Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 trực tuyến với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức ngày 7/8 do Thủ tướng chủ trì, bà Nguyễn Thị Hồng, Thống đốc NHNN đã thẳng thắn chỉ ra những áp lực và thách thức từ cả bên ngoài lẫn trong nước đang tác động tới điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2025.
Theo bà Hồng, trên bình diện quốc tế, các tổ chức tài chính lớn liên tục cảnh báo về triển vọng tăng trưởng toàn cầu suy yếu. Mặc dù lạm phát toàn cầu đã hạ nhiệt phần nào, song nguy cơ tăng trở lại vẫn hiện hữu, nhất là khi chính sách thuế quan của Mỹ có những thay đổi nhanh chóng. Kinh tế và thương mại toàn cầu suy giảm rõ rệt, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu – một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Song song đó, thị trường tài chính – tiền tệ quốc tế diễn biến khó lường, lãi suất USD tăng cùng với các chính sách thuế đối ứng của Mỹ khiến áp lực lên điều hành chính sách tiền tệ ngày càng lớn. Đây là những yếu tố không chỉ gây tác động về mặt tâm lý mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến nền tảng kinh tế.
Dù tình hình quốc tế khiến tỷ giá chịu sức ép, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục giảm khoảng 0,4%/năm so với cuối năm 2024, cho thấy những nỗ lực điều hành linh hoạt, hỗ trợ giảm chi phí tài chính cho nền kinh tế.
Tuy nhiên, tỷ giá đang chịu áp lực khá lớn, do tác động kép từ yếu tố kinh tế và tâm lý thị trường. Tính đến nay, tỷ giá VND/USD đã tăng 2,9% so với cuối năm 2024. Trong bối cảnh đó, Thống đốc cho biết nếu áp lực tiếp tục tăng mạnh, Ngân hàng Nhà nước sẽ cân nhắc không tiếp tục giảm lãi suất để tránh ảnh hưởng đến ổn định tỷ giá – từ đó gây bất ổn vĩ mô.
“Chúng tôi sẽ theo dõi sát diễn biến, tùy từng giai đoạn mà đặt ưu tiên phù hợp, hướng tới mục tiêu chung là ổn định vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế một cách bền vững”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định.
Tại thị trường trong nước, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục ghi nhận đà tăng trưởng cao so với khu vực và thế giới. Theo Thống đốc, lạm phát bình quân đang được kiểm soát ở mức 3,6% – vẫn nằm trong ngưỡng mục tiêu Quốc hội đề ra từ 4,5% đến 5%.
Tuy nhiên, Thống đốc lưu ý, áp lực lạm phát đang có xu hướng tăng lên. Các yếu tố như điều chỉnh giá điện, giá dịch vụ y tế, giá thuê nhà… đang tạo áp lực chi phí đầu vào và đẩy lạm phát cơ bản tăng liên tục qua các tháng gần đây. Lạm phát cơ bản – vốn phản ánh tác động dài hạn của chính sách tiền tệ – là chỉ số quan trọng khiến cơ quan điều hành không thể chủ quan.
“Lạm phát khi xuất hiện thì rất nhanh, nhưng để kiểm soát giảm lại thì rất khó, đây là lý do cần điều hành chính sách một cách chủ động, sát diễn biến và thận trọng”, người đứng đầu ngành ngân hàng nhấn mạnh.
Thống đốc khẳng định, trong 7 tháng đầu năm 2025, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt theo sát diễn biến thực tế. Các biện pháp điều tiết tiền tệ được triển khai nhằm cùng lúc hỗ trợ tăng trưởng và kiểm soát lạm phát.
Các chỉ số tiền tệ cũng ghi nhận tăng trưởng rõ nét. Tổng phương tiện thanh toán tăng 7,5% so với cuối năm 2024 – gần gấp đôi mức tăng cùng kỳ năm trước. Theo lý giải của Thống đốc, mức tăng cao này phần lớn đến từ việc NHNN thực hiện các đề án cơ cấu lại hệ thống ngân hàng, đặc biệt là cho vay đặc biệt phục vụ chuyển giao các ngân hàng thuộc diện mua bắt buộc.
Bên cạnh đó, việc NHNN sử dụng công cụ thị trường mở để bơm tiền ngắn hạn được áp dụng nhằm hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống tổ chức tín dụng, giúp mở rộng tín dụng mà vẫn giữ ổn định mặt bằng lãi suất. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Chính phủ yêu cầu ổn định lãi suất để hỗ trợ sản xuất kinh doanh, dù tín dụng đang tăng.
Về dài hạn, Thống đốc nhấn mạnh cần có giải pháp đồng bộ để hỗ trợ chính sách tiền tệ hoạt động hiệu quả hơn. Trong đó, có hai đề xuất được đánh giá là trọng tâm.
Thứ nhất, cần phát triển mạnh mẽ thị trường vốn để đáp ứng nhu cầu vốn trung – dài hạn, từ đó giảm áp lực lên nguồn vốn ngắn hạn của hệ thống ngân hàng. Đây là hướng đi đã được Chính phủ đồng thuận tại công điện mới nhất.
Thứ hai, cần mở rộng chương trình bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nếu các doanh nghiệp này được hỗ trợ vay vốn qua cơ chế bảo lãnh, sẽ tạo ra động lực sản xuất mạnh mẽ từ mọi khu vực trong nền kinh tế.
Ngoài ra, với các lĩnh vực như bất động sản và hạ tầng – vốn cần nguồn vốn trung dài hạn lớn thì nên huy động qua kênh phát hành trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu địa phương, hoặc các khoản vay quốc tế.
“Chỉ khi huy động vốn đúng kênh, đúng tính chất thì mới có thể vừa tăng trưởng cao, vừa ổn định bền vững”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói.
