Phát biểu trước báo giới ngày 14/9, ông Trump nhấn mạnh: “Châu Âu đang mua dầu từ Nga. Tôi không muốn họ tiếp tục mua, và các lệnh trừng phạt mà họ áp đặt chưa đủ mạnh. Tôi sẵn sàng đi xa hơn, nhưng họ cũng phải làm điều tương xứng”.
Tuyên bố của Tổng thống Trump khẳng định Washington chỉ sẵn sàng mở rộng các biện pháp trừng phạt đối với Nga nếu châu Âu “siết chặt” chính sách và chấm dứt nhập khẩu dầu từ Moscow.
Theo ông Trump, việc một số quốc gia thành viên NATO tiếp tục nhập khẩu dầu của Nga đang “làm suy yếu nghiêm trọng vị thế đàm phán” của liên minh này trước Moscow. Trên mạng xã hội Truth Social, ông gọi hành động đó là “gây sốc” và cho rằng NATO chưa thể hiện được cam kết đầy đủ để giành chiến thắng trong cuộc chiến tại Ukraine.
Ngoài châu Âu, ông Trump cũng gia tăng áp lực lên các nền kinh tế châu Á. Trong tháng 8, chính quyền Mỹ đã áp thuế 50% đối với hàng hóa Ấn Độ, sau khi New Delhi từ chối cắt giảm nhập khẩu dầu từ Nga với lý do an ninh năng lượng. Ông còn kêu gọi EU áp mức thuế lên tới 100% đối với Trung Quốc và Ấn Độ nhằm buộc hai quốc gia này giảm mua dầu từ Moscow.
“Trung Quốc đang có ảnh hưởng rất lớn đối với Nga. Các mức thuế mạnh mẽ này sẽ phá vỡ sự kiểm soát đó”, ông Trump viết trên Truth Social.
EU hiện đang chuẩn bị gói trừng phạt thứ 19 nhằm vào Nga, dự kiến tập trung vào dầu mỏ và lĩnh vực ngân hàng. Tuy nhiên, kế hoạch loại bỏ hoàn toàn nhiên liệu hóa thạch từ Nga đến năm 2027 vẫn gặp phải sự phản đối từ một số nước thành viên, đặc biệt là Hungary và Slovakia, do phụ thuộc lớn vào đường ống dẫn dầu Druzhba.
Về vấn đề này, ông Trump thẳng thắn chỉ trích tiến độ của EU: “Ngay lúc này, họ chỉ đang nói, chứ chưa hành động”.
“Tối hậu thư” đối với EU được ông Trump được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa NATO và Nga tiếp tục gia tăng. Gần đây, Moscow bị cáo buộc triển khai nhiều máy bay không người lái xâm nhập không phận Ba Lan, buộc NATO phải kích hoạt Điều 4 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, cho phép tham vấn khẩn cấp khi an ninh của một thành viên bị đe dọa.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã công bố sáng kiến “Eastern Sentry” (Canh gác phía Đông) nhằm tăng cường hiện diện quân sự tại sườn phía Đông và thể hiện sự đoàn kết với Warsaw.
Trong khi đó, Nga tuyên bố mong muốn một nền hòa bình lâu dài cho cuộc xung đột tại Ukraine, song cáo buộc Kiev cùng các đồng minh phương Tây cố tình phá hoại tiến trình đàm phán. Tổng thống Vladimir Putin còn cảnh báo phương Tây không nên sử dụng “giọng điệu thực dân” khi gây sức ép lên Trung Quốc và Ấn Độ.
