Tại báo cáo về nhà ở và thị trường bất động sản quý II/2025 vừa công bố, Bộ Xây dựng đã đề xuất một loạt giải pháp trọng tâm, trong đó có việc đánh thuế bất động sản.
Theo đó, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất ban hành chính sách thuế đối với nhà ở, bất động sản không sử dụng; thu thuế phần chênh lệch giá giữa giá tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm bất động sản của các dự án; thu thuế phần chênh lệch giữa các lần giao dịch để tránh đầu cơ, thổi giá bất động sản.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng và các bộ liên quan nghiên cứu, thực hiện chuyển đổi số để liên thông các thủ tục về giao dịch bất động sản, công chứng, thuế và đăng ký giao dịch đất đai trên môi trường điện tử.
Tại dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính đã đề xuất thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản của cá nhân cư trú được xác định bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng.
Thu nhập tính thuế được xác định bằng giá bán trừ đi giá mua và các chi phí hợp lý phát sinh trong quá trình chuyển nhượng bất động sản.
Trường hợp không xác định giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng bất động sản thì thuế thu nhập cá nhân được xác định bằng giá bán nhân với thuế suất.
Với bất động sản có thời gian nắm giữ dưới 2 năm, thuế suất là 10%; đối với bất động sản có thời gian nắm giữ từ 2 năm đến dưới 5 năm, thuế suất là 6%. Với bất động sản có thời gian nắm giữ từ 5 năm đến dưới 10 năm, thuế suất là 4%. Với bất động sản có thời gian nắm giữ từ 10 năm trở lên và bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, thuế suất là 2%.
Thời gian nắm giữ bất động sản tính từ khi cá nhân có quyền sở hữu, quyền sử dụng bất động sản từ ngày Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế) có hiệu lực đến thời điểm chuyển nhượng.
Một số chuyên gia bất động sản cho rằng, chủ trương đánh thuế nhằm hạn chế đầu cơ, lướt sóng, đẩy giá bất động sản là rất đúng đắn, nhưng cần làm rõ cách thức thực hiện.
Quy định cần nêu rõ mục tiêu đánh thuế, tránh tình trạng áp dụng không cụ thể vào các đối tượng cần nhắm đến, gây khó khăn cho những người sở hữu đất nhưng buộc phải bán vì lý do tài chính. Vì vậy, cần có dữ liệu để phân biệt đối tượng để đánh thuế.
Chấn chỉnh hiện tượng thổi giá
Tại báo cáo, Bộ Xây dựng cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát các quy định Luật Đất đai để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trình cấp thẩm quyền sửa đổi đáp ứng yêu cầu thực tiễn; giải quyết vướng mắc trong định giá tính tiền sử dụng đất; chấn chỉnh hiện tượng thao túng, thổi giá, nhiễu loạn trong hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất.
Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo, phối hợp với UBND các địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hoạt động xác định giá đất, ban hành bảng giá đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, đấu giá đất,…
Về phía UBND các địa phương, Bộ Xây dựng đề nghị tăng cường kiểm tra để kịp thời chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với hoạt động của các doanh nghiệp, chủ đầu tư, sàn giao dịch bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn.
Trong đó, các địa phương cần chú trọng tính pháp lý, điều kiện, công khai thông tin của bất động sản đưa vào kinh doanh có hiện tượng tăng giá bất thường; ngăn chặn hành vi trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.
Bộ Xây dựng cho biết đang hoàn thiện Đề án thí điểm mô hình “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do nhà nước quản lý”, báo cáo Chính phủ trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Chuyên gia tán thành đề xuất đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng, cũng như tính thuế theo thời gian nắm giữ, bởi công bằng, hợp lý, giảm đầu cơ.
Bộ Tài chính đề xuất, đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng. Trường hợp không xác định giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng, sẽ tính thuế theo thời gian nắm giữ.
Để đánh giá tính hiệu quả của việc đánh thuế bất động sản, Nhà nước nên thí điểm tại những khu vực có hệ thống dữ liệu tốt. Sau 2–6 tháng, cơ quan chức năng có thể đánh giá hiệu quả, phát hiện lỗ hổng và hoàn thiện quy trình.
