Phản ánh đến Bộ Xây dựng về một số bất cập trong chính sách và thực tế triển khai nhà ở xã hội hiện nay, công dân T.T.B. nêu lên tình trạng mua bán tại nhiều dự án như ở Thanh Hóa, xuất hiện tình trạng hồ sơ không có nhu cầu mua ở thực tế (thông qua quan hệ để “ghép hồ sơ” vào chờ có khách mua lại, bán chênh).
Theo công dân, các căn hộ nhà ở xã hội bị “cò” đẩy giá chênh cao hơn nhiều so với giá gốc. Điều này khiến chính sách hỗ trợ đúng đối tượng bị méo mó, người dân có nhu cầu thực sự rất khó tiếp cận.
Do đó, công dân đề nghị tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hồ sơ xét duyệt, xử lý nghiêm tình trạng đầu cơ, mua bán chênh lệch trái quy định. Đồng thời, có cơ chế minh bạch để người dân có nhu cầu thật sự tiếp cận được nhà ở xã hội đúng nghĩa.
Trả lời vấn đề trên, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, nhằm tăng cường quản lý, minh bạch trong quản lý, vận hành, xét duyệt nhà ở xã hội để đông đảo người lao động thu nhập thấp có nhu cầu thực sự được tiếp cận với nhà ở xã hội như kiến nghị của công dân, khoản 15 Điều 75 Nghị định số 100/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đã giao trách nhiệm của UBND cấp tỉnh.
Theo đó, UBND cấp tỉnh tổ chức chủ trì hoặc phối hợp với các bộ, ngành cơ quan có liên quan trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến việc đầu tư xây dựng, bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, nhà lưu trú công nhân trên phạm vi địa bàn.
Bên cạnh đó, trong quá trình chủ đầu tư tổ chức bốc thăm mua, thuê mua nhà ở xã hội, khoản 2 Điều 38 Nghị định số 100/2024 quy định đại diện Sở Xây dựng địa phương nơi có dự án được phê duyệt phải giám sát. Việc bốc thăm phải có biên bản kết quả bốc thăm.
Liên quan việc quản lý và sử dụng nhà ở xã hội, mới đây, tại dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực xây dựng, Bộ Xây dựng đề xuất bổ sung nhiều quy định. Theo đó, người mua, thuê mua nhà ở xã hội không sử dụng để ở mà cho thuê lại có thể bị phạt 80-120 triệu đồng. Đây là điểm mới so với quy định hiện hành.
Mức phạt tương tự áp dụng với trường hợp họ tự ý bán, cho thuê lại nhà ở xã hội hoặc chuyển nhượng trái phép. Khoản phạt này tăng so với quy định hiện hành tại Nghị định 16/2022 là 40-120 triệu đồng.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an xử lý nghiêm vi phạm, tiêu cực về nhà ở xã hội
Tại phiên họp thứ 3 Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản ngày 11/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, một số địa phương còn chưa thực sự quan tâm việc xét duyệt đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, còn có tình trạng tiêu cực, gây bức xúc dư luận.
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tất cả phải công khai, minh bạch, các bộ ngành có liên quan, đặc biệt là các địa phương phải kiểm soát chặt chẽ vấn đề này. Đặc biệt, Thủ tướng lưu ý, Bộ Công an phải chỉ đạo các lực lượng nắm thêm tình hình, vào cuộc xử lý ngay các đối tượng vi phạm pháp luật, phòng chống tiêu cực, không để làm méo mó một chính sách rất nhân văn của Đảng, Nhà nước.
Bộ Xây dựng đề xuất phạt tiền từ 120-160 triệu đồng đối với hành vi bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng theo quy định.
Với giá khoảng 1,5 tỷ đồng cho căn nhà ở xã hội 60m2, ngay cả hộ gia đình có tổng thu nhập “kịch khung” theo tiêu chí xét duyệt cũng phải tiết kiệm khoảng 10 năm mới mua được nhà.
Sở Xây dựng Hà Nội yêu cầu chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội Thượng Thanh làm rõ phản ánh của người dân về việc yêu cầu bổ sung các giấy tờ như xác nhận cư trú, bảo hiểm xã hội. Trong khi đó, luật sư cho rằng đây là ‘giấy phép con’ trái quy định.
