Các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với rào cản xanh từ các quy định nghiêm ngặt của châu Âu. Việc thực hiện ESG không chỉ là một yêu cầu để xuất khẩu mà còn là một yếu tố quyết định đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Ngày 23/9, Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao đã tổ chức hội thảo chuyên đề “Hướng dẫn và hỗ trợ tài chính cho việc thực hiện ESG để thâm nhập thị trường EU”…
DOANH NGHIỆP VIỆT NAM ĐANG PHẢI ĐỐI MẶT VỚI RÀO CẢN XANH
Hội thảo không chỉ thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp lớn mà còn mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt trong bối cảnh các quy định về môi trường ngày càng nghiêm ngặt tại châu Âu. Theo đó, ESG (Environmental – Môi trường; Social – Xã hội; Governance – Quản trị) đã trở thành một tiêu chí quan trọng, đồng thời cũng là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh.
Tại hội thảo, bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao, nhấn mạnh rằng ESG không chỉ là một khung đánh giá mà còn là một yếu tố quyết định sự bền vững của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc tìm kiếm hỗ trợ tài chính cho các hoạt động ESG vẫn còn nhiều thách thức.
Bà Hạnh cho biết nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa, cũng như các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp, cần phải có báo cáo ESG đạt yêu cầu và thực hiện các hoạt động thực chất để có thể tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính.
Trong bối cảnh hiện nay, bà Nguyễn Cẩm Chi, Giám đốc khối tư vấn phát triển bền vững của Công ty TNHH Tư vấn và Quản lý MCG, đã cảnh báo về những thách thức mà các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt. Theo bà, các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với rào cản xanh từ các quy định nghiêm ngặt của châu Âu, đặc biệt là quy định chống phá rừng của Liên minh châu Âu (EUDR).
Hiện tại, khoảng 50% hộ trồng cà phê ở Việt Nam chưa có hồ sơ địa chính, điều này gây khó khăn trong việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Bà Chi cũng chỉ ra rằng không chỉ châu Âu mà các thị trường lớn khác như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore cũng đang siết chặt tiêu chuẩn xanh, tạo thêm sức ép cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt.
DOANH NGHIỆP CẦN NHANH CHÓNG THÍCH ỨNG VÀ THỰC HIỆN ESG ĐỂ XUẤT KHẨU
Để vượt qua những thách thức này, chuyên gia cho rằng doanh nghiệp cần nâng cao kiến thức về ESG, xây dựng hệ thống dữ liệu tốt và có tài chính vững mạnh.
Bà Chi khuyến nghị doanh nghiệp cân nhắc chi phí đầu tư để lựa chọn những tiêu chí phù hợp nhất với khả năng của mình. Đầu tư vào ESG không chỉ dừng lại ở việc mua chứng chỉ mà còn bao gồm việc cải thiện hạ tầng, quy trình sản xuất và hệ thống dữ liệu.
Về mặt pháp lý, nhà nước đã ban hành nhiều chính sách nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc triển khai và tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính cho ESG. Doanh nghiệp có thể tìm đến các quỹ đầu tư ESG, nhưng để thu hút được vốn, họ cần phải có câu chuyện rõ ràng về nhu cầu, định hướng và cam kết của mình.
Ông Nguyễn Duy Tâm, Giám đốc ESG Phúc Sinh Group, nhấn mạnh lãnh đạo doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và phát triển ESG. Việc tham vấn các bên liên quan, bao gồm nhân viên và cộng đồng, cũng là một yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp có chiến lược tốt hơn.
Chia sẻ dưới góc độ môi trường và trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) trong việc bảo vệ môi trường, bà Chu Thị Kim Thanh, Phó giám đốc Điều hành Công ty CP PRO Việt Nam, chỉ rõ EPR là một chính sách quan trọng, tuy nhiên, không áp dụng cho các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu sản phẩm hoặc bao bì để xuất khẩu.
Ngoài ra, các doanh nghiệp có doanh thu từ thuốc bảo vệ thực vật hoặc các sản phẩm thuộc danh mục phải xử lý chất thải nhưng có doanh thu hàng năm dưới 30 tỷ đồng sẽ được miễn trừ. Đối với những doanh nghiệp không nằm trong diện miễn trừ, họ có hai lựa chọn: thực hiện tái chế trực tiếp hoặc đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ Tài nguyên Môi trường Việt Nam.
Tại tọa đàm, các đại biểu và lãnh đạo doanh nghiệp cùng nhận định việc thực hiện ESG không chỉ là một yêu cầu để xuất khẩu mà còn là một yếu tố quyết định đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần nhận thức rõ rằng nếu không có ESG, họ sẽ không thể xuất khẩu, không thể tận dụng được những lợi ích dài hạn như tiết kiệm năng lượng và chi phí.
Đồng thời, với khung pháp lý đang dần hoàn thiện và nhiều cơ hội hỗ trợ tài chính, doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng thích ứng và thực hiện ESG để không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong thị trường quốc tế.
-Phạm Hồng Vinh