Tại cuộc họp đánh giá tình hình khai thác cát sông phục vụ giai đoạn 1 dự án cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng và một số công trình trọng điểm trên địa bàn chiều 08/6/2025, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu đã đề xuất khung thời gian mua cát thương mại để cơ quan có thẩm quyền xem xét.
Người đứng đầu chính quyền tỉnh Sóc Trăng đã yêu cầu Ban quản lý Dự án 2 rà soát lại những gói thầu nào đang thiếu cát để kịp thời phân bổ cho đồng đều. Ông Lâu cũng giao các đơn vị liên quan xác định rõ thời điểm nào không thể khai thác cát sông thì đề xuất dùng cát biển thay thế, nhưng phải chú ý đến việc sử dụng cho đoạn có độ mặn tương đồng để thực hiện và thời điểm nào đề xuất mua cát thương mại…
Tỉnh Sóc Trăng đã cấp 4 xác nhận khai thác cát sông cho nhà thầu thi công và 1 xác nhận khai thác cát biển; đồng thời đã gia hạn 2 hai giấy phép khai thác cát sông để phục vụ dự án cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1 và dự án cầu Đại Ngãi (mỏ MS 01 của Công ty cổ phần bêtông Cửu Long và mỏ MS 04 của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Hòa Tuấn). Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Sóc Trăng, tính đến hết ngày 04/6/2025, các đơn vị đã khai thác được 1.539.000 m³ cát.
Cũng theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng hiện có 2 mỏ cát chuẩn bị khai thác là mỏ MS 05 – Tổng công ty Xây dựng Công trình giao thông 5 có trữ lượng khoảng 650.000 m3, công suất khai thác khoảng 3.000 m³/ngày; và mỏ MS 06 – Công ty cổ phần Xây dựng và lắp máy Trung Nam có trữ lượng khoảng 280.366 m3/12 tháng.
Sở này đã tham mưu, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung 3 khu vực mỏ vào quy hoạch tỉnh bao gồm: mỏ cát hu 11 (trữ lượng khoảng 786.581 m3), khu 3 – MR (trữ lượng khoảng 185.854 m3) và khu 12 (trữ lượng khoảng 600.000 m3), tổng trữ lượng cát 3 khu khoảng 1,57 triệu m3. Đồng thời cũng đề nghị Ban quản lý Dự án 2 lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực để lập thủ tục, hồ sơ đăng ký khai thác cát.
Báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sóc Trăng cho biết, hiện nay do đặc thù mỏ cát ở Sóc Trăng cuối nguồn sông Hậu nên lẫn nhiều bùn đất, cát mịn, vì vậy việc khai thác gặp nhiều khó khăn. Mặc dù trữ lượng được đánh giá là có, nhưng các nhà thầu khai thác rất khó khăn, không đạt công suất, chi phí khai thác lại cao. Ngoài ra, việc huy động các thiết bị, phương tiện khai thác cũng rất khó khăn bởi khó huy động được phương tiện đạt yêu cầu với đặc thù mỏ cát trên địa bàn tỉnh và còn vướng ở khâu đăng ký, đăng kiểm.
Bên cạnh đó, một số nhà thầu, đơn vị khai thác chưa chủ động trong việc khai thác, không đảm bảo cam kết về sản lượng và tiến độ cung cấp vật liệu; thiếu phương tiện, thiết bị khai thác, vận chuyển, thiết bị thường xuyên hư hỏng, chưa được sửa chữa hoặc thay thế kịp thời. Công tác khai thác, vận chuyển cát thiếu nhịp nhàng, không hiệu quả. Dù đã được cơ quan chức năng chấn chỉnh, nhắc nhở nhiều lần nhưng nhà thầu, đơn vị khai thác chưa khắc phục.
Sau khi nghe các báo cáo và đề xuất, ông Trần Văn Lâu giao Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương lập hồ sơ cấp quyền khai thác mở rộng các mỏ khai thác cát; Ban quản lý Dự án 2 rà soát lại các gói thầu để xác định giao cho nhà thầu khai thác phục vụ cao tốc. Các đơn vị liên quan được giao làm hồ sơ, thủ tục có liên quan đến việc mở rộng mỏ đã quy hoạch đến ngày 30/6 phải cấp được giấy phép khai thác mở rộng; đồng thời rà soát lại các gói thầu nào hiện đang thiếu cát để phân bổ cho đồng đều nhằm đảm bảo thời gian, tiến độ thi công như đã cam kết với tỉnh.
Ngày 27/4/2025, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 203/TB-VPCP thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong chuyến công tác và làm việc với các bộ, địa phương về tình hình đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng giao thông tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, về vật liệu, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các chủ đầu tư (trong đó có Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng) chủ động rà soát và quyết định theo thẩm quyền đối với việc thí điểm sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng và Bộ Nông nghiệp và Môi trường để giảm áp lực nguồn cát sông.
Để giải quyết bài toán thiếu hụt 3,3 triệu m³ còn lại cho các dự án trọng điểm qua Sóc Trăng trong đó có tuyến cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1, tỉnh Sóc Trăng đã tính đến phương án sử dụng cát biển từ tiểu khu B1.4 và B1.5. Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng cũng đã cấp bản xác nhận cho mỏ cát biển B1.4 và nhà thầu đã nộp hồ sơ để Bộ Nông nghiệp và Môi trường giao khu vực biển.
