Metaverse là một thế giới ảo mà trong đó người dùng có thể mua sắm, giao lưu, tham gia các hoạt động giải trí và… học tập.
Trong một bài thuyết trình gần đây, CEO Mark Zuckerberg của Facebook đã chỉ ra những phương thức mà vũ trụ ảo metaverse được cho là sẽ cách mạng hóa đời sống. Lĩnh vực giáo dục là trọng tâm. Việc học tập có thể trở thành một trải nghiệm vô cùng sống động. Chỉ bằng cách đeo kính thực tế ảo hoặc tai nghe, sinh viên hầu như có thể “dịch chuyển” đến bất kỳ địa điểm hoặc thời gian nào. Bất kỳ vật thể nào – một hành tinh, bộ phận cơ thể người, hay động cơ ô tô – sẽ được mang tới cho họ tìm hiểu.
Vũ trụ ảo metaverse phần nào đó đã được đưa vào ứng dụng tại các trường đại học. Tiềm năng tạo ra một cuộc cách mạng thực sự của vũ trụ ảo metaverse nằm ở chỗ nó cho phép tạo ra nhiều nguồn lợi nhuận trong nền giáo dục bậc đại học trở lên.
Các công nghệ hiện có
Vũ trụ ảo metaverse hứa hẹn mang đến các trải nghiệm trực tuyến tích hợp – ở đó, một hình ảnh đại diện có thể di chuyển giữa các không gian khác nhau, chẳng hạn như cửa hàng trực tuyến và giảng đường. Tuy nhiên, nhiều đổi mới được đề cập trong bài thuyết trình của Facebook đã tồn tại dưới một số hình thức.
Các thế giới trực tuyến như Second Life và thậm chí trò Minecraft đều đã được các trường đại học sử dụng. Chúng có thể tăng chất lượng cho các bài giảng hoặc cho phép các học viên từ xa “thăm quan” khuôn viên trường. Mô phỏng thực tế ảo cũng giúp sinh viên y khoa hoặc kiến trúc thực hành các kỹ năng mà khó luyện tập trong đời thực.
Vũ trụ ảo metaverse sẽ cho phép sinh viên có trải nghiệm đại học “thực thể số” (cyber-physical), nơi thế giới ảo kết hợp với thế giới thực. Trong thời kỳ đại dịch, việc học tập cũng đã có sự chuyển đổi giữa trực tuyến và trực tiếp.
Theo Zuckerberg, vũ trụ ảo metaverse sẽ mở ra nhiều cơ hội để các nhà phát triển và sáng tạo xây dựng các môi trường giảng dạy mới. Tuy nhiên, lĩnh vực này trên thực tế đã được khởi động. “Giáo dục kết hợp giải trí” trực tuyến là một ví dụ, ở đó, các trò chơi tạo ra môi trường học tập.
“Mỏ vàng” từ giáo dục
Vũ trụ ảo metaverse có tiềm năng thay đổi cách thức kinh doanh trong giáo dục đại học và cách bán các tài liệu chuyên môn. Trước đây, một bài giảng ở bậc đại học được thực hiện bởi một giáo viên thực sẽ giới hạn số lượng học viên có thể tiếp cận, nhưng sự lên ngôi của các môi trường ảo, như ứng dụng Zoom, đã thay đổi điều này.
Giờ đây, một giáo viên có thể giảng dạy đồng thời cả đối tượng sinh viên thực và ảo. Bài giảng trực tiếp và bài diễn thuyết ảo chính là đại diện cho hai loại hàng hóa có thể giao dịch, giúp tăng năng suất và lợi nhuận. Trong vũ trụ ảo metaverse, từ một bài giảng ban đầu có thể nhân ra nhiều phiên bản định dạng khác nhau.
Nếu như các bài giảng học thuật được ghi lại sẽ trở thành tài sản trí tuệ của các trường đại học chứ không phải của riêng từng giảng viên, thì học viên trong vũ trụ ảo metaverse có thể tìm thấy lời giảng và ý tưởng dành cho mình thông qua trí tuệ nhân tạo. Những công nghệ này có thể tạo ra vô số bài giảng do các chuyên gia giả tưởng thực hiện.
Không chỉ vậy, tiền có thể sẽ được chuyển đổi giữa vũ trụ ảo metaverse và thực tế. Sinh viên có thể trả học phí bằng nhiều phương thức mới. Đó có thể là mua một chỗ ngồi ảo trong giảng đường để nghe một giáo sư ảo giảng bài, chuyển đổi bằng cấp đạt được trong thế giới ảo thành chứng chỉ thực tế, hoặc trả phí bằng tiền ảo.
Cuối cùng, vũ trụ ảo metaverse có thể dẫn đến việc triệt tiêu một số hình thức giáo dục đại học truyền thống. Trong vũ trụ ảo metaverse, sinh viên có thể học tập từ những trải nghiệm ảo do các trường đại học trên toàn cầu cung cấp.
Các chuyên gia ở đây có thể trở thành những nhà giảng dạy, làm việc với các nhà phát triển để tạo ra các trải nghiệm cho sinh viên. Tương lai của các giảng viên đại học có thể sẽ được định hướng về việc tự kinh doanh, cung cấp trải nghiệm học tập phù hợp cho nhiều đối tượng khách hàng khác nhau.
Nghịch lý là sự lên ngôi của vũ trụ ảo metaverse có thể dẫn tới sự ra đời của các lựa chọn thay thế. Trong tương lai giả định này, các giảng viên sẽ bị thay thế bởi AI, còn các sinh viên không có khả năng học trực tuyến sẽ chuyển sang học trực tiếp.
Hiện nay, rất nhiều sinh viên phải chuyển sang học trực tuyến trong thời kỳ đại dịch ngày càng có nhu cầu muốn quay lại học tập trực tiếp. Có thể vũ trụ ảo metaverse sẽ không phải là tương lai tất yếu của ngành giáo dục.
