Một chuyên gia của Kitco News bình luận: Ít thị trường nào có thể thay đổi tâm lý nhanh chóng và kịch tính như vàng. Chỉ cần một tiêu đề báo chí hay một dữ liệu kinh tế cũng đủ khiến giá vàng lao dốc hoặc bứt phá mạnh mẽ và tuần qua là minh chứng rõ ràng nhất.
Tuần qua mở đầu bằng áp lực bán lên kim loại quý khi dữ liệu cho thấy GDP Mỹ tăng trưởng tới 3% trong quý II/2025, cao hơn kỳ vọng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhanh chóng bác bỏ tính bền vững của con số này, cho rằng tăng trưởng vẫn rất nhạy cảm với các biến động trong thương mại và chuỗi cung ứng.
Tâm lý thị trường tiếp tục bi quan hơn sau cuộc họp chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào thứ Tư. Dù Fed giữ nguyên lãi suất như dự báo, Chủ tịch Jerome Powell lại phát đi tín hiệu cứng rắn: “Chúng tôi chưa đưa ra quyết định nào cho tháng 9”. Phát biểu tưởng như trung lập này đã khiến thị trường tái định giá kỳ vọng, kéo giá vàng giảm gần 30 USD trong một giờ, tương đương 1%, xuống dưới 3.300 USD/ounce, mức thấp nhất trong bốn tuần.
Đến ngày thứ Năm, xác suất Fed cắt giảm lãi suất trong tháng 9 theo công cụ FedWatch của CME đã rơi xuống chỉ còn 37%. Bước ngoặt thực sự đến vào sáng thứ Sáu (giờ Mỹ), khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm phi nông nghiệp tháng 7 đầy thất vọng. Kinh tế Mỹ chỉ tạo thêm 73.000 việc làm, chưa bằng một nửa so với kỳ vọng. Không dừng lại ở đó, dữ liệu tháng 5 và 6 cũng bị điều chỉnh giảm tổng cộng 258.000 việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ lên 4,2% từ 4,1%.
“Báo cáo việc làm hôm nay rất quan trọng. Nhưng hơn cả con số việc làm, tôi cho rằng chúng ta cần tập trung vào tỷ lệ thất nghiệp,” bà Priya Misra, Giám đốc danh mục đầu tư tại JP Morgan chia sẻ. Bà cho rằng, nếu Fed cần bằng chứng rõ ràng về sự suy yếu của thị trường lao động để cắt giảm lãi suất, thì báo cáo lần này đã cho thấy điều đó.
Ông Adrian Day, Chủ tịch Công ty Quản lý Tài sản Adrian Day cũng đồng tình: “Thị trường lao động Mỹ còn lâu mới vững vàng như ông Powell tuyên bố. Và vì lao động là trụ cột chính để Fed giữ lãi suất, nên báo cáo này sẽ tạo áp lực lớn để nới lỏng chính sách.” Ngay sau công bố báo cáo, giá vàng bật tăng 30 USD chỉ trong 2 phút, và tiếp tục leo dốc mạnh mẽ trong phiên cuối tuần. Hợp đồng vàng giao tháng 12 tăng tới 48,60 USD, lên 3.397,20 USD/ounce.
Đến cuối phiên thứ Sáu, công cụ FedWatch ghi nhận xác suất Fed cắt giảm lãi suất vào tháng 9 đã vọt lên 90%. Thị trường cũng định giá khoảng 50% khả năng lãi suất sẽ giảm tổng cộng 1 điểm phần trăm trước khi năm 2025 kết thúc.
Trong bối cảnh lạm phát vẫn cao, triển vọng hạ lãi suất khiến lãi suất thực giảm, yếu tố rất thuận lợi cho vàng. Khi chi phí cơ hội nắm giữ vàng giảm đi, dòng tiền đầu cơ và phòng thủ đều có xu hướng quay lại với kim loại quý.
Không chỉ yếu tố vĩ mô, lực cầu đầu tư cũng tăng mạnh. Theo báo cáo Xu hướng Nhu cầu Vàng mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới, dòng tiền vào các quỹ ETF vàng trong nửa đầu năm 2025 đã đạt mức cao nhất kể từ đầu năm 2020. Tuy nhiên, lượng vàng do các quỹ này nắm giữ vẫn thấp hơn đáng kể so với 5 năm trước cho thấy dư địa tăng trưởng vẫn còn, ngay cả khi giá đang tiệm cận mức đỉnh.
Cùng thời điểm, một yếu tố rủi ro mới đã xuất hiện khi Tổng thống Trump công bố loạt thuế quan mới lên hàng hóa từ hàng chục quốc gia, ngay trước thời hạn 1/8 cho các thỏa thuận thương mại mới. Dù phần lớn vẫn giữ mức thuế cơ bản 10% như hồi tháng 4, nếu được thực thi đúng như công bố, thuế suất trung bình của Mỹ sẽ tăng từ 13,3% lên 15,2%. Các mức thuế mới dự kiến có hiệu lực từ ngày 7/8.
Những rủi ro địa chính trị này tiếp tục thúc đẩy tâm lý phòng thủ, và càng làm củng cố vai trò “hầm trú ẩn” của vàng trong danh mục nhà đầu tư. Khi kỳ vọng lãi suất đảo chiều nhanh chóng và thị trường toàn cầu thêm bất ổn, vàng đang lấy lại vị thế như một tài sản chiến lược, vừa phòng ngừa rủi ro, vừa đón đầu chu kỳ nới lỏng mới. Với những gì đang diễn ra, vàng có thể đang ở điểm khởi đầu cho một chu kỳ hồi phục mới.
