VNHNÍt ai ngờ rằng, từ những bước chân sơ khai trên mảnh đất bồi ven sông ấy, một “đế chế” hoa kiểng vươn tầm quốc tế đã dần hình thành. Sa Đéc hôm nay không chỉ ngát hương hoa, mà còn rộn ràng tiếng máy, những dòng dữ liệu và nhịp chuyển động sôi động của các sàn thương mại điện tử. Đó là dấu ấn của thế hệ 4.0 – những “nông dân số” đang viết tiếp bản anh hùng ca của làng nghề bằng khoa học và công nghệ.
Sa Đéc hôm nay không chỉ có hương hoa mà còn rộn ràng tiếng máy, những dòng code và những sàn thương mại điện tử sôi động
Không phải ngẫu nhiên, tại Festival Hoa – Kiểng Sa Đéc diễn ra ngày 27/12, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đã chia sẻ đầy xúc cảm:“Hơn một thế kỷ trước, những hạt mầm đầu tiên được gieo xuống mảnh đất Tân Quy Đông không phải để làm kinh tế, mà để thỏa thú điền viên, làm đẹp cho mảnh vườn mỗi độ xuân về. Chẳng ai ngờ rằng, từ những bước chân sơ khai ấy, một ‘đế chế’ hoa kiểng vươn tầm quốc tế đã hình thành”
Lịch sử làng hoa Sa Đéc gắn chặt với dòng Tiền Giang cuồn cuộn phù sa. Con sông ấy không chỉ mang nước, mà còn dạy người Sa Đéc cách sống uyển chuyển và thích nghi: nước lên kê giàn cao, nước rút hạ chậu thấp. Nghề trồng hoa vì thế mà lớn lên cùng thiên nhiên, hòa vào nhịp thở của đất trời.
Trải qua hơn 100 năm, từ thế hệ tiền nhân như nghệ nhân Tư Tôn – người dành trọn đời sưu tầm, lai tạo các giống hồng quý – nghề hoa đã trở thành máu thịt, thành bản sắc văn hóa phi vật thể của vùng đất này.
Chủ tịch UBND phường Sa Đéc Nguyễn Văn Tâm phát biểu – Ảnh: TL
Văn hóa làng nghề không nằm trong bảo tàng. Nó hiện hữu trong đôi tay chai sần của những người cha truyền nghề cho con, trong cách gọi tên từng loài hoa như người thân ruột thịt. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở kinh nghiệm truyền miệng, làng hoa khó có thể đứng vững trước biến đổi khí hậu và sự cạnh tranh toàn cầu khốc liệt. Và đó cũng là lúc thế hệ thứ tư xuất hiện – như một sự tiếp nối tất yếu của lịch sử.
Theo Chủ tịch UBND phường Sa Đéc Nguyễn Văn Tâm, bước vào thời đại 4.0, diện mạo Sa Đéc đã đổi thay sâu sắc:“Thế hệ trẻ của làng hoa không còn chỉ ‘nhìn trời, nhìn nước’ để đoán mùa màng. Họ trở về quê hương với tư duy mới: nông nghiệp chính xác và quản trị số”
Nếu trước đây, việc chọn giống phần nhiều dựa vào kinh nghiệm và may rủi, thì nay công nghệ sinh học đã can thiệp ngay từ khâu phôi thai. Các phòng thí nghiệm nuôi cấy mô tại Sa Đéc ra đời, cung cấp cây giống F1 khỏe mạnh, đồng đều về màu sắc, khả năng kháng sâu bệnh cao.
Bài toán bón phân cũng không còn là ước lượng cảm tính. Hệ thống châm phân tự động dựa trên nhu cầu thực tế của cây trồng được ứng dụng rộng rãi. Các cảm biến cắm sâu trong giá thể liên tục đo độ pH, độ ẩm, nồng độ dinh dưỡng. Khi chỉ số chạm ngưỡng, hệ thống tự động kích hoạt, đưa đúng – đủ dưỡng chất đến từng gốc hoa, giúp cây đạt độ thẩm mỹ cao nhất, đồng thời tiết kiệm chi phí sản xuất.
Một bước tiến mang tính đột phá khác chính là khả năng “làm chủ thời tiết”. Trong các nhà màng hiện đại, hệ thống cảm biến nhiệt độ, độ ẩm vận hành 24/7. Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, người nông dân có thể giám sát toàn bộ vườn hoa từ xa. Khi nhiệt độ vượt ngưỡng, hệ thống phun sương, lưới cắt nắng lập tức kích hoạt.
Làng hoa Sa Đéc hôm nay từng bước hiện đại hóa bằng công nghệ
Công nghệ số đã giúp Sa Đéc giảm thiểu rủi ro thiên tai, để hoa vẫn nở đúng độ, đúng mùa – nhất là vào những khoảnh khắc đoàn viên thiêng liêng – bất chấp sự thất thường của khí hậu.
Làng hoa Sa Đéc ngày nay đã được biến hóa thành một “vương quốc hoa” tràn ngập sắc màu với các khu triển lãm hàng nghìn giống hoa, cổng hoa, đường hoa và tiểu cảnh nghệ thuật được trang trí công phu. Du khách đến đây được tận mắt ngắm nhìn và chụp ảnh với những màn trình diễn hoa độc đáo, từ hoa kiểng truyền thống đến các giống hoa lạ mắt.
Lễ hội hoa – kiểng Sa Đéc từng thu hút hơn 245.000 lượt khách trong lần đầu tổ chức, tạo ra doanh thu gần 98 tỷ đồng chỉ trong vòng 7 ngày và góp phần đưa Sa Đéc vào danh sách những lễ hội hút khách nhất khu vực ĐBSCL.
Festival Hoa – Kiểng Sa Đéc được đánh giá rằng thu hút khách bởi sự hòa quyện giữa thiên nhiên rực rỡ, hoạt động văn hóa – nghệ thuật đa dạng, ứng dụng công nghệ trong trải nghiệm du lịch và thương hiệu làng hoa lâu đời, khiến du khách đến không chỉ để xem hoa mà còn để tận hưởng một hành trình văn hóa – trải nghiệm đáng nhớ./.
