệt hại. Như vậy, các hành vi này có mức độ, tính chất vi phạm rất thấp”
(Trích bản góp ý của VCCI)
