Nghị định số 226/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2024 của Chính phủ quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và Hệ thống thông tin đất đai.
Trong đó, bổ sung khoản 12 Điều 18 quy định về việc thực hiện đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất (chuyển nhượng, tách thửa, cấp đổi giấy chứng nhận…) đối với hộ gia đình, cá nhân mà đo đạc để xác định lại kích thước các cạnh, diện tích của thửa đất.
Cụ thể, tại thời điểm nhận đủ hồ sơ, nếu cơ quan giải quyết thủ tục không nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền về việc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi lấn đất, chiếm đất. Đồng thời, người sử dụng đất cam kết không lấn đất, chiếm đất hoặc nhận chuyển quyền thêm diện tích đất thì được xác định là ranh giới thửa đất không thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm cấp giấy chứng nhận (sổ đỏ).
Quy định này được đánh giá là khắc phục bất cập từ việc trước đây, nhiều sổ đỏ được cấp theo bản đồ không chính quy hoặc theo kê khai. Cùng với đó, tránh gây phiền hà cho người dân.
Ngoài ra, một điểm mới đáng chú ý tại Nghị định số 226 là hộ gia đình, cá nhân được phép ghi nợ toàn bộ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ lần đầu cho tới lúc chuyển quyền sử dụng, thay vì bị giới hạn 5 năm như trước.
Nghị định mới nêu rõ: Thời hạn nợ tiền sử dụng đất được tính cho đến khi người sử dụng đất thực hiện quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất và phải nộp đủ tiền sử dụng đất còn nợ trước khi thực hiện các quyền này.
Trường hợp tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất thì người nhận thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và người nhận thừa kế được tiếp tục ghi nợ.
Quy định mới giúp hộ gia đình, cá nhân giảm bớt áp lực phải nộp ngay một khoản tiền lớn. Bên cạnh đó, cũng tránh tình trạng tiền nợ tăng cao do phải áp dụng bảng giá đất mới tại thời điểm thanh toán.
Người dân chỉ cần trả nợ khi phát sinh nhu cầu khai thác giá trị kinh tế từ mảnh đất như bán, thế chấp, chuyển nhượng… Điều này tạo thuận lợi cho người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp.
Pháp luật về đất đai không có quy định về việc giấy chứng nhận (sổ đỏ) đã ký nhưng chưa trao cho người sử dụng đất do sai khác thông tin trên sổ và bản đồ địa chính.
Trường hợp nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không đúng quy định pháp luật nhưng có chữ ký của các bên liên quan và chưa được cấp sổ đỏ trước ngày 1/8/2024 thì phải có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định
Theo Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ 1/8, có 4 trường hợp sử dụng đất có vi phạm về đất đai trước ngày 1/7/2014 sẽ được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
