Trong đơn kiện, Washington, D.C. lập luận việc triển khai Vệ binh Quốc gia tuần tra đường phố thủ đô mà không có sự đồng ý của Thị trưởng Muriel Bowser đã vi phạm Đạo luật Tự quản (Home Rule Act), văn bản thiết lập quyền tự trị cho D.C. Ngoài ra, Vệ binh Quốc gia khi tham gia vào thủ đô cũng phải tuân thủ Đạo luật Posse Comitatus, vốn nghiêm cấm sử dụng quân đội để thực thi pháp luật trong nước.
Đơn kiện yêu cầu lệnh ngăn chặn việc triển khai quân đội vì không có sự đồng ý từ chính quyền thành phố.
Tổng Chưởng lý D.C. Brian Schwalb viết trên mạng xã hội X: “Binh lính có vũ trang không nên giám sát công dân Mỹ trên đất Mỹ. Việc chiếm đóng quân sự cưỡng bức tại Quận Columbia vi phạm quyền tự chủ và các quyền tự do cơ bản của chúng ta. Điều này phải chấm dứt.”
Tổng thống Donald Trump phát biểu với các thành viên lực lượng thực thi pháp luật và Vệ binh Quốc gia tại Washington, DC, hôm 21/8. (Ảnh: CNN)
Đây là bước leo thang trong mâu thuẫn giữa chính quyền Tổng thống Trump và các lãnh đạo đảng Dân chủ tại D.C. Vài ngày trước, một tòa án liên bang đã phán quyết hành động tương tự ở California là bất hợp pháp.
Tháng trước, ông Trump đã triển khai Vệ binh Quốc gia tới thủ đô, tuyên bố lực lượng này sẽ “tái lập luật pháp, trật tự và an toàn công cộng”. Đồng thời, ông cũng đặt Sở Cảnh sát Thủ đô dưới sự kiểm soát trực tiếp của liên bang.
Người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson khẳng định tổng thống có thẩm quyền hợp pháp để điều động quân đội nhằm bảo vệ tài sản liên bang và hỗ trợ lực lượng thực thi pháp luật. Bà gọi vụ kiện là “nỗ lực gây bất lợi cho người dân và du khách tại D.C., nhằm phá hoại các hoạt động rất thành công của Tổng thống trong việc ngăn chặn tội phạm bạo lực.”
Vụ kiện đang được thụ lý bởi Thẩm phán liên bang Jia Cobb, người được Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm. Cobb hiện cũng xét xử vụ kiện của Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook, người phản đối nỗ lực sa thải bà của ông Trump.
Trước đó vào tháng 6, ông Trump đã đặt Vệ binh Quốc gia California dưới sự kiểm soát liên bang và triển khai tới Los Angeles bất chấp sự phản đối của Thống đốc Gavin Newsom. Ngày 2/9, một thẩm phán liên bang ở California đã phán quyết việc sử dụng quân đội để hỗ trợ các hoạt động nhập cư và chống ma túy là bất hợp pháp.
Tổng thống Trump từng đe dọa mở rộng chiến dịch trấn áp liên bang tới các thành phố do đảng Dân chủ lãnh đạo như Chicago, cho rằng đây là biện pháp cấp bách để giải quyết tội phạm, dù số liệu địa phương cho thấy tỷ lệ giết người, bạo lực súng đạn và trộm cắp đang giảm.
