Hôm nay (24/6), TAND Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm đối với 41 bị cáo liên quan CTCP Tập đoàn Phúc Sơn (Tập đoàn Phúc Sơn) và các đơn vị liên quan tại nhiều dự án ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Quảng Ngãi.
Theo CQĐT, vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn do Nguyễn Văn Hậu làm chủ tịch là điển hình cho việc nhà thầu thi công cấu kết, móc ngoặc với chủ đầu tư để được cung cấp thông tin, từ đó cơ hội trúng thầu với giá rất cao.
Cáo buộc cho rằng, hành vi sai phạm của Nguyễn Văn Hậu và các đồng phạm, đối tượng liên quan trong vụ án đã gây hậu quả thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước, với tổng số tiền hơn 1.168 tỷ đồng.
Từ doanh nghiệp cấp huyện đến tập đoàn nghìn tỷ
Tập đoàn Phúc Sơn tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Phúc Sơn, được thành lập vào năm 2004 tại xã Tam Phúc, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.
Doanh nghiệp này hoạt động chính trong lĩnh vực bất động sản, xây dựng. Chủ tịch HĐQT kiêm người đại diện theo pháp luật của Tập đoàn Phúc Sơn là ông Nguyễn Văn Hậu, sinh năm 1981. Ông Hậu xuất thân trong một gia đình nông dân ở huyện Vĩnh Tường.
4 năm sau, tháng 8/2009, công ty chuyển đổi sang mô hình công ty cổ phần.
Trước đây, Phúc Sơn chủ yếu là thi công xây dựng, đến 2014 lợi nhuận cũng chỉ đạt khoảng 100 triệu đồng.
Từ 2015, Phúc Sơn bất ngờ tăng vốn điều lệ lên cao gấp hơn 12 lần, từ 129,7 tỷ đồng lên 1.500 tỷ đồng sau 2 đợt tăng vốn.
Theo đăng ký kinh doanh thay đổi ngày 14/2/2017 của Phúc Sơn, vốn điều lệ của công ty đã tăng lên 2.000 tỷ đồng.
Có giai đoạn vốn điều lệ của Tập đoàn Phúc Sơn lên 4.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo bố cáo thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp, tại thời điểm tháng 5/2022, Tập đoàn đã giảm vốn điều lệ từ 4.000 tỷ đồng xuống còn 1.600 tỷ đồng.
Dù có kết quả kinh doanh không mấy ấn tượng, song Tập đoàn Phúc Sơn vẫn gây chú ý với loạt dự án và quỹ đất lên đến hàng trăm ha. Nguyễn Văn Hậu đã đưa Phúc Sơn chen chân vào loạt dự án nghìn tỷ quan trọng tại nhiều địa phương.
Vung tiền hối lộ
Vĩnh Phúc là địa phương có số cựu lãnh đạo, cán bộ bị đưa ra xét xử nhiều nhất trong vụ án này.
Ngoài ba cựu lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc gồm bà Hoàng Thị Thúy Lan, cựu chủ tịch Lê Duy Thành và cựu phó bí thư Phạm Hoàng Anh cùng bị xét xử về tội nhận hối lộ còn có 13 cựu lãnh đạo, cán bộ khác, trong đó có cựu bí thư Phạm Văn Vọng (thời kỳ trước bà Lan) và cựu chủ tịch Phùng Quang Hùng.
Tại quê nhà Vĩnh Phúc, Hậu đã chi hàng triệu USD để thao túng nhiều gói thầu, “ôm” nhiều dự án.
Cuối năm 2016, dự án Chợ đầu mối do CTCP Tập đoàn Sông Hồng Thăng Long làm chủ đầu tư bị chậm tiến độ và bị đưa vào danh mục thu hồi chủ trương đầu tư.
Khi đó, Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn đã nhiều lần gặp bà Hoàng Thị Thúy Lan (khi đó là Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc) để trao đổi, đặt vấn đề nhờ giúp đỡ, tạo điều kiện cho mình được thực hiện dự án.
Những lần đến gặp bà Lan, Hậu đều có tiền tỷ “lót tay”. Ngoài bà Lan, Hậu còn chi “khá đậm” cho các cựu quan chức tỉnh Vĩnh Phúc.
