Hãng thông tấn Kommersant của Nga mới đây đã đăng tải bài viết về mức giá của mẫu máy bay Irkut MC-21. Cụ thể, hãng thông tấn cho biết rằng mẫu máy bay thân hẹp do Nga sản xuất sẽ có giá ước tính từ 4,3 triệu rúp đến 4,6 triệu rúp (tương đương 50 triệu USD đến 54 triệu USD, hoặc 1,188 nghìn tỷ đồng đến 1,283 nghìn tỷ đồng) khi bàn giao trong khoảng năm 2028 đến năm 2030.
Mức giá này do Công ty Cho thuê Vận tải Liên bang Nga (STLC) công bố tới các hãng hàng không. Tuy đã bao gồm các khoản ưu đãi của chính phủ, mức giá này vẫn được đánh giá cao hơn nhiều so với giá của các mẫu máy bay đối thủ từ Airbus hay Boeing.
Riêng với Aeroflot, từng là hãng hàng không quốc gia thời Xô-viết và nay là hãng lớn nhất Liên bang Nga, mức giá chào bán thấp hơn hẳn. Theo Kommersant, mức giá dành riêng cho Aeroflot chỉ khoảng 3,2 triệu rúp, tức tương đương 35,6 triệu USD, hay 846 tỷ đồng, kèm thời gian bàn giao từ năm 2023 đến năm 2026.
Các chuyên gia trả lời tờ Kommersant cho rằng mức giá cao của Irkut MC-21 là “có thể lý giải được trong giai đoạn này”, và cũng kỳ vọng ưu đãi của chính phủ không chỉ dành riêng cho Aeroflot. Bên cạnh chào bán mua đứt, STLC cũng cho thuê Irkut MC-21 với chi phí dựa trên giá bán. Các mẫu Irkut MC-21 bàn giao trong giai đoạn từ năm 2028 đến năm 2030 có thể được áp khoản ưu đãi từ Quỹ Phúc lợi Liên bang, nhưng con số hỗ trợ cụ thể là bao nhiêu thì chưa rõ.
Hồi tháng 1, có thông tin cho rằng công ty cho thuê Aviacapital-Service sẽ mua 18 chiếc Irkut MC-21 với mức giá mỗi chiếc 3,2 triệu rúp rồi bàn giao cho Aeroflot trong giai đoạn từ cuối năm nay đến hết năm 2026.
Tập đoàn Công nghệ Cao quốc gia Nga Rostec trả lời Kommersant rằng Quỹ Phúc lợi Liên bang sẽ chi trả cho Irkut MC-21, nhưng không đưa ra bình luận gì về mức giá chào bán mẫu máy bay này của STLC. Rostec thay vào đó nhắc đến các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị hợp đồng, như số lượng, cấu hình, thời gian bàn giao… Đại diện Rostec cũng nhắc đến lời khẳng định của người đứng đầu tập đoàn, ông Sergey Chemezov, rằng: “Giá mua mới của MC-21 dành cho các hãng hàng không Nga chắc chắn sẽ thấp hơn thị trường”.
Các chuyên gia trao đổi với Kommersant cho rằng Nga đã phát triển mẫu máy bay có lẽ đắt nhất trong phân khúc. Trên thực tế, trong khi mỗi chiếc Irtkut MC-21 chào bán cho các hãng hàng không ngoài Aeroflot có giá từ 50 triệu USD đến 54 triệu USD, các mẫu máy bay đối thủ như Airbus A320/A321 hay Boeing 737-800 và 737-MAX có giá niêm yết từ 100 triệu USD đến 105 triệu đô.
Song, các chuyên gia cho rằng giá thị trường của những mẫu máy bay đối thủ có thể chỉ khoảng một nửa con số đó, tức là khoảng 50 triệu USD, thậm chí rẻ hơn. Nhận định này có lẽ chỉ người trong cuộc mới rõ. Hãng hàng không tư nhân IndyGo từ Ấn Độ mới đây cũng đã đặt mua lô 500 máy bay Airbus A320 với mức giá 5 tỷ USD, nhưng cũng là giá đồn đoán dựa trên con số Airbus niêm yết. Con số thực tế không được tiết lộ.
Trong khi mức giá của Irkut MC-21 được cho là có thể thông cảm được, nhưng các hãng hàng không đang lo về mức giá thuê so với mức giá dành cho Aeroflot, nhưng mức giá cho thuê đó lại phụ thuộc vào bên cho thuê nếu họ cũng được Quỹ Phúc lợi Liên bang hỗ trợ – hiện tại chỉ mình Aeroflot được quỹ hỗ trợ.
Được biết, Aeroflot sẽ nhận 210 chiếc máy bay Irkut MC-21 đến năm 2030, trong khi đó tổng số sản xuất chỉ là 270 chiếc. Người trong cuộc trả lời Kommersant rằng đơn hàng càng lớn thì mức giá càng thấp.
Mức giá của Irkut MC-21 được nhận định khó có thể thấp hơn các đối thủ nước ngoài. Tại Liên bang Nga, chi phí sản xuất của Irkut MC-21 có thể có ưu thế hơn khi chi phí cho nhân công thấp hơn, nhưng chi phí để mua và sản xuất nguyên vật liệu thì tốn ngang hoặc hơn.
Câu chuyện về giá thay đổi theo thời gian bàn giao không phải chuyện riêng với Irkut MC-21. Airbus và Boeing cũng có hợp đồng với các điều khoản không giống nhau với các khách hàng, tùy vào số lượng máy bay, các điều khoản hợp đồng và cả lịch sử đặt hàng.