Người dùng đang sạc điện thoại bằng sạc không dây
Vài năm trở lại đây, sạc không dây xuất hiện ngày càng nhiều trên điện thoại, tai nghe, đồng hồ thông minh. Các hãng công nghệ đua nhau giới thiệu đế sạc, bàn sạc, thậm chí là bàn làm việc có khả năng truyền điện.
Nhưng dù đã có mặt gần một thập kỷ, sạc không dây vẫn chỉ là lựa chọn phụ. Người dùng tiếp tục mang theo dây sạc khi đi làm, đi học, du lịch. Vì sao vậy?
Sạc không dây vẫn chưa thể “vượt” dây sạc truyền thống
So với dây cáp truyền thống, sạc không dây vẫn chậm hơn thấy rõ. Một bộ sạc nhanh có dây hiện nay có thể đạt công suất từ 30W đến hơn 60W, sạc đầy pin điện thoại chỉ trong khoảng 30 phút. Trong khi đó phần lớn đế sạc không dây phổ thông vẫn hoạt động ở mức 5W-15W, chỉ đủ để duy trì pin trong khi ngủ hoặc khi làm việc tại bàn.
Nguyên nhân chính nằm ở cơ chế truyền năng lượng. Sạc không dây hoạt động theo nguyên lý cảm ứng từ, dòng điện trong cuộn dây tạo ra từ trường dao động, từ đó cảm ứng dòng điện trong thiết bị nhận. Tuy nhiên hiệu suất truyền tải thường chỉ đạt 60-75%, thấp hơn đáng kể so với truyền dẫn trực tiếp qua dây đồng.
Hệ quả là lượng năng lượng thất thoát biến thành nhiệt. Người dùng dễ nhận thấy thiết bị nóng lên rõ rệt khi sạc không dây kéo dài, từ đó không chỉ khiến sạc chậm hơn mà còn ảnh hưởng đến tuổi thọ pin.
Thêm vào đó, sạc không dây tiêu thụ nhiều điện năng hơn. Một số thử nghiệm kỹ thuật cho thấy tổng lượng điện tiêu thụ để sạc đầy một thiết bị bằng không dây có thể cao hơn 30-50% so với sạc bằng dây. Trong bối cảnh công nghệ đang hướng đến tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải, rõ ràng đây là một trở ngại không nhỏ.
Nhiều hứa hẹn, nhưng chặng đường còn xa
Dù mang nhiều hứa hẹn về sự tiện lợi, sạc không dây hiện vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn dây sạc truyền thống. Ngoài tốc độ sạc chậm, công nghệ này còn gặp trở ngại ở vấn đề tiêu chuẩn.
Chuẩn Qi đang được nhiều hãng áp dụng, nhưng sự đồng bộ chưa tuyệt đối. Một đế sạc có thể không tương thích hoặc sạc chậm với thiết bị khác làm giảm tính linh hoạt – yếu tố người dùng rất quan tâm.
Bên cạnh đó, khả năng sạc nhiều thiết bị cùng lúc vẫn còn hạn chế. Hầu hết đế sạc chỉ hỗ trợ một thiết bị tại một vị trí cố định và nếu đặt lệch, quá trình sạc có thể bị gián đoạn. Những bất tiện này khiến trải nghiệm không dây vẫn chưa thật sự “không dây” như kỳ vọng.
Ở cấp độ nghiên cứu, nhiều công ty đang phát triển công nghệ sạc từ xa bằng sóng radio, laser hoặc sóng siêu âm. Một số nguyên mẫu có thể truyền điện ở khoảng cách vài mét, nhưng hiệu suất vẫn cực thấp, chi phí cao, và đặc biệt là có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được kiểm soát kỹ lưỡng
Nếu muốn thay thế dây sạc thật sự, công nghệ không dây cần vượt qua ba rào cản lớn: tốc độ, sự linh hoạt và tính tương thích. Hiện tại, mục tiêu đó có lẽ vẫn còn xa.
Sạc không dây đã có từ hơn trăm năm trước
Vào năm 1899, nhà khoa học Nikola Tesla từng cố gắng truyền điện qua không khí bằng sóng radio tại tháp Wardenclyffe. Dù thất bại thời đó, thí nghiệm này được xem là nền móng cho công nghệ sạc không dây hiện đại.
Ngày nay, nguyên lý cộng hưởng từ và sóng tần số cao đang biến giấc mơ ấy thành hiện thực, dù vẫn còn xa mới đạt đến sự tiện lợi như Tesla từng hình dung.
Đột phá mới trong phát triển công nghệ sạc không dây