Dự án sau đó không những không bị thu hồi, được kéo dài tiến độ mà còn được điều chỉnh quy hoạch, mật độ xây dựng nhà ở… Dự án cũng được điều chỉnh giảm giá trị định giá đất từ hơn 708 tỷ đồng xuống còn hơn 507 tỷ đồng, trái quy định của pháp luật.
Ngoài dự án trên, Hậu còn dùng tiền để thao túng 3 dự án khác. Trong đó có dự án Đê tả sông Hồng được phê duyệt kế hoạch theo hình thức đấu thầu rộng rãi, chi phí đầu tư lớn.
Với năng lực và kinh nghiệm của Tập đoàn Phúc Sơn, nếu tham gia không thể trúng thầu. Sau khi liên hệ, đặt vấn đề với ông Phạm Văn Vọng (cựu Bí thư Tỉnh ủy); Phùng Quang Hùng (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc), Tập đoàn Phúc Sơn đã có cơ hội trúng thầu theo hình thức chỉ định thầu. Nhận dự án, Hậu không thực hiện mà “bán thầu”.
Tại Quảng Ngãi, sau cuộc ghé thăm nhà riêng của Hậu tại Vĩnh Phúc, khoảng tháng 3/2012, Nguyễn Văn Hậu đến phòng làm việc của ông Cao Khoa (cựu Chủ tịch UBND tỉnh), Lê Viết Chữ (cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh) tại trụ sở UBND tỉnh và trao đổi về việc dự án Đường bờ Nam sông Trà Khúc đang làm thủ tục để xin chủ trương.
Các cựu lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi đã ủng hộ chủ trương tạo điều kiện cho Tập đoàn Phúc Sơn của Hậu thi công dự án.
Được tạo điều kiện Tập đoàn Phúc Sơn đã trúng gói thầu dự án Đường bờ Nam sông Trà Khúc. Ở thương vụ này, Hậu đưa tổng 22 tỷ đồng và 200.000 USD cho các lãnh đạo tỉnh.
Ngoài ra, Tập đoàn Phúc Sơn còn trúng thầu theo hình thức chỉ định thầu với gói thầu số 10 Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1 đoạn qua tỉnh Quảng Ngãi.
Tại Phú Thọ, Hậu cũng đưa tiền, thao túng 4 gói thầu.
Đối với 3 gói thầu thuộc dự án Trung tâm lễ hội, ông chủ Tập đoàn Phúc Sơn đã đặt vấn đề và được ông Ngô Đức Vượng (cựu Bí thư Tỉnh ủy), Nguyễn Doãn Khánh (cựu Chủ tịch UBND tỉnh) đồng ý tạo điều kiện cho Tập đoàn Phúc Sơn tham gia thi công các gói thầu.
Do được tiết lộ, cung cấp thông tin gói thầu để chuẩn bị sẵn hồ sơ nên ngay cùng ngày nhận được thư mời thầu, Tập đoàn Phúc Sơn nộp các bộ hồ sơ dự thầu cho Khu di tích lịch sử Đền Hùng và được xét chọn nhà thầu, ký phê duyệt trúng thầu thi công 3 gói thầu với tổng trị giá hơn 265 tỷ đồng.
Phi vụ này, Hậu và Tập đoàn Phúc Sơn hưởng lợi bất chính, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 33 tỷ.
Ngoài ra, năm 2011, UBND tỉnh Phú Thọ phê duyệt dự án hệ thống cấp nước cho các hồ cảnh quan và phòng chống cháy rừng, giao khu di tích lịch sử Đền Hùng làm chủ đầu tư. Dự án này Hậu cũng được trúng thầu và thu về hơn 21 tỷ đồng.
Trước khi vướng vòng lao lý, Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn Nguyễn Văn Hậu là một trong những đại gia giàu có nức tiếng ở Vĩnh Phúc.
Theo Tập đoàn Phúc Sơn, dự án sân bay Nha Trang đã phân ra 1.112 lô đất trong diện tích 9,2ha và cam kết sẽ giao đất có đầy đủ điều kiện hồ sơ pháp lý, trong vòng 6 tháng.
Sau thời gian tạm dừng, Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn, do ông Nguyễn Văn Hậu ‘Hậu Pháo’ làm Chủ tịch HĐQT cam kết tái khởi động dự án hơn 1.350 tỷ đồng còn dang dở ở tỉnh Khánh Hòa.
