Theo phản ánh của bà Thu Ng., gia đình có thửa đất trồng cây lâu năm, diện tích 350m2, nằm trong khu dân cư có quy hoạch khu đất ở.
Gia đình bà muốn chuyển đổi 100m2 sang đất ở để xây nhà. Tháng 1/2025, gia đình làm thủ tục xin chuyển đổi nhưng Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh huyện từ chối phê duyệt. Lý do được đưa ra là thửa đất không đủ điều kiện tách thửa do mặt tiền thửa đất không đủ 10m để tách làm 2 thửa theo quy định và yêu cầu gia đình bà chuyển đổi toàn bộ diện tích 350m2 (kích thước thửa đất là: 8,92m x 39,90m).
Tuy nhiên, bà Ng. cho hay hoàn cảnh kinh tế của gia đình không đủ để thực hiện chuyển mục đích toàn bộ thửa đất.
Bà Ng. thắc mắc, Văn phòng Đăng ký đất đai hướng dẫn như vậy có đúng không? Làm thế nào để gia đình có thể xây được nhà mà không phạm luật?
Trả lời vấn đề trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, nội dung phản ánh của bà là vụ việc cụ thể thuộc thẩm quyền giải quyết của địa phương và cần căn cứ vào hồ sơ lưu trữ, các quy định cụ thể địa phương đã ban hành theo thẩm quyền để thi hành Luật Đất đai để xem xét, giải quyết.
Do đó, Bộ không có cơ sở để trả lời mà chỉ nêu một số nguyên tắc.
Theo đó, pháp luật đất đai hiện hành đã quy định cụ thể việc tách thửa đất, hợp thửa đất tại Điều 220 của Luật Đất đai.
Khoản 4 Điều này quy định: UBND cấp tỉnh căn cứ quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này, quy định khác của pháp luật có liên quan và phong tục, tập quán tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện, diện tích tối thiểu của việc tách thửa đất, hợp thửa đất đối với từng loại đất.
“Hiện nay, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 61/2024 (ngày 27/9/2024) quy định về điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất. Do đó, bà cần nghiên cứu liên hệ với cơ quan có thẩm quyền để được thực hiện hoặc gửi kiến nghị đến UBND Thành phố hoặc Sở Nông nghiệp và Môi trường để được làm rõ”, Bộ nêu ý kiến.
Từ 7/10/2024, Hà Nội quy định, tách thửa đất ở, tại các phường, thị trấn, thửa đất phải có chiều dài và chiều rộng từ 4m trở lên, diện tích tối thiểu là 50m2, tăng 20m2 so với trước đó.
Cụ thể, về tách thửa đất ở, tại các phường, thị trấn, diện tích nằm ngoài đường giao thông, công trình hạ tầng kỹ thuật, không gian công cộng, thửa đất sau khi tách không nhỏ hơn 50m2, chiều dài trên 4m và chiều rộng giáp đường giao thông từ 4m trở lên.
Với các xã vùng đồng bằng, diện tích sau tách thửa tối thiểu là 80m2, các xã vùng trung du 100m2, còn các xã miền núi tối thiểu 150m2.
Với đất phi nông nghiệp, quy định áp dụng cho các thửa đất không thuộc trường hợp được Nhà nước giao hoặc cho thuê để thực hiện dự án. Tại phường, thị trấn, đất thương mại dịch vụ phải có chiều rộng giáp đường giao thông từ 10m trở lên, diện tích tối thiểu 400m2. Với các loại đất phi nông nghiệp khác, thửa đất phải có chiều rộng trên 20m, diện tích tối thiểu 1.000m2.
Tại các xã, đất thương mại dịch vụ phải có diện tích không dưới 800m2 và đất phi nông nghiệp khác không dưới 2.000m2.
Theo Nghị định 151/2025, từ 1/7, thời gian thực hiện tách, hợp thửa đất là không quá 12 ngày làm việc.
Theo Luật Đất đai, UBND cấp tỉnh sẽ quy định cụ thể điều kiện, diện tích tối thiểu của việc tách thửa đất, hợp thửa đất đối với từng loại đất.
Sau khi nhận chuyển nhượng, phần hợp và tách thửa bị ách tắc vì lý do hai thửa đất có cùng mục đích sử dụng nhưng khác nhau về thời hạn sử dụng.
