Ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối (NHNN)
Trao đổi với truyền thông mới đây, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối cho biết, thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hoá.
Trước đó, tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về quản lý thị trường vàng, Thủ tướng Chính phủ đã giao các bộ ngành liên quan nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng theo hướng người dân được tự do giao dịch, mua bán; tách bạch giữa quản lý nhà nước và hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng để thị trường này góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng.
Thực tế, đề xuất lập sàn giao dịch vàng quốc gia đã được nhiều chuyên gia kinh tế đưa ra trong thời gian qua. Cách đây vài năm, Hiệp hội Kinh doanh vàng VN đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trình Chính phủ ban hành nghị định thay thế Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng (Nghị định 24) và có đề cập vấn đề này.
Theo Hiệp hội, sàn giao dịch vàng sẽ tạo ra sự liên thông giá vàng trong nước và quốc tế để đảm bảo không có chênh lệch lớn, cũng như giúp thị trường có tính thanh khoản cao, đẩy lùi xuất nhập khẩu vàng lậu. Sàn giao dịch vàng ra đời không chỉ góp phần giảm thiểu giao dịch vàng vật chất, huy động được nguồn vàng trong dân, mà còn tăng dự trữ vàng quốc gia, giảm thiểu tình trạng thanh toán mua bán vàng bằng tiền mặt, tăng thu thuế cho nhà nước và chắc chắn sẽ loại bỏ những sàn vàng chui hoạt động bất hợp pháp…
Hiện trên thế giới có nhiều sàn giao dịch vàng hoạt động mua – bán vàng dưới nhiều hình thức như vàng vật chất (vàng thỏi, vàng miếng), vàng tài khoản hoặc hợp đồng vàng tương lai như sàn COMEX của Mỹ – thị trường chính để xác định giá vàng toàn cầu. Hay sàn LBMA tại Anh là trung tâm giao dịch vàng bán buôn lớn nhất thế giới. Đây là sàn mà các ngân hàng trung ương, quỹ đầu tư lớn và các công ty vàng bạc sử dụng để giao dịch với quy mô lớn. Sàn Shanghai Gold Exchange (SGE) là sàn giao dịch vàng lớn nhất tại Trung Quốc, giao dịch các sản phẩm vàng vật chất và vàng tài khoản…
Một số chuyên gia kinh tế cho rằng Việt Nam cần sớm thành lập Sàn giao dịch vàng để quản lý thị trường vàng minh bạch, hiệu quả, theo xu hướng của thế giới.
Theo GS TS Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội, nếu Việt Nam có sàn vàng, người dân sẽ thay đổi tâm lý. Người dân không phải đi xa, không phải lo cất trữ vàng, không phải lo vàng có phải 9999 thật không?… vì chứng chỉ vàng sẽ bảo đảm giá trị đúng như thế. Vàng sẽ nằm trên thị trường, hàng hóa được lưu thông trên thị trường.
“Chúng ta điều hành về mặt Nhà nước, quản lý thị trường, chúng ta bảo đảm quản lý được ngoại tệ. Thêm nữa, khi đưa vàng vào giao dịch trên thị trường, khớp lệnh công khai minh bạch, bất kể người nào tham gia vào sẽ biết ngay thị trường có bao nhiêu người bán, mua… Thông tin minh bạch giúp người tham gia vào thị trường dễ đưa quyết định sáng suốt hơn, đặc biệt Nhà nước kiểm soát sẽ tốt”, GS TS Hoàng Văn Cường cho biết.
Trả lời chất vấn trước quốc hội vào cuối năm 2024, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết Ngân hàng Nhà nước sẽ cùng với các bộ ngành nghiên cứu, đánh giá tác động một cách kỹ lưỡng để tham mưu, đề xuất Chính phủ lập sàn giao dịch vàng ở thời điểm phù hợp.
Theo bà Hồng, việc lập sàn vàng có mặt tích cực là giao dịch minh bạch, nhu cầu mua bán của người dân, doanh nghiệp… sẽ thuận lợi hơn. Tuy nhiên, để lập sàn vàng đòi hỏi phải đầu tư về cơ sở hạ tầng. Việt Nam không phải là sản xuất vàng. Vì thế, khi vàng giao dịch giữa các chủ thể trên thị trường cũng phải nhập từ thị trường vàng quốc tế.
