Ngân hàng cần hy sinh một phần lợi ích để chia sẻ với người dân, doanh nghiệp
Chiều 27/2, tại Trụ sở Chính phủ, Thường trực Chính phủ có buổi làm việc với các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam với chủ đề “Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới”.

Thủ tướng Phạm Minh Chính liên tục đưa thông điệp đề nghị ngành ngân hàng giảm lãi suất thời gian qua là để chia sẻ cho doanh nghiệp, người dân, vì tình dân tộc, nghĩa đồng bào (Ảnh: Chinhphu.vn).
Tại đây, lãnh đạo Chính phủ thống nhất quan điểm coi trọng sự phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời nêu rõ những khó khăn, hạn chế mà khu vực doanh nghiệp trong nước nói chung, doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa đã, đang gặp phải.
Sau khi lắng nghe hàng chục ý kiến, góp ý của doanh nghiệp, hiệp hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh. Tình hình khu vực và quốc tế diễn biến rất nhanh, đang phân cực hóa, chủ nghĩa đa phương bị đe dọa; đồng thời quá trình số hóa, xanh hóa, các nguy cơ như già hóa dân số, cạn kiệt tài nguyên, biến đổi khí hậu cực đoan… Do đó, chúng ta phải thích ứng với tình hình, diễn biến hiện nay trên thế giới, khu vực và trong nước, linh hoạt, hiệu quả trong xây dựng chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện.
Lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh, mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên trong năm 2025 và 2 con số những năm tiếp theo…. Để làm được điều này, thì không chỉ khu vực Nhà nước, các địa phương, các doanh nghiệp FDI, mà tất cả các cấp, các ngành, các loại hình, khu vực doanh nghiệp, trong đó có các DNNVV đều phải tăng trưởng.
Sau khi nêu hàng loạt điểm sáng của bức tranh chung của doanh nghiệp Việt Nam, Thủ tướng khẳng định khu vực doanh nghiệp trong nước còn đối diện với nhiều khó khăn, thử thách.
“Phần lớn doanh nghiệp có quy mô nhỏ, sức cạnh tranh, hiệu quả hoạt động, kỹ năng quản trị còn hạn chế. Một bộ phận doanh nhân đạo đức, văn hoá kinh doanh còn có mặt hạn chế. Khả năng đổi mới sáng tạo còn hạn chế, ít doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển. Năng lực cạnh tranh thấp, phần lớn DNNVV mới chỉ tham gia vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu ở các công đoạn có giá trị gia tăng thấp”, Thủ tướng nêu.
Người đứng đầu Chính phủ đưa ra 9 giải pháp trọng tâm, trong đó yêu cầu các cơ quan Nhà nước, bộ ngành và địa phương tập trung tháo gỡ điểm nghẽn thể chế để huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, lấy nguồn lực Nhà nước dẫn dắt, kích hoạt nguồn lực xã hội.
“Cắt bỏ toàn bộ các thủ tục rườm rà, dứt khoát bỏ cơ chế xin cho làm nảy sinh tiêu cực; giảm phiền hà, sách nhiễu, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và người dân; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng cường giám sát, kiểm tra”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Liên quan đến nguồn cung vốn và lãi suất cho doanh nghiệp, Thủ tướng một lần nữa đưa thông điệp: “Các ngân hàng phải tuân thủ chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, tiết giảm chi phí, hy sinh một phần lợi ích để chia sẻ với người dân và doanh nghiệp, ứng dụng công nghệ, cắt giảm thủ tục để giảm lãi suất cho vay”.
Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính phải thực hiện các công cụ chính sách để góp phần ổn định lãi suất, hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp phát triển lâu dài.
Ngân hàng cho vay bằng tài sản hình thành trong tương lai nhưng “rất nhỏ giọt”
Thủ tướng kêu gọi tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc và thời đại, phát huy tình dân tộc, nghĩa đồng bào, “cùng làm, cùng hưởng, cùng chiến thắng, cùng phát triển” trên cơ sở lợi ích hài hóa, rủi ro chia sẻ, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, phát triển DNNVV như mong muốn, đóng góp tích cực phát triển đất nước nhanh, mạnh, bền vững.
Tại Hội nghị, ông Đỗ Quang Hiển, Chủ tịch Tập đoàn T&T Group cho rằng, số lượng của doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) của Việt Nam còn khiêm tốn, để có nhiều, ông Hiển đề xuất nên có các cuộc bảo trợ của các doanh nghiệp lớn, lựa chọn những dự án khởi nghiệp sáng tạo của sinh viên và bảo trợ các dự án.

