Tốn thời gian, công sức của doanh nghiệp
Trước yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ về việc cắt giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng đối với các công trình thuộc dự án đã có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc khu vực đã phê duyệt thiết kế đô thị, nhiều doanh nghiệp bất động sản bày tỏ sự đồng tình và kỳ vọng.
Trao đổi với PV VietNamNet, ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn SGO (SGO Group), cho hay, việc tinh giản các thủ tục hành chính, đặc biệt là thủ tục cấp giấy phép xây dựng, sẽ tạo thuận lợi lớn cho doanh nghiệp, giúp tiết kiệm chi phí và rút ngắn thời gian triển khai dự án.
Theo ông Giang, với một dự án nhà ở, sau khi được giao đất, chủ đầu tư sẽ phải thực hiện hàng loạt thủ tục: lập báo cáo nghiên cứu khả thi và lập dự án đầu tư cho dự án đó.
Trong báo cáo nghiên cứu khả thi gồm có phương án kiến trúc, thiết kế cơ sở, đánh giá tác động môi trường, phòng cháy chữa cháy… Tiếp đến, chủ đầu tư phải lo thiết kế bản vẽ thi công mới có thể xin giấy phép xây dựng.
Thông thường, một dự án sẽ có hai phần cấp phép, gồm: cấp phép xây dựng hạ tầng và cấp phép xây dựng công trình trên đất với các công trình cấp 1, 2.
Theo ông Giang, với phần xin cấp phép hạ tầng kỹ thuật, doanh nghiệp mất khoảng 4-6 tháng; còn cấp phép phần nhà ở trên đất từ 6-9 tháng, tùy từng dự án.
Chính vì thế, có doanh nghiệp sẽ xin cấp phép gộp một lần cho cả dự án, nhưng tại SGO Group, doanh nghiệp thường tách riêng hai thủ tục để khi được cấp phép hạ tầng thì thi công trước, rút ngắn thời gian chờ đợi.
Ông Giang cho rằng, nếu được miễn cấp phép xây dựng với các dự án đã có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc khu vực có thiết kế đô thị thì sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động hơn. Tuy nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm cao hơn, nhất là khi hậu kiểm có vấn đề phát sinh liên quan pháp lý.
Tuy nhiên, ông kiến nghị, nếu chỉ cắt thủ tục cấp phép, vốn là khâu cuối cùng, thì chỉ giúp doanh nghiệp rút ngắn khoảng 20-30 ngày. Trong khi đó, nếu có thể rút gọn cả các bước lập báo cáo nghiên cứu khả thi thì hiệu quả hơn rất nhiều.
Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Công ty CP Đầu tư Bất động sản Toàn Cầu (GP Invest), cũng ủng hộ chủ trương bỏ giấy phép xây dựng với các dự án đã phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500. Ông cho rằng, kể cả với công trình thấp tầng, sau khi đã duyệt quy hoạch thì không cần cấp phép thêm nữa.
Với các dự án, cũng nên áp dụng theo quy định chung là không cấp giấy phép xây dựng mà chỉ thẩm định quy hoạch, giống như dự án đô thị thấp tầng. Với công trình cao tầng, có thể chỉ cần cấp phép từng tòa.
“Hiện doanh nghiệp phải mất từ 3-4 tháng cho thủ tục xin giấy phép xây dựng nếu mọi việc thuận lợi. Đây là thủ tục tốn kém cả thời gian và công sức, nên việc cắt giảm là hoàn toàn hợp lý”, ông Hiệp nói.
Bên cạnh đó, ông Hiệp cũng chỉ ra bất cập trong tính toán chi phí đầu vào bằng phương pháp thặng dư khi xác định giá trị tiền sử dụng đất. Cụ thể, các sở xây dựng chỉ thẩm định quy hoạch mà không thẩm định dự toán thi công. Do đó, chi phí đầu vào bị ấn định theo suất đầu tư hạ tầng mà Bộ Xây dựng quy định, không phản ánh đúng tính chất và mức độ phức tạp của từng dự án.
“Mỗi công trình dự án có một mức độ phức tạp khác nhau, dẫn đến các nhà đầu tư rất khó trình bày với công ty tư vấn định giá. Đơn vị cũng không biết tính toán như thế nào vì không ai duyệt chi phí thực tế, ai thẩm định. Do đó, muốn đơn giản hóa thủ tục thì phải làm đầy đủ, vừa thẩm định quy hoạch vừa thẩm định dự toán thi công cho doanh nghiệp”, ông Hiệp kiến nghị.
Cần nâng cao năng lực cơ quan quản lý
Trao đổi với PV VietNamNet, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nhấn mạnh, quá trình hoạt động xây dựng bao gồm: lập quy hoạch, lập dự án, khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng, thi công đến đưa vào sử dụng. Từ sau những năm 90, chúng ta đã đẩy mạnh việc cấp phép xây dựng.
Theo ông Nghiêm, Luật Xây dựng hiện hành đã xác định các trường hợp miễn giấy phép xây dựng, đó là các công trình bí mật quốc gia, công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công, dự án quan trọng, hay nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500…
Tuy nhiên, để áp dụng hiệu quả, phải rà soát kỹ các loại công trình đủ điều kiện miễn cấp phép và đặc biệt, quy hoạch phải có bước tiến mới – cụ thể là quy hoạch chi tiết 1/500 đi kèm thiết kế mẫu hoặc thiết kế đô thị cho khu vực.
“Hiện còn rất ít nơi có thiết kế mẫu. Đây là điều cần phải bổ sung trong trình tự lập quy hoạch và lập dự án”, ông Nghiêm nêu.
Ông cũng nhấn mạnh, cải cách thủ tục cấp giấy phép xây dựng là cần thiết bởi vừa qua đã gây nhiều phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Muốn cải cách thực chất, cần nâng cao năng lực của cơ quan, cán bộ thẩm định. Đồng thời, điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 và hồ sơ các dự án phải đầy đủ phần kiến trúc trong đó.
Người dân tốn hàng chục triệu đồng để có một giấy phép xây dựng nhà. Việc duy trì cơ chế xin – cho không chỉ gây tốn kém nguồn lực mà còn không phù hợp với năng lực quản lý hiện nay.
Theo chuyên gia, khi đã có quy hoạch chi tiết mà vẫn phải đi xin phép xây dựng là mất thời gian, mất quyền làm chủ của người dân trên miếng đất của họ.
Bộ Xây dựng yêu cầu cắt giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng đối với các công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng đã có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc các công trình thuộc khu vực đã phê duyệt thiết kế đô thị.
