– Thứ năm, 21/09/2023 14:53 (GMT+7)
Ý kiến các ĐBQH chuyên trách cho thấy, dự thảo Luật Thủ đô Hà Nội (sửa đổi) cần bảo đảm xây dựng, phát triển Thủ đô văn hiến, văn minh và hiện đại, có giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý về quy hoạch và không hợp thức hóa chung cư mini…
Xây dựng Thủ đô văn hiến và hiện đại
Sáng 20/9, tiếp tục Chương trình Phiên họp thứ 26, UBTVQH cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).
Trình bày Tờ trình về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nêu rõ, việc ban hành Luật Thủ đô (sửa đổi) nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, phát triển, quản lý, bảo vệ Thủ đô tại một số Nghị quyết của Bộ Chính trị như Nghị quyết số 06-NQ/TW, Nghị quyết số 30-NQ/TW, đặc biệt là Nghị quyết số 15-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó xác định xây dựng, phát triển Thủ đô “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại” và khắc phục những tồn tại, hạn chế đã được nhận diện qua hơn 9 năm thi hành Luật Thủ đô năm 2012.
Trên cơ sở bám sát quan điểm chỉ đạo, 9 nhóm chính sách đã thông qua, dự thảo Luật được bố cục thành 7 chương, 59 điều (tăng 3 chương, 32 điều so với Luật Thủ đô 2012, trong đó giữ nguyên 3 điều; sửa đổi, bổ sung 18 điều; quy định mới 38 điều).
Cụ thể, về mô hình tổ chức, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền TP Hà Nội theo Nghị quyết số 97/2019/QH14 (không tổ chức HĐND phường) và bổ sung cấp chính quyền thành phố thuộc TP Hà Nội.
Tăng cường năng lực của HĐND Thành phố trên cơ sở kế thừa, bổ sung Nghị quyết số 160/2021/QH14 (tăng số lượng đại biểu HĐNS, tỷ lệ đại biểu chuyên trách, số lượng Phó Chủ tịch HĐND; mở rộng thành phần Thường trực HĐND so với Luật Tổ chức chính quyền địa phương…)
Bên cạnh đó, để góp phần chuẩn hóa, tăng tính liên thông và chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức Thủ đô, nâng cao hiệu quả bộ máy chính quyền các cấp, Điều 16 quy định cán bộ, công chức được quản lý thống nhất từ cấp xã đến cấp thành phố, áp dụng tiêu chuẩn chung cho cán bộ, công chức không phân biệt ở các cấp chính quyền.
Với mục tiêu xây dựng Hà Nội thực sự là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước, tạo lập môi trường văn hoá văn minh, thanh lịch, tiêu biểu cho bản sắc văn hóa dân tộc và truyền thống ngàn năm văn hiến, trở thành trung tâm giáo dục chất lượng cao ngang tầm khu vực và quốc tế, dự thảo Luật quy định các cơ chế để phát triển văn hóa, giáo dục, trong đó có một số cơ chế nổi bật như: Xây dựng Trung tâm công nghiệp văn hóa trong 6 lĩnh vực (điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, du lịch văn hóa); Cho phép cơ sở giáo dục phổ thông công lập của Thủ đô được liên kết giáo dục với cơ sở giáo dục nước ngoài; phân quyền cho HĐND TP Hà Nội quy định cơ chế tài chính áp dụng đối với cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao, nhiều cấp học.
Cần giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý về quy hoạch
Trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm UBPLQH Hoàng Thanh Tùng cho rằng, việc củng cố, nâng cao năng lực của HĐND TP Hà Nội thông qua việc tăng số lượng đại biểu HĐND Thành phố, tăng số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách và tăng số Phó Chủ tịch HĐND Thành phố là cần thiết, bảo đảm khả năng đảm đương thêm các nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền theo luật và phù hợp với yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị.
Tuy nhiên, đây là vấn đề quan trọng, liên quan đến việc thực hiện các Nghị quyết, kết luận của Trung ương và Bộ Chính trị nên cần được báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trước khi quy định trong dự thảo Luật để trình Quốc hội xem xét, thông qua.
Về quy hoạch và quản lý đô thị, cơ bản tán thành với các quy định như dự thảo Luật.Tuy nhiên, để bảo đảm tính khả thi, tránh chồng chéo, mâu thuẫn với các quy định khác của pháp luật có liên quan, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý một số nội dung: Cần có các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về quy hoạch trên địa bàn; bổ sung quy định về nguồn vốn lập quy hoạch và việc lựa chọn đơn vị tư vấn trong công tác lập quy hoạch; cụ thể hóa nguyên tắc quản lý và sử dụng không gian ngầm phải bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh, gắn với công tác phòng thủ dân sự…
Đối với các chính sách tài chính, ngân sách và huy động nguồn lực phát triển Thủ đô, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, quy định cụ thể hơn một số nội dung để bảo đảm tính khả thi, như: Xác định tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách TP Hà Nội được hưởng theo phân cấp (khoản 4 Điều 35); Nghiên cứu để có các quy định phù hợp với điều kiện thực tế của TP Hà Nội trong phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) (Điều 39), thực hiện mô hình thử nghiệm có kiểm soát (Điều 41) và quản lý tài sản công (Điều 42); Các chính sách ưu đãi về thuế, chính sách ưu đãi đối với nhà đầu tư chiến lược (Điều 45)…
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cũng cho biết, Thường trực UBPLQH tán thành cần thiết có các quy định về cơ chế liên kết, phát triển vùng Thủ đô trong dự thảo Luật nhưng về nội dung, nội hàm của việc liên kết vùng thì cần được tiếp tục nghiên cứu, làm rõ để bảo đảm thiết thực, khả thi, xử lý được những vướng mắc, bất cập hiện nay.
Không để hợp thức hóa chung cư mini
Thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị cần làm rõ đầu tư cơ sở hạ tầng như thế nào để Hà Nội ngang tầm với các thành phố trên thế giới, cụ thể các vấn đề về phân cấp, phân quyền, trong đó nhấn mạnh cơ chế, chính sách đặc thù phải đồng bộ, toàn diện, khắc phục ngay những khó khăn, vướng mắc, bất cập đang cản trở sự phát triển của Thủ đô. Tiếp tục rà soát, bổ sung cơ chế chính sách đặc thù cho Thủ đô song cần rõ cơ chế, rõ trách nhiệm, rõ cơ chế kiểm soát quyền lực.
Ngoài ra, Phó Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị nghiên cứu bổ sung chính sách phát triển Thành phố theo hướng thành phố thông minh, thành phố xanh, nhận diện rõ có dự kiến phát triển không gian ngầm, có cơ chế chính sách đầu tư thuận lợi…
Để tiếp tục hoàn thiện dự án Luật, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu, cần tiếp tục rà soát để thể chế hóa đầy đủ Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển KT-XH và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSH đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045…
Đồng thời, cần tiếp tục rà soát các quy định liên quan đến quản trị đô thị, đặc biệt thể chế hóa được vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ đô, trong đó hướng tới giải quyết được một số yêu cầu cơ bản về: Phân cấp, phân quyền; Các chính sách đặc thù có trọng tâm, trọng điểm và đột phá; Bảo đảm đồng bộ với nguyên tắc tuân thủ Hiến pháp và hệ thống pháp luật.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, rà soát để nghiên cứu bổ sung hoặc điều chỉnh một số các quy định liên quan đến xây dựng phát triển Thủ đô hành chính như quy hoạch khu vực hành chính cho các cơ quan Trung ương; Bảo đảm các điều kiện cần thiết về đất đai, quản lý xây dựng điều kiện bảo đảm cơ sở hạ tầng cho hoạt động vận hành của các cơ quan Trung ương trên địa bàn Hà Nội.
Chủ tịch Quốc hội đặc biệt lưu ý, cần rà soát, đối chiếu lại với dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), dứt khoát không để hợp thức hóa chung cư mini…
