Tối 2/6, Đài Phát thanh & Truyền hình Hà Nội đưa tin, thông qua Công ty con JC&C, Tập đoàn Jardine Matheson từ Anh Quốc (có trụ sở Hồng Kông, Trung Quốc) đã đầu tư vào Tập đoàn Trường Hải THACO từ năm 2008 và nâng sở hữu lên 26,6% vào năm 2019. Đến cuối năm 2023, JC&C tiếp tục bơm gần 8.700 tỷ đồng thông qua việc mua trái phiếu do THACO phát hành.
Đáng chú ý, JC&C khẳng định sẵn sàng đóng vai trò nhà đầu tư tài chính chủ lực nếu dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam mà THACO đề xuất được phê duyệt.
Jardine Matheson là tập đoàn đa ngành có lịch sử gần 200 năm, hoạt động tại hơn 30 quốc gia. Tại Hồng Kông (Trung Quốc), tập đoàn này là một trong những doanh nghiệp lớn nhất với vị thế đầu tàu trong các lĩnh vực: đầu tư tài chính, bán lẻ, bất động sản, ô tô, logistics, y tế, thực phẩm, đồ uống. Doanh nghiệp đang quản lý tổng tài sản gần 80 tỷ USD, niêm yết tại cả Sở giao dịch chứng khoán London và Singapore.
Viễn cảnh dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam của THACO nếu đơn vị này được chọn do AI sáng tạo ra.
Vậy đề xuất dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam của THACO có gì?
Ngày 31/5/2025, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải – ông Trần Bá Dương đã gửi thư tới cổ đông, đối tác và cán bộ nhân viên về đề xuất đầu tư Dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, thể hiện quyết tâm và tinh thần trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tham gia các dự án trọng điểm quốc gia.
Theo Chủ tịch Trần Bá Dương, sau quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng, ngày 26/5/2025, tập đoàn này đã gửi văn bản chính thức đến Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ, đề xuất đầu tư vào Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Dự án này được Quốc hội phê duyệt với tổng vốn đầu tư khoảng 1.662.000 tỷ đồng (tương đương 61,35 tỷ USD), chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng và đền bù do Nhà nước thực hiện (ước tính 67,34 tỷ USD nếu tính cả chi phí giải phóng măt bằng).
Ông Dương khẳng định sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các biện pháp tiết giảm tối đa tổng vốn đầu tư trong giai đoạn lập báo cáo nghiên cứu khả thi cũng như khi có thiết kế cơ sở phê duyệt.
Cơ cấu vốn và phương thức huy động của THACO
Đơn vị này đề xuất thành lập một doanh nghiệp dự án, trong đó họ sẽ sở hữu cổ phần chi phối tối thiểu 51%, chịu trách nhiệm chính trong quản trị, điều hành và vận hành dự án. Phần còn lại 49% vốn sẽ được kêu gọi từ các doanh nghiệp tư nhân trong nước và doanh nghiệp nhà nước được chỉ định.
Tổng vốn đầu tư dự án dự kiến được huy động theo hai phần chính:
Vốn tự có và vốn huy động của doanh nghiệp dự án chiếm 20% tổng vốn đầu tư, khoảng 312.000 tỷ đồng (tương đương 12,27 tỷ USD). Trong đó, Tập đoàn này cam kết thu xếp 159.120 tỷ đồng, tương đương 6,26 tỷ USD.
Vốn vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước chiếm 80% tổng vốn đầu tư, tương đương 49,08 tỷ USD. THACO đề xuất Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ lãi suất vay trong vòng 30 năm. Việc hoàn trả vốn vay sẽ do Nhà nước thực hiện theo phương án tài chính đã ký kết.
Cả hai nguồn vốn này sẽ được giải ngân theo tiến độ đầu tư dự án trong vòng 7 năm kể từ khi nhà nước bàn giao mặt bằng sạch, với cam kết không sử dụng vốn vay cho mục đích khác.
Theo tính toán của doanh nghiệp này, bình quân trong 7 năm, doanh nghiệp phải huy động khoảng 22.730 tỷ đồng mỗi năm (tương đương 860,8 triệu đến hơn 1 tỷ USD/năm), bắt đầu từ năm 2027.
Phương thức huy động vốn chủ yếu là tăng vốn và bán cổ phần tại tập đoàn này và các tập đoàn thành viên. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể dùng phần lớn lợi nhuận sau thuế hàng năm (ước tính 15.000 tỷ đồng/năm) để góp vốn vào dự án.
Ý nghĩa của dự án và chiến lược phát triển công nghệ
Ông Trần Bá Dương đánh giá đây là dự án rất lớn, đòi hỏi kỹ thuật và công nghệ phức tạp, với yêu cầu cao về an toàn và an ninh.
Dự án không chỉ có ý nghĩa giao thông mà còn là cơ hội để tập đoàn này cùng các doanh nghiệp Việt Nam phát triển các ngành công nghiệp then chốt như luyện kim, cơ khí nặng và chính xác, công nghiệp số, tín hiệu và điều khiển điện tử.
Doanh nghiệp cam kết sẽ phối hợp với các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước đảm nhận các phần việc liên quan đến an ninh, an toàn, nhằm tiếp thu chuyển giao công nghệ và phát triển năng lực trong nước.
Dự án tuy không trực tiếp mang lại lợi nhuận trong ngắn hạn, nhưng sẽ giúp nâng cao năng lực công nghiệp và công nghệ của Việt Nam, rút ngắn khoảng cách so với các nước trong khu vực và toàn cầu trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng.
Với tư cách là người đứng đầu Trường Hải, ông Trần Bá Dương cam kết quản trị và điều hành dự án một cách hiệu quả, đảm bảo không ảnh hưởng xấu đến kế hoạch sản xuất kinh doanh hiện tại của tập đoàn mà còn tạo đòn bẩy phát triển hệ sinh thái.
Ông cũng cho biết trong thời gian tới, nếu được Chính phủ yêu cầu, tập đoàn sẽ hoàn thiện và trình bày đề án chi tiết, minh bạch, thể hiện năng lực và sự nghiêm túc nhằm đóng góp cho một dự án trọng điểm quốc gia.