Ông Đỗ Quang Hiển, Chủ tịch Tập đoàn T&T Group (Ảnh: Chinhphu.vn)
“Sinh viên nhiều ý tưởng sáng tạo nhưng thiếu sự dẫn dắt, định hướng về thực tập, ứng dụng công nghệ, tài chính”, ông Hiển nói.
Theo Chủ tịch T&T, doanh nghiệp nhỏ và vừa rất cần về vốn, quản lý yếu, không có tài sản bảo đảm, ý tưởng hay nhưng chưa đủ năng lực lập kế hoạch kinh doanh. Chính vì vậy, vai trò của ngân hàng là đồng hành, không chỉ là cấp tín dụng mà còn tư vấn.
Vì thế, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế, cho phạm vi mức độ có rủi ro cho họ, miễn là không được tiêu cực, có cơ chế để cán bộ ngân hàng triển khai cho vay.
Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân thống kê, khu vực kinh tế tư nhân đang vươn lên mạnh mẽ, đóng góp khoảng 50% GDP, 56% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, và đặc biệt là tạo ra hơn 82% việc làm. Trong đó, khối doanh nghiệp tư nhân trong nước chiếm tỷ trọng 28% GDP, cao hơn tất cả các khu vực kinh tế khác, bao gồm cả khối FDI. Điều này chứng tỏ các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, phát luật của Nhà nước đối với khu vực này đã phát huy hiệu quả.

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (Ảnh: Chinhphu.vn).
Với khả năng đóng góp của kinh tế tư nhân chiếm tới 50% GDP như đã nêu, nếu khu vực này tăng trưởng bền vững ở mức 2 con số thì mục tiêu tăng trưởng trên 8% vào năm 2025 và 2 con số vào năm 2026-2030 chắc chắn thành công.
Ông Thân kiến nghị Chính phủ sớm quy định cụ thể đối với các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước khi tham gia các dự án trọng điểm quốc gia như Dự án Đường sắt, đường bộ cao tốc và cảng hàng không…; có chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp FDI theo tỷ lệ nội địa hóa ít nhất là 30% và các mức ưu đãi sẽ tăng dần tương ứng theo mức tăng tỷ lệ nội địa hóa (theo thông lệ quốc tế).
Vị đại diện Hiệp hội đề nghị Chính phủ có cơ chế khuyến khích hệ thống các tổ chức tín dụng đẩy mạnh hình thức cho vay thế chấp dựa trên tài sản hình thành trong tương lai.
“Hiện nay chỉ có khoảng 30-35% DNNVV có thể tiếp cận vốn vay ngân hàng với tài sản thế chấp hiện có, trong khi đó, “lác đác” một số ngân hàng thực hiện cho vay dựa trên tài sản hình thành trong tương lai nhưng “rất nhỏ giọt”, ông Thân nói.
Ông Thân đề xuất Chính phủ tiếp tục chỉ đạo cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, phấn đấu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; ít nhất 30% chi phí kinh doanh, đặc biệt là hải quan, chi phí tuân thủ quy định, chi phí không chính thức, và bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết.
Trả lời đại biểu, doanh nghiệp ngay tại Hội nghị về vấn đề giảm thuế thu nhập cho tất cả doanh nghiệp nhỏ và vừa, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đồng tình và ủng hộ chính sách này. Tuy nhiên, về mức độ cụ thể, Bộ Tài chính sẽ có báo cáo, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ.