Trong thời đại số hóa hiện nay, nhiều người vẫn lo lắng rằng điện thoại thông minh, đặc biệt là iPhone, đang bị nghe lén để phục vụ mục đích quảng cáo – Ảnh: REUTERS
Theo chuyên trang công nghệ CNET, không có bằng chứng cho thấy iPhone hay bất kỳ smartphone nào âm thầm ghi âm cuộc trò chuyện để hiển thị quảng cáo. Về mặt kỹ thuật lẫn pháp lý, điều này gần như bất khả thi.
Việc nhiều quảng cáo xuất hiện trùng khớp đến mức gây nghi ngờ thực chất là do các nền tảng quảng cáo đã nắm gần như toàn bộ mối quan tâm của người dùng thông qua dữ liệu thu thập được.
Theo CNET, hệ thống quảng cáo vận hành dựa trên mạng lưới gồm Facebook, Instagram, YouTube, TikTok… Các nền tảng này theo dõi hành vi người dùng, từ nội dung bấm, xem, tương tác, đến vị trí và thiết bị sử dụng.
Nhà quảng cáo chi tiền để tạo nội dung và dựa vào danh sách khách hàng cũ nhằm tìm ra nhóm có sở thích tương đồng. Các đơn vị định danh giúp liên kết thiết bị và tài khoản, hình thành hồ sơ hành vi trên nhiều nền tảng.
Công ty môi giới dữ liệu còn thu thập thông tin từ ứng dụng, điểm thưởng, mã QR rồi phân loại và bán cho bên có nhu cầu. Nhờ đó những quảng cáo “trùng hợp” không đến từ “micro bí mật” mà từ hệ thống dự đoán dựa trên dữ liệu hành vi.
Bà Eva Galperin, giám đốc an ninh mạng của Electronic Frontier Foundation, khẳng định cảm giác bị theo dõi là có thật, nhưng thủ phạm không phải micro mà chính là ngành môi giới dữ liệu.
Chuyên gia Ari Paparo cũng nhấn mạnh điện thoại không nghe lén, bởi dữ liệu hành vi đã đủ để dự đoán chính xác.
Về pháp lý, luật liên bang Mỹ nghiêm cấm ghi âm cuộc hội thoại nếu thiếu sự đồng thuận của tất cả các bên. Tại bang có quy định nghiêm như California, mọi ghi âm đều phải được tất cả người tham gia cho phép.
Nguồn gốc hiểu lầm
Theo CNET, hiểu lầm về việc điện thoại bị nghe lén bắt nguồn từ một số bê bối liên quan đến trợ lý ảo như Siri, Alexa hay Google Assistant.
Năm 2019, Apple bị phanh phui cho phép nhà thầu nghe lại bản ghi âm Siri để đánh giá chất lượng, gây làn sóng phản đối và buộc công ty thay đổi chính sách.
Google, Amazon và Facebook cũng từng bị cáo buộc cho nhân viên nghe lại các đoạn ghi âm trợ lý ảo nhằm cải tiến sản phẩm.
Tuy nhiên các sự việc này chủ yếu liên quan đến kiểm tra chất lượng, không phải nghe lén phục vụ quảng cáo. Loa thông minh như Amazon Echo hay Google Nest chỉ “lắng nghe” để nhận từ khóa kích hoạt, không ghi âm hay gửi dữ liệu.
Những từ khóa được phân tích bằng thuật toán và trí tuệ nhân tạo để dự đoán hành vi, cũng như xác định thời điểm thích hợp để hiển thị quảng cáo.
